Xã hội hóa mạnh mẽ
Để khắc phục tình trạng nhiều điểm du lịch thiếu nhà vệ sinh (NVS) hoặc NVS xuống cấp, một số tỉnh thành triển khai mô hình xã hội hóa xây dựng NVS.
Điển hình trong việc xã hội hóa là tại Đà Nẵng. Theo thống kê, Đà Nẵng hiện có 104 NVS công cộng, trong đó có 90 NVS tại các khu, điểm du lịch và 17 NVS công cộng tại một số khu vực, tuyến đường của thành phố. Theo Sở Du lịch Đà Nẵng, tại quận Hải Châu, Hội Doanh nghiệp đã triển khai Dự án xã hội hóa NVS công cộng huy động hơn 70 cơ sở tham gia cung cấp NVS công cộng miễn phí và dán logo "Thoải mái như ở nhà - Comfort as home" trước mặt tiền cơ sở kinh doanh để du khách nhận biết và sử dụng miễn phí NVS; tiếp tục vận động các doanh nghiệp, khách sạn, nhà hàng, các hộ kinh doanh... tại các tuyến đường trung tâm thành phố đồng loạt hưởng ứng tham gia dự án này.
Nhà vệ sinh công cộng tại điểm du lịch Hà Nội. |
Tại Hội nghị phát triển du lịch toàn quốc tổ chức tại Hội An (Quảng Nam) mới đây, ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết sẽ triển khai dự án đầu tư 1.000 NVS công cộng. Theo đó, 1.000 NVS công cộng đặt tại các điểm du lịch được đầu tư bằng nguồn xã hội hóa. Nhà đầu tư sẽ được quảng cáo nội dung phù hợp bên ngoài NVS. UBND thành phố yêu cầu, các NVS công cộng phải đồng bộ về trang thiết bị, đảm bảo thẩm mỹ, phù hợp với cảnh quan của từng địa điểm; sử dụng các vật liệu bền vững, thân thiện với môi trường; thiết kế thoáng gió, sử dụng vòi nước tự động.
Trước đó, tại khu phố cổ Hà Nội, một doanh nghiệp đã đầu tư đưa vào sử dụng NVS tiêu chuẩn 5 sao rộng 50 m2, nằm trên phố Hàng Giầy (Hoàn Kiếm, Hà Nội) được du khách đánh giá cao.
“TP Hồ Chí Minh tập trung chỉnh trang, nâng cấp 200 NVS hiện có, đảm bảo sạch sẽ, hợp vệ sinh để phục vụ nhu cầu của du khách và người dân. Thành phố sẽ đẩy mạnh xã hội hóa, mời gọi các doanh nghiệp đầu tư xây dựng NVS, đổi lại, doanh nghiệp được quảng cáo, lắp đặt máy rút tiền ATM… tại vị trí lắp đặt”, ông Lã Quốc Khánh, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh cho biết.
Theo Tổng cục Du lịch, đến nay, cả nước có 707/1.193 khu, điểm du lịch được đầu tư xây dựng NVS đạt chuẩn; 14 địa phương đã hoàn thành mục tiêu xây dựng 100% khu, điểm du lịch có NVS đạt chuẩn. “Các nhà đầu tư đã có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của NVS nên các dự án khu, điểm du lịch đang triển khai đều có quy hoạch khu NVS công cộng đạt chuẩn phục vụ khách du lịch”, ông Hà Văn Siêu, Phó Tổng cục Du lịch cho biết.
Chuyện không phải nhỏ
Theo đánh giá của Tổng cục Du lịch, vẫn còn nhiều khu, điểm du lịch chưa bố trí xây dựng NVS hoặc chưa đáp ứng được về quy mô. Trang thiết bị, công tác bảo trì, bảo dưỡng NVS chưa được thực hiện dẫn tới tình trạng xuống cấp, gây mất mỹ quan.
Một số điểm du lịch vẫn coi chuyện xây dựng NVS là chuyện tế nhị, chuyện nhỏ nên ít được quan tâm đầu tư. “Trong khi đó, với nhiều du khách quốc tế, NVS là chuyện lớn. Du khách phản ánh, một số điểm cảnh quan rất đẹp nhưng NVS quá bẩn”, anh Hoàng Trung Quân, một hướng dẫn viên lâu năm chia sẻ.
Ghi nhận tại một số điểm du lịch, NVS vẫn chưa đáp ứng yêu cầu. Đơn cử như du lịch Bình Định có nhiều khởi sắc trong hơn một năm lại đây, nhưng NVS thiếu và kém chất lượng. Những điểm đến có lượng khách đang tăng nhanh tại Bình Đình như Hội Vân, Hải Giang, biển Trung Lương - Vĩnh Hội... nhưng vẫn thiếu NVS.
Ngay tại Hạ Long (Quảng Ninh), một số điểm du lịch tập trung đông người nhưng thiếu NVS công cộng, ảnh hưởng đến môi trường. Đơn cử như phía gần đối diện Bến tàu du lịch cũ có 1 NVS nhưng trong tình trạng xập xệ, xuống cấp, ít được lau dọn, nên hãn hữu mới có người sử dụng. Do đó, thành phố Hạ Long đề xuất xây dựng 2 NVS công cộng dạng bán ngầm tại khu vực Quảng trường 30/10 và tiếp tục rà soát các địa điểm, vị trí tại các điểm tham quan, du lịch đông du khách dừng chân trên địa bàn thành phố để đề xuất xây dựng NVS công cộng...
Tổng cục Du lịch khuyến cáo, các địa phương có các điểm du lịch đông du khách, cần sớm xây dựng NVS công cộng phù hợp với quy hoạch với nhiều hình thức xã hội hóa. “Mô hình Đà Nẵng huy động cộng đồng doanh nghiệp tham gia Dự án xã hội hóa nhà vệ sinh công cộng là cách làm hay có thể triển khai nhân rộng tại các điểm du lịch”, ông Hà Văn Siêu, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho biết.