Cảnh vật non nước hữu tình ở thị xã Mường Lay.
Nằm bên lòng hồ thủy điện Sơn La, Mường Lay là thị xã nhỏ nhất trong cả nước, thật đúng như có câu thơ đã viết: "Thị xã hẹp trong một tầm tiếng gọi". Thị xã chỉ gồm hai phường và một xã.
Thị xã Mường Lay là nơi tụ thủy của sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Lay.
Thị xã Mường Lay nằm ở 1 vị trí rất đặc biệt với những địa phương khác trong cả nước. Nơi đây vẫn được coi là thủ phủ, là trung tâm văn hóa của đồng bào dân tộc Thái, với chứng tích là khu dinh thự của “vua Thái” Đèo Văn Long.
Trong quá trình phát triển, vùng đất này đã trải qua nhiều biến cố lớn. Điển hình là trận lũ ống năm 1990 đã tàn phá nặng nề vùng đất này và cuốn trôi nhiều công trình, nhà cửa, làng bản của đồng bào ở ven sông, suối.
Di tích Dinh thự Đèo Văn Long nằm bên lòng hồ thủy điện. |
Năm 2004, những cư dân sinh sống trên mảnh đất này lại bắt đầu một cuộc "thiên di" lịch sử: Di dời lên cao hoặc đến những vùng đất khác để nhường chỗ cho lòng hồ thủy điện Sơn La.
Những bản Tái định cư của người dân tộc Thái nằm bên lòng hồ thủy điện.
Nhưng dù trong hoàn cảnh nào, thì người dân Mường Lay cũng luôn nỗ lực vươn lên, chủ động tái thiết đô thị, thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh trật tự... để xứng đáng trở thành thị “viên ngọc quý” giữa đất trời Tây Bắc.
Nhiều du khách đã đến và đánh giá Mường Lay thực sự là một trong những thị xã đẹp nhất cả nước, với những dãy phố nhà sàn nằm bên lòng hồ thủy điện yên bình và thơ mộng, tạo nên một thị xã độc đáo, đặc trưng “trên bến dưới thuyền”.
Những con thuyền giăng lưới trên lòng hồ thủy điện. |