Sạt lở mái taluy âm trên Quốc lộ 49A, đoạn qua xã Hương Nguyễn, huyện A Lưới. Ảnh: Đỗ Trưởng/TTXVN
Nỗi lo sạt lở đất mùa mưa bão
Người dân sống tại khu vực Bốt Đỏ, xã Phú Vinh, huyện A Lưới luôn nơm nớp nỗi lo trước nguy cơ sạt lở, nhất là trong mùa mưa bão. Tại đây, tình trạng sạt lở đất dưới chân đồi đã tạo các vết trượt lở khiến đất đá đổ xuống khu dân cư. Nhiều vết nứt gãy xuất hiện. Nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến 23 hộ dân sinh sống nơi đây.
Chỉ tay về ngọn núi cao với nhiều vết trượt sạt đất phía sau lưng nhà, bà Nguyễn Thị Liễu (thôn Phú Thành, xã Phú Vinh, huyện A Lưới) chia sẻ, tình trạng sạt lở diễn ra từ nhiều năm nay. Gia đình bà hết sức lo lắng. Mỗi khi nghe đài báo có mưa lớn kéo dài, cả gia đình lại đóng gói những đồ đạc thiết yếu, sẵn sàng tâm thế để sơ tán đến nơi an toàn.
Cùng chung tâm trạng, chị Phạm Thị Thủy (sống tại khu vực tái định cư chợ Bốt Đỏ, xã Phú Vinh) cho biết, những ngày mưa gió, hai vợ chồng chị lại lo lắng không dám ngủ. Cả gia đình cứ chực chờ, khi chính quyền yêu cầu sẽ khẩn trương sơ tán ra chợ Bốt Đỏ để tránh trú. Chị mong muốn Nhà nước quan tâm, tạo điều kiện đầu tư san gạt núi để cho bà con có cuộc sống ổn định, yên tâm sản xuất.
Địa bàn huyện A Lưới hiện có 18 điểm nguy cơ sạt lở tại các điểm đồi núi và sông suối với hàng trăm hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó, 4 điểm xung yếu, nguy cơ nhất gồm: Khu vực chợ Bốt Đỏ; Khu tái định cư thủy điện A Lưới; Thôn Tru Phỉ, xã Hồng Thủy và phía sau Trụ sở UBND xã Quảng Nhâm, ảnh hưởng đến cuộc sống của gần 200 hộ dân. Đáng chú ý, tại thôn Tru Phỉ, xã Hồng Thủy, hai năm trở lại đây, trên đỉnh núi cao, nhiều vết nứt sâu, rộng xuất hiện, kéo dài hàng trăm mét, ảnh hưởng đến 105 hộ dân đang sinh sống tại đây.
Chủ tịch UBND xã Phú Vinh, huyện A Lưới Trần Lý Sơn cho biết, để đảm bảo an toàn cho người dân, khắc phục tạm thời tình trạng sạt lở tại khu vực chợ Bốt Đỏ, chính quyền địa phương đang tích cực triển khai thực hiện công trình khắc phục sạt lở với tổng kinh phí 495 triệu đồng; trong đó, tổ chức san gạt đất ở khu vực này với tổng chiều dài toàn tuyến là hơn 180m, độ dốc 11%, tổng khối lượng đất cần san gạt hơn 7.890m3. Bên cạnh đó, địa phương chủ động các phương án phòng, chống thiên tai, tuyên truyền, vận động người dân di dời đến nơi an toàn khi mưa lũ xảy ra. Về lâu dài, UBND huyện A Lưới có chủ trương di dời các hộ nằm trong vùng nguy cơ sạt lở đến khu quy hoạch tại xã Quảng Nhâm. Chính quyền địa phương tiến hành họp lấy ý kiến người dân để tổng hợp nhu cầu di dân.
Đảm bảo an toàn cho người dân
Theo thống kê, địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế hiện có hơn 70 điểm nguy cơ sạt trượt đất, lũ quét được cảnh báo, gây ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của khoảng 5.000 hộ dân. Trong đó, nhiều khu vực được xác định là “trọng điểm” sạt trượt đất nằm trên địa bàn huyện miền núi Nam Đông, A Lưới.
Phó Chủ tịch UBND huyện A Lưới Hồ Văn Ngưm cho biết, tình trạng sạt lở trên địa bàn huyện diễn biến ngày càng phức tạp. Để đảm bảo an toàn cho người dân, trước mắt huyện chú trọng tuyên truyền và tổ chức di dời bà con đến các điểm an toàn khi có mưa bão xảy ra. Đồng thời, huyện tiến hành rà soát, kiểm tra lại toàn bộ các điểm xung yếu để có phương án cụ thể cho từng điểm. Định hướng lâu dài, UBND huyện đã tiến hành khảo sát và có phương án di dời, thực hiện tái định cư các hộ sống trong vùng nguy cơ sạt lở đến nơi ở mới an toàn. Tuy nhiên, nguồn kinh phí địa phương có hạn, kiến nghị cấp trên tạo kiều kiện hỗ trợ đầu tư kinh phí để sớm ổn định đời sống của người dân.
Tỉnh Thừa Thiên - Huế chỉ đạo các địa phương tiến hành kiểm tra, rà soát những vùng trọng điểm có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất, đá và xây dựng phương án ứng phó kịp thời. Trong năm 2023, tỉnh đã xây dựng phương án tổ chức sơ tán dân đến nơi an toàn để đối phó với lũ quét, sạt lở đất khoảng 4.700 hộ với 15.800 nhân khẩu.
Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Thừa Thiên - Huế Đặng Văn Hòa cho biết, đảm bảo an toàn cho người dân sống trong vùng nguy cơ sạt lở, các địa phương cập nhật, rà soát các điểm có nguy cơ sạt lở để tiến thành cắm biển cảnh báo trước mùa mưa bão, nhất là tại các khu vực đồi núi, khu vực có nguy cơ sạt lở cao như Nam Đông, A Lưới, Phú Lộc, Phong Điền; các hộ dân ven sông Hương, sông Bồ. Các địa phương tăng cường tuyên truyền tuyên truyền, cảnh báo để người dân chủ động ứng phó với thiên tai nói chung và hiện tượng sạt lở đất nói riêng. Địa phương xây dựng phương án và tổ chức sơ tán bà con khỏi vùng trượt lở đất trước các đợt thiên tai nhằm đảm bảo an toàn cao nhất về tính mạng và tài sản của người dân. Bên cạnh đó, tỉnh tiến hành rà soát di dời, tái định cư vùng sạt lở đến nơi an toàn kết hợp đảm bảo sinh kế cho người dân tại nơi ở mới.