Lịch sử cuộc Chiến tranh Lạnh cũng là lịch sử của các chuyến bay do thám của Mỹ thâm nhập không phận Liên Xô và các nước XHCN trước đây. Bộ phim tài liệu kỳ công của Dirk Pohlmann cho thấy, những chiến dịch này nguy hiểm hơn là chúng ta từng biết và thế giới từng cận kề Thế Chiến III hơn là chúng ta từng nghĩ.
Kỳ II: Chiếc máy bay do thám đầu tiên bị bắn hạ
|
Anatolij Gerassimov, phi công Liên Xô, người đã bắn hạ chiếc máy bay do thám đầu tiên của Mỹ. |
Ngày 8/4/1950 tại Đại bản doanh của Không lực Hoa Kỳ tại châu Âu ở Wiesbaden (Đức) đã diễn ra một cuộc họp. 10 chuyên gia do thám điện tử nhận được một nhiệm vụ bí mật. Buổi trưa, một chiếc máy bay do thám loại PB 4Y2 "Privateer" cất cánh, theo thông báo chính thức là đi tới Côpenhagen (Đan Mạch) nhưng trên thực tế, phi công nhận được mật lệnh theo đuổi mục tiêu khác. Họ cần phải đánh dấu những vị trí rađa và thu thập các số liệu bom nguyên tử của Liên Xô và tên lửa trên tàu ngầm.
Tuy nhiên, thông tin về chuyến bay bí mật này đã lọt vào tay Liên Xô và họ đã quyết định bắn hạ một máy bay do thám Mỹ. Khi màn hình rađa báo động, máy bay tiêm kích Liên Xô bắt đầu cất cánh. Theo lời kể của Anatolij Gerassimov, một trong số các phi công tham gia trận đánh: "Tôi đã chào họ và vẫy cánh máy bay.
Theo thông lệ quốc tế đó là họ phải bay theo tôi. Nhưng họ không nghe, mà quay ngoắt đi bay về phía tây. Tôi liền báo với trạm chỉ huy mặt đất. Mặt đất ra lệnh bắn và tôi phát hỏa. Phi hành đoàn Mỹ kinh hoàng và bay ra khỏi khu vực 12 hải lý, nhưng đã bị trúng đạn. Tôi phải thừa nhận rằng đó không phải là cảm giác dễ chịu. Dù sao đó cũng là một đồng nghiệp. Nhưng tôi phải giết anh ta. Đó là mệnh lệnh. Anh ta cũng có mệnh lệnh của mình là xâm phạm không phận chúng tôi. Cả hai phải thực hiện mệnh lệnh của mình".
Rađa Anh đã theo dõi sự cố nói trên. Nhưng trước báo chí, phía Mỹ vẫn khăng khăng cho rằng đó là một cuộc bay tập không có vũ khí. Cuộc tìm kiếm được khẩn trương tiến hành.
Họ tìm thấy vết dầu và nhiều mảnh vỡ của máy bay và một thuyền cao su đã được mở, liệu có người còn sống sót không? Phía Liên Xô khẳng định đã bắn rơi một máy bay do thám Mỹ trên không phận của họ và chiếc máy bay này bị nổ trên không trung.
Phía Mỹ thậm chí cũng phụ họa theo. Phi hành đoàn bị coi là mất tích. Nhưng 5 năm sau có một tin giật gân. Một người Mỹ trở về nói rằng ông ta đã nhìn thấy 8 người trong một nhà tù. Phía Liên Xô phủ nhận. Trường hợp này vẫn là điều bí ẩn và là bí mật của cuộc Chiến tranh Lạnh.
Mỹ cũng sử dụng các chuyến bay bí mật để tung gián điệp vào lãnh thổ Liên Xô trong thời gian Chiến tranh Lạnh. Chiến lược của George F. Kennan, một nhà ngoại giao Mỹ, từng là đại sứ ở Liên Xô, nhưng bị triệu hồi về nước, là phá hoại Liên Xô từ bên trong thông qua các du kích quân.
Trợ giúp cho ông ta là Reinhard Gehlen, trùm gián điệp của Hitler. Như trong Đế chế thứ ba, Kennan tuyển mộ nhân viên từ những người đào ngũ, những người bị xua đuổi, những người tị nạn. Chúng được huấn luyện trong các trại bí mật tại Mỹ và Đức để chuẩn bị cho các hoạt động gián điệp và du kích như do thám, phá hoại... Nhóm điệp viên cũng được lưu ý chi tiết như kiểu tóc, quần áo...
Sau khi được huấn luyện kỹ lưỡng, chúng được máy bay đưa tới thả xuống vùng Ban Tích hoặc các địa điểm khác của Liên Xô. Norman Runge, nguyên phi công lái máy bay thả gián điệp lần đầu tiên kể về những sứ mạng còn được giữ gìn tuyệt mật này. Runge nói: "Trước khi bay chúng tôi mới được gặp những người này.
|
Máy bay PB 4Y2 "Privateer", loại máy bay do thám đầu tiên bị bắn hạ ở Liên Xô. |
Chúng tôi không được biết họ là ai, định làm gì. Chúng tôi chỉ biết địa điểm phải thả họ xuống. Chúng tôi chỉ bay cao 150 m vào ban đêm, không có đèn và thả họ xuống". Thông thường, các điệp viên nhảy dù, nhưng cũng có khi máy bay hạ cánh để nhận người. Trong một bộ phim tuyên truyền, phía Mỹ cho thấy người nhảy dù đã được đồng đội đón tiếp chu đáo.
Nhưng thực tế thì khác hẳn. Chiến dịch đó bị thất bại hoàn toàn vì Kim Filby, trùm gián điệp Anh tại Luân Đôn lại là gián điệp hai mang của Liên Xô nên nhất cử nhất động của chiến dịch này đều được Liên Xô chuẩn bị chu đáo để đón về... trại giam. Kế hoạch phá hoại các nước XHCN từ bên trong đã chứng tỏ là một cơn ác mộng.
Có lẽ vì vậy mà chiến dịch này còn được giữ kín cho tới ngày nay. Có một thực tế là các cơ quan mật vụ phương Tây hầu như không biết gì về sức mạnh thực sự của bộ máy quân sự Liên Xô. Mối căng thẳng liên tục gia tăng.
Năm 1948, Liên Xô tiến hành phong tỏa Tây Béclin. Phía Mỹ thậm chí có người muốn dùng xe tăng để phá vòng vây chứ không phải dùng máy bay tiếp tế cho Béclin, vì khi đó Liên Xô chưa có vũ khí nguyên tử. Nhưng năm 1949, Liên Xô thử quả bom nguyên tử đầu tiên, sớm hơn nhiều năm so với dự kiến của phương Tây.
Cùng năm đó, cách mạng Trung Quốc thành công, hệ thống XHCN được mở rộng. Vì vậy, hai bên tăng cường thử nghiệm để nâng cao hiệu quả của bom hạt nhân. Từ 1955, sức mạnh của bom hạt nhân đã tăng đến mức một cuộc chiến tranh hạt nhân có nghĩa là thế giới sẽ bị hủy diệt.
Vũ Long (Tổng hợp theo đài truyền hình Đức)
Đón đọc kỳ III: Bí ẩn của các chuyến bay