Để có thể đưa bom tới đích, Liên Xô đã chế tạo loại máy bay tương tự B29 của Mỹ, loại máy bay đã ném bom xuống Hiroshima (Nhật Bản). Aleksander Orlov, nguyên Đại tá quân đội Liên Xô cho biết, người ta cũng đã tính tới một đòn phòng ngừa, nhiều sĩ quan cao cấp đã công khai kêu gọi trên báo, nhưng giới lãnh đạo Liên Xô không đồng tình.
Mỹ đã phát triển một loại máy bay mới B36, Convair Peacemaker. Khác với loại B29, loại máy bay khổng lồ này có 10 động cơ, có thể bay liền trong 30 giờ tới mục tiêu và quay về. Doug Morell, chuyên gia chụp ảnh trên không trong máy bay B36 cho biết, ông đã tham gia chuyến bay chụp ảnh năm 1953, một chuyến bay được giữ kín tuyệt mật cho tới ngày nay, về mặt chính thức làm như không hề xảy ra.
Máy bay B36, loại máy bay do thám đầu tiên có 10 động cơ có thể bay liên tục 30 giờ. |
Chuyến bay được tiến hành trên không phận những nước vệ tinh của Liên Xô, và cả trong không phận Liên Xô. Máy bay MiG của Liên Xô muốn bắn hạ nhưng không được vì B36 bay quá cao. Chiến lợi phẩm thu được là những bức ảnh chụp từ trên không để vẽ bản đồ Liên Xô, trong đó có đánh dấu những mục tiêu cần đánh bom trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân.
Cho tới khi đó, không quân Mỹ phải làm việc với những tấm bản đồ cũ mà máy bay Đức Quốc xã chụp từ trước khi tấn công Liên Xô năm 1941. Jeff Duford, sử gia về Không lực Hoa Kỳ cho biết, vì vậy mà Liên Xô phản ứng rất nhạy cảm với những chuyến bay như vậy. Một số người nghĩ rằng đây là sự chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh. Mặt khác, Mỹ đã từng thất bại thảm hại ở Trân Châu cảng, vì đã không biết rõ đối thủ. Và giờ đây, Mỹ cũng hầu như không biết gì về sức mạnh của Liên Xô, nhưng họ cho rằng bộ máy tuyên truyền của Liên Xô nói quá lên về sức mạnh của họ.
Năm 1954, trong một cuộc diễu binh, Liên Xô trình làng loại máy bay ném bom mới, loại Yakovlev. Nhưng liệu nó đã có thể đưa vào sử dụng chưa, có bao nhiêu chiếc? Điều đó chỉ biết được qua máy bay do thám chụp ảnh. Sứ mạng này được giao cho một đơn vị không quân Mỹ đóng ở Anh, đơn vị vừa được nhận một loại máy bay phản lực mới. Hal Austin, nguyên phi công lái máy bay B47 cho biết, ông cùng đội bay của ông được lệnh đánh dấu các đơn vị máy bay Yakovlev trên bản đồ, nếu có gì xảy ra thì phải ăn tấm bản đồ đó để phi tang. Phi đội của Austin bay qua và chụp ảnh 9 căn cứ không quân Liên Xô. Ông nghĩ gì khi thực hiện sứ mạng này? Austin: "Thời gian đó, chúng tôi luyện tập cho Thế Chiến III, có khi loại máy bay mới, hiện đại mà chúng tôi nhận được là để khơi mào cuộc chiến. Chúng tôi là người lính chuyên nghiệp, khi nhận được lệnh là chúng tôi không nghĩ gì khác, ngoài việc thực hiện đúng mệnh lệnh".
Ba chiếc máy bay bay theo hướng Na Uy như chỉ dẫn, khi những chiếc khác bay về nhà, họ được lệnh bay tiếp theo hướng Liên Xô. Ban đầu, mọi việc trôi chảy, họ chụp được những bức ảnh đầu tiên. Khi bay trên mục tiêu, họ nhìn thấy máy bay tiêm kích Liên Xô. Nhưng họ bay cao quá nên máy bay MiG 15 không lên tới nơi. Nhưng ở khu vực này, Liên Xô đã có loại máy bay mới là MiG 17 có thể bay cao như B47. Chiếc máy bay của Austin bị thương nhẹ nên có thể tiếp tục bay về Phần Lan, được tiếp nhiên liệu trên không và cứu được những bức ảnh. Những bức ảnh đó là bằng chứng cho thấy những chiếc máy bay Yakovlev chưa phải là mối đe dọa.
Đóng tại Frankfurt (Main) và Wiesbaden là một trong những đơn vị không quân do thám quan trọng nhất của Mỹ ở châu Âu. Được trang bị rất nhiều thiết bị, các đơn vị ở đây giám sát các cuộc trao đổi điện đài, rađa, cơ cấu không quân của Liên Xô, một dạng máy hút thông tin điện tử, không để sót một thứ gì. Một trong những nhân viên ở đây là Robert Keefe, một phi công lái máy bay do thám. Keefe cho rằng tất cả phi công ở đây còn rất trẻ, ai mà 22 tuổi đã bị coi là già. Ở lứa tuổi này người ta chưa biết sợ chết. Họ cho rằng không thể chết ở tuổi 19. Họ coi những chuyến bay mạo hiểm là thú vị. Nhưng cho tới ngày mà 20% đồng đội của Keefe bị chết, mọi việc trở nên khác hẳn. Đơn vị nhận được loại máy bay mới Hercules cho một nhiệm vụ mới. Bạn thân nhất của Keefe ở trên máy bay này, anh ta nhảy vào thay Keefe để thực hiện nhiệm vụ do thám điện tử dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Xô. Nhưng họ đã thâm nhập biên giới Liên Xô. Đội không lưu ở Darmstadt phải quan sát tới nửa giờ việc các đồng đội của họ bay vào chỗ chắc chắn sẽ bị chết. Họ bị mất tín hiệu liên lạc nên không thể cảnh báo rằng các đơn vị phòng không Liên Xô đã được lệnh báo động. Máy bay tiêm kích cất cánh, chờ ở gần đường biên giới. Khi chiếc Hercules vi phạm không phận, nó bị bắn hạ ngay lập tức.
Keefe kể lại: "Khoảng 2 giờ sáng, tôi bị đánh thức, họ chỉ thông báo rằng chiếc máy bay đã gặp tai nạn, nhưng không nói là bị bắn hạ. Họ nói rằng chiếc máy bay bị rơi đâu đó ở miền Đông Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi được cử bay tới đó để tìm kiếm. Chúng tôi cảm thấy choáng váng. Tôi còn nhớ rõ khi 5 người chúng tôi ngồi trên máy bay, chúng tôi nghĩ rằng sẽ tìm được họ. Nhưng người ta đã cố tình chỉ đội tìm kiếm sang hướng khác cách rất xa vị trí chiếc máy bay rơi, và tìm cách bịa ra một câu chuyện. Khi chúng tôi quay về Frankfurt, chỗ ở đã bị dọn sạch, hồ sơ bị hủy bỏ, làm như đơn vị này chưa bao giờ tồn tại. Họ đã sử dụng chúng tôi làm bù nhìn để có thời gian bịa ra một câu chuyện về sự cố của chiếc máy bay". Trong khi đó, tại trụ sở mật vụ ở Frankfurt, người ta dựng lên câu chuyện về một chuyến bay tập và bị lạc đường. Một người bạn thứ hai của tôi cũng bị chết trong chiếc Hercules.
Anh ta có đứa con gái mới 2 tuổi. Vợ anh ta lại đang mang thai ở tháng thứ năm. Tôi muốn xin phép cấp trên đi thăm, chỉ muốn chia buồn. Tôi không thể giải thích điều gì. Bản thân tôi cũng không biết gì. Tôi chỉ có thể nói là điều đó thật kinh khủng và tôi rất lấy làm tiếc. Nhưng tôi cũng bị cấm. Cơ quan mật vụ đe dọa phạt tù 10 năm và phạt tiền 10.000 USD, nếu ai tiết lộ về các chuyến bay của họ".
Khoảng 2 - 3 tuần sau vụ máy bay rơi, Keefe làm đơn thỉnh cầu nói rằng lệnh cấm tới thăm vợ của những người xấu số đang phá hỏng cuộc đời họ. Cấp trên của anh đe dọa đưa anh ra tòa án binh và buộc anh phải xé đơn khiếu nại trước mặt họ. Ít lâu sau, Keefe đăng ký tình nguyện tham gia các sứ mạng tiếp theo. Keefe nói: "Tôi không phải là anh hùng. Nhưng tôi không thể nói vì sao tôi muốn tham gia các chuyến bay tiếp theo, có lẽ tôi nghĩ tôi phải ngồi trong chiếc máy bay bị bắn hạ". Nhưng Robert Keefe không bị bắn hạ, tuy nhiên, anh luôn bị ám ảnh bởi sự kiện này.
Vũ Long (Tổng hợp từ đài truyền hình Đức)
Đón đọc kỳ cuối: Những chuyến bay khiêu khích của U2