Vidocq quay trở lại nhà tù nhưng lần này để làm một người cung cấp thông tin. Trong mắt các bạn tù, Vidocq chỉ là một trong số nhiều tội phạm sa cơ lỡ vận. Còn trong mắt luật pháp, anh ta là nhân viên của Sở cảnh sát Pari. Lương không phải là tiền mà là một hợp đồng miệng rằng Vidocq sẽ được miễn tội nếu làm tốt nhiệm vụ.
Giữa những năm 1809, Vidocq được công tố viên Henry đưa vào nhà tù La Force ở quận Marais và truyền đi tin đồn rằng Vidocq vừa bị bắt trở lại. Ở thời điểm này, nhiều người đã biết tới cái tài cải trang và vượt ngục của Vidocq. Và anh ta được bạn tù giang tay chào đón.
Trong vai trò mới, Vidocq khiến cấp trên không có lý do gì để không hài lòng về anh ta. Tài năng nhập vai của Vidocq biến anh ta thành một mật vụ lý tưởng. Hàng ngày, Annette - người tình của Vidocq ở ngoài - sẽ vào tù thăm và chuyển tin tức cho anh ta, thậm chí còn làm cả công việc điều tra bên ngoài nhà tù khi cần thiết. Khi ông Henry muốn gặp Vidocq, ông sẽ gửi một lệnh để đưa Vidocq ra ngoài sao cho tù nhân khác không mảy may nghi ngờ.
Công việc của Vidocq vô cùng nguy hiểm. Bất kỳ một lời nói sơ suất nào của cảnh sát cũng có thể khiến tính mạng Vidocq lâm nguy. Rất có thể, sáng một hôm nào đó, cai ngục sẽ thấy xác của Vidocq trong sân nhà tù sau khi bị bạn tù đánh bầm giập.
Sau 20 tháng thử thách, ông Henry và cấp trên đã phối hợp để Vidocq “vượt ngục” khỏi La Forte để anh có thể phục vụ tốt hơn bên ngoài nhà tù. Pari đầy rẫy tội phạm và họ muốn có một người am hiểu thế giới ngầm như Vidocq.
Tháng 3/1811, tù nhân La Force vô cùng vui mừng khi nghe tin Vidocq một lần nữa trốn tù thành công. Vidocq thuê một căn hộ riêng tại số 14 đường Rue Nueve-Sainte-Francois trong quận Marais ở cùng mẹ và Annette. Vidocq đổi tên thành Jean Luise. Thế giới tội phạm ngoài nhà tù cũng chào đón Vidocq. Cảnh sát cũng đóng vai tích cực trong vở diễn này: giả vờ lùng sục, tra hỏi khắp nơi để tìm tên tù vừa trốn thoát Vidocq.
Ban đêm, Vidocq thường ra khỏi nhà, trà trộn vào các ổ cờ bạc, nhà chứa và quán rượu. Tại những nơi này, người ta thường bắt gặp Vidocq uống rượu gin và lả lơi bên mấy ả gái điếm rẻ tiền cùng bọn tội phạm. Vidocq cũng tham gia vào những cuộc cãi lộn ầm ĩ rồi chửi thề cùng bọn chúng.
Trong cuốn hồi ký, Vidocq nhớ lại; “Trong cái thành phố đông đúc như Pari, thường có quá nhiều nơi bất hảo, nơi mà những kẻ gặp vận rủi và tên tuổi đã bị hủy hoại tụ tập. Để đánh giá chúng bằng chính con mắt của mình, tôi thường lui tới mọi ngôi nhà và mọi khu phố khét tiếng nhất, cho đến khi những tên trộm, những kẻ bất lương tôi gặp hàng ngày tin chắc rằng tôi thuộc về thế giới của chúng. Tôi không chỉ được chúng tin tưởng mà còn được chúng kính nể”.
Phần lớn thời gian ở cạnh bọn tội phạm, Vidocq nghe nhiều hơn nói. Tuy nhiên, anh ta thường rất cẩn thận để bọn chúng không phát hiện ra mình đang nghe lỏm. Vidocq không bao giờ coi mình là kẻ phản bội chính bản thân, vì anh chưa bao giờ nghĩ mình là một tội phạm, mà chỉ là một người bị dòng đời xô đẩy vượt giới hạn pháp luật. Vidocq luôn muốn giúp thế giới quét sạch tội phạm, xác định ranh giới giữa tội ác đơn thuần và lỗi lầm của con người. Anh chưa bao giờ giao nộp cho cảnh sát một người vì đói quá mà ăn cắp ổ bánh mỳ hay móc túi vài franc để mua thuốc cho con. Mục tiêu cơ bản của anh là ngăn chặn tội ác, tìm kẻ bất lương và đưa chúng ra công lý.
Những tên tuổi lớn mà Vidocq đã góp phần tóm gọn: Watrin - kẻ làm giả tiền, Saint-Germain và Boudin - cặp đôi trộm cắp khét tiếng, Hotot - một viên cảnh sát trộm cắp...
Tuy nhiên, một vài tên tội phạm ở Pari chợt nhận ra rằng trong năm qua, số đồng bọn của chúng bị bắt tăng vọt và bắt đầu nghi ngờ về khả năng có người của cảnh sát trà trộn vào hàng ngũ của chúng. Nhận ra điều này, Vidocq nhanh chóng thoát xác khỏi hình ảnh của chính mình và đóng một loạt vai diễn khác, lúc thì là một tên cướp biển, lúc là một kẻ chạy trốn, lúc lại là một tên trộm già nua...Nhờ tài hóa trang, giọng nói biến đổi không ngừng, Vidocq tự tin với từng vai diễn.
Cho đến một ngày đầu năm 1812, cấp trên giao cho Vidocq nhiệm vụ truy tìm một băng cướp chuyên cướp phá các ngôi nhà ở quận Faubour-Sainte-Germain. Trong vai một tên buôn lậu tên là Jules, Vidocq tìm được kẻ cầm đầu là Guevive và cấp phó của hắn, Joubert. Vidocq gạ gẫm tham gia trong phi vụ kế tiếp của bọn chúng. Lời đề nghị của Vidocq gặp đúng thời cơ. Tuy nhiên, Guevive muốn Vidocq tham gia vào một vụ giết người chứ không phải vụ cướp chúng định thực hiện tại phố Rue Cassette.
Vidocq phải thu hết nghị lực để không biểu lộ sự ngạc nhiên khi Guevive cho biết hắn định thủ tiêu một gã tên là Vidocq. Lý do mà Guevive đưa ra là gã Vidocq đó bị nghi là tai mắt của cảnh sát. Địa chỉ mà Guevive hẹn gặp Vidocq cải trang lúc nửa đêm để giết Vidocq chính là số nhà 14 đường Rue Nueve-Sainte-Francois. Vidocq tự hỏi làm thế nào chúng biết được địa chỉ của anh.
Sau khi báo cho cảnh sát về âm mưu cướp ở Rue Cassette, Vidocq quay về khu phố nhà mình và thấy Guevive đã ẩn mình trong bóng tối chờ sẵn. Vidocq đã cùng với Guevive chờ chính bản thân mình cho đến tận sáng. Khi đã thấm mệt, Guevive hoãn vụ giết người và cùng Vidocq quay về tụ tập với đồng bọn. Trước khi bọn cướp kịp bày chiến lợi phẩm lên bàn, cảnh sát đã ập vào phòng. Bọn cướp bị tóm gọn trong khi Vidocq trốn dưới gầm giường.
Thùy Dương
Đón đọc kỳ 3: Khắc tinh của thế giới ngầm