Hiện mới có 2 tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - ga Hà Nội đang triển khai xây dựng, còn lại các dự án khác đang chờ vốn để nghiên cứu khảo sát.
Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông sắp hoàn thành đưa vào khai thác |
Theo tính toán, tổng mức đầu tư của 10 dự án đường sắt đô thị dự kiến cần khoảng hơn 40 tỷ USD. Giai đoạn 2017 - 2020, cần khoảng hơn 7,5 tỷ USD. Trong điều kiện ngân sách hạn hẹp, thành phố đã có văn bản đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội ủy quyền Chính phủ, Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư các dự án với nhiều cơ chế đặc thù theo hình thức đối tác công tư (PPP) và kêu gọi vốn ODA.
Theo đó, Hà Nội dự kiến sẽ huy động được 337.000 tỷ đồng thực hiện các dự án đường sắt trong giai đoạn từ nay đến năm 2020 và giai đoạn 2021 - 2025. Cụ thể, Hà Nội đề xuất được bổ sung 600 ha đất (giá trị sử dụng khoảng 300.000 tỷ đồng) vào quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020 để làm quỹ đối ứng cho các nhà đầu tư và đấu giá quyền sử dụng đất để tạo vốn cho các dự án giao thông PPP, trong đó, có đường sắt đô thị.
Bên cạnh đó, thành phố tạo nguồn vốn khoảng 15.000 tỷ đồng nếu được phép bán đấu giá, cho thuê quỹ nhà đất chuyên dùng, biệt thự thuộc sở hữu Nhà nước, trụ sở đơn vị dôi dư nằm trong danh mục được phép bán, cho thuê.
Hà Nội cũng đề nghị được hưởng cơ chế tài chính theo Luật Thủ đô để làm đường sắt đô thị và giao thông, với việc được hưởng vượt toàn bộ số tăng thu ngân sách Trung ương trên địa bàn; được sử dụng toàn bộ số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước thuộc thành phố (khoảng 22.500 tỷ đồng trong giai đoạn 2016 - 2020)…
Được biết, hiện có 5 nhà đầu tư trong nước và 2 nhà đầu tư nước ngoài đăng ký đầu tư các dự án đường sắt đô thị gồm: Công ty CP Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn Xuân Thành, Công ty CP Lũng Lô 5, Công ty TNHH Tân Hoàng Minh, Liên danh Tổng công ty Licogi và Công ty TNHH Tập đoàn MIK Việt Nam, Tập đoàn LOTTE Hàn Quốc, Công ty Mosmetroy (Nga).
Trước mắt, sau 2 dự án đã triển khai, thành phố sẽ ưu tiên tuyến Trần Hưng Đạo - Thượng Đình (mức đầu tư khoảng 1,241 tỷ USD) và ga Hà Nội - Yên Sở (quận Hoàng Mai, khoảng 1,003 tỷ USD). Hai dự án này đang có một số nhà tài trợ quan tâm đầu tư, nếu được Chính phủ bố trí nguồn vốn ODA, TP Hà Nội cam kết bố trí vốn ngân sách làm vốn đối ứng để thực hiện.