Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu và khu vực có nhiều thay đổi sâu sắc. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 mang lại nhiều biến đổi về chất không giống bất kỳ cuộc cách mạng công nghiệp nào trước đó. Các nền kinh tế đang hướng đến tăng trưởng kinh tế thông qua đổi mới sáng tạo.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Trần Việt/TTXVN |
Đổi mới sáng tạo, nhìn chung được hiểu là “cải thiện hoặc tạo ra các sản phẩm, quy trình, dịch vụ, mô hình kinh doanh và tổ chức” được kỳ vọng trở thành động lực chính của tăng trưởng kinh tế nhờ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, nói rộng hơn, tăng cường lợi thế và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh lưu ý, đổi mới sáng tạo không chỉ liên quan đến các yếu tố công nghệ mà còn gồm các yếu tố phi công nghệ, có mối quan hệ chặt chẽ với một loạt các lĩnh vực bao trùm và phức tạp như: Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), thị trường tài chính, hệ thống giáo dục, nghiên cứu và phát triển (R&D), hệ thống pháp luật, sở hữu trí tuệ, thuế…
Với tính chất phức tạp và bao trùm như vậy, thương mại được coi là một trong những nhân tố thúc đẩy quan trọng giúp định hình chính sách, chiến lược về đổi mới sáng tạo của nền kinh tế. Ngược lại, thương mại nói chung, thương mại hóa các đổi mới sáng tạo nói riêng góp phần tăng cường quan hệ thương mại giữa các nền kinh tế trong khu vực.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, ngoài các cơ hội mà đổi mới sáng tạo mang lại, các nền kinh tế thành viên APEC cần nhận thức được các khó khăn, thách thức tiềm ẩn. Đó có thể là sự gia tăng khoảng cách giữa các nền kinh tế phát triển và kém phát triển, khoảng cách giàu nghèo, bất công và bất ổn xã hội, bóp méo thị trường lao động…
Nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững và sáng tạo, các nền kinh tế thành viên APEC cần tạo thuận lợi cho dòng chảy tự do của vốn, con người, ý tưởng, công nghệ, hàng hóa và dịch vụ xuyên biên giới theo cách thúc đẩy cạnh tranh. Ngoài các chính sách và chiến lược về thương mại và đầu tư, các chính phủ cũng cần xây dựng các nguyên tắc cốt lõi về chính sách đổi mới sáng tạo, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Ngược lại, dựa trên chính sách của chính phủ, doanh nghiệp có thể huy động tối đa các nguồn lực nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Hội thảo gồm phiên đối thoại mở với các Bộ trưởng Thương mại APEC về hai chủ đề: Vận dụng các chính sách nhằm tạo thuận lợi cho môi trường sáng tạo, vai trò của chính phủ để đẩy mạnh thương mại hóa các ý tưởng sáng tạo tại các nền kinh tế thành viên APEC, đặc biệt là các nền kinh tế đang phát triển.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã thảo luận nhiều nội dung liên quan đến bước phát triển, những xu hướng đổi mới gần đây trong đầu tư thương mại và sáng tạo; vai trò của các chính sách thương mại và yếu tố hỗ trợ đổi mới; chuyển giao công nghệ và thương mại hóa…
Các đại biểu chia sẻ những kinh nghiệm thúc đẩy thương mại và đổi mới sáng tạo hướng tới tăng trưởng, phát triển bền vững; tạo ra cơ hội đối thoại cởi mở thẳng thắn giữa các Bộ trưởng Phụ trách Thương mại APEC với đại diện giới doanh nghiệp về thúc đẩy thương mại và sáng tạo; xem xét các hoạt động APEC có thể tiến hành nhằm thúc đẩy tăng trưởng đổi mới sáng tạo trong khu vực.