Căn cứ ràng buộc trách nhiệm cho hàng hóa, dịch vụ 

Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và cá nhân (Tổng cục Thuế)  cho biết: Việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền góp phần quản lý thuế công khai, minh bạch, bình đẳng cho các đối tượng tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ.

Theo đại diện Tổng cục Thuế, có nhiều lợi ích khi triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền như có thể xuất hóa đơn điện tử ngay cho khách hàng kể cả ngoài giờ hay đêm khuya do hóa đơn in ra từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế chính là hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo quy định.

Bên cạnh đó, khách hàng có thể chủ động hơn trong việc điều chỉnh sai sót do hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được gửi vào cuối ngày không phải gửi từng hóa đơn như loại hóa đơn có mã thông thường. Đặc biệt, tại một địa điểm bán hàng có thể thiết lập nhiều máy tính tiền theo quy định để xuất hóa đơn điện tử cho khách hàng một cách nhanh chóng, thuận lợi…

Bắt đầu triển khai từ cuối năm 2022, tính đến 30/6/2024 tất cả cục thuế ở 63 tỉnh, thành phố trong cả nước rà soát, lập kế hoạch triển khai hóa đơn điện tử  khởi tạo từ máy tính tiền. Trong 6 tháng đầu năm nay đã có 69.353 cơ sở kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử  khởi tạo từ máy tính tiền. Nếu như số lượng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đã sử dụng đến hết năm 2023 là 104,8 triệu hóa đơn thì đến  nay là 542,36 triệu hóa đơn, gấp 5,2 lần với bình quân 7.627 hóa đơn/cơ sở kinh doanh. 

Cục Thuế Vĩnh Phúc đánh giá: Từ thực tế triển khai cho thấy, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền tại tỉnh này đáp ứng tốt hơn đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Đức Huy, Phó Cục trưởng Cục Thuế Vĩnh Phúc bày tỏ, sau hơn 1 năm thực hiện, đến nay cơ quan thuế địa phương đã triển khai tới 250 cơ sở kinh doanh áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Điều này cho thấy, phương án này đã và đang đi dần vào cuộc sống.

Mặc dù đã đạt được một số kết quả tích cực nhưng theo Tổng cục Thuế, tổng số cơ sở kinh doanh áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền mới chỉ đạt hơn 47% so với số lượng cơ sở kinh doanh thuộc diện triển theo dữ liệu đăng ký thuế trên Hệ thống quản lý thuế tập trung (TMS). Đến nay, vẫn còn một cục thuế có số lượng cơ sở kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử  khởi tạo từ máy tính tiền đạt thấp.

Ngoài ra, việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền trên toàn quốc đang gặp phải một số khó khăn nhất định như chi phí đầu tư, kỹ thuật, nhân lực…Điều đặc biệt là cần phải thay đổi thói quen lấy hóa đơn điện tử của người mua

Chị Nguyễn Thu (Hà Nội) cho hay, chị gần như không bao giờ lấy hóa đơn điện tử khi mua hàng. “Thậm chí cơ sở kinh doanh có hỏi lấy hóa đơn thì tôi cũng từ chối, vì lấy cũng chẳng để làm gì cả”, chị Nguyễn Thu nói.

Trong khi đó, chị Lê Huệ (Thanh Hóa) cũng chỉ lấy hóa đơn nếu mua đồ cho công ty để về thanh toán. Còn mua đồ cho gia đình hay đi ăn nhà hàng lên đến tiền triệu chị cũng không lấy và cũng ít khi thấy cơ sở kinh doanh chủ động hỏi đến việc lấy hóa đơn.

Theo ông Lê Xuân Trường, Trưởng khoa Thuế và Hải quan (Học viện Tài chính), khi người bán áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền người mua hàng nhận hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có căn cứ pháp lý để ràng buộc trách nhiệm của người bán về nguồn gốc và chất lượng hàng hóa, dịch vụ. Do đó, người mua hàng cần lấy hóa đơn để bảo vệ lợi ích của chính mình.

Thời gian tới để tiếp tục thực hiện áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, các cục thuế cần tiếp tục thực hiện việc rà soát các cơ sở kinh doanh trên địa bàn thuộc đối tượng triển khai để tăng thêm số lượng cơ sở kinh doanh đưa vào diện triển khai trong năm 2024 đảm bảo sát thực tế.

Cùng với đó, đối với hoạt động kinh doanh ăn uống, dịch vụ vui chơi giải trí, bán lẻ thuốc tân dược, Cục Thuế phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành thực hiện rà soát các cơ sở và bổ sung vào kế hoạch triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền của các cơ sở kinh doanh tại khu vực hoạt động kinh tế ban đêm.

Đối với hoạt động kinh doanh vàng, các cục thuế phối hợp với các cơ quan ban ngành và chính quyền địa phương thực hiện rà soát các cơ sở kinh doanh hoạt động kinh doanh, mua, bán vàng còn chưa áp dụng hóa đơn điện tử; yêu cầu các cơ sở kinh doanh thực hiện nghiêm túc việc áp dụng hóa đơn điện tử trong các giao dịch mua bán. Đồng thời, rà soát thực tế hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang hoạt động trong lĩnh vực gia công vàng trang sức, mỹ nghệ.

Đối với các trường hợp doanh nghiệp đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhưng chưa áp dụng hóa đơn điện tử kết nối với cơ quan thuế trong hoạt động mua bán vàng, số lượng hóa đơn điện tử sử dụng còn chưa sát thực tế, các cục thuế thực hiện phối hợp, cung cấp thông tin với các cơ quan ban ngành và chính quyền địa phương để tham mưu UBND, thành phố thành lập đoàn liên ngành kiểm tra, giám sát.

Đối với các cơ sở kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực sân golf, cáp treo, phí đường bộ; bán vé tham quan du lịch; vận tải hành khách đường bộ; dịch vụ thẩm mỹ, các cục thuế việc rà soát thực tế, tuyên truyền, hỗ trợ để vào diện triển khai năm 2024.

Ngoài ra, ngành thuế cũng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền về lợi ích của hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Cùng đó, phát động phong trào “người tiêu dùng lấy hóa đơn khi tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ” đến người dân, cơ sở kinh doanh, thúc đẩy, khuyến khích người tiêu dùng lấy hóa đơn điện tử khi mua hàng hóa, dịch vụ.