Theo Bộ phận dự báo, phân tích và tư vấn rủi ro (EIU) trực thuộc tập đoàn The Economist (Anh) hôm 13/11, tiến trình đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) khó có thể tạo ra bất cứ đột phá nào trong khoảng thời gian còn lại của năm 2014.Ngày 10/11 vừa qua, lãnh đạo 12 nước tham gia TPP đã không thể đạt được sự nhất trí về thời hạn chót kết thúc đàm phán. |
Ngày 10/11 vừa qua, lãnh đạo 12 nước tham gia TPP gồm Australia, Brunei, Canađa, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam đã không thể đạt được sự nhất trí về thời hạn chót kết thúc đàm phán. Tiến trình đàm phán TPP kéo dài trong gần 5 năm qua nhằm tiến tới ký kết một hiệp định mậu dịch tự do bao phủ khu vực rộng lớn thuộc vành đai Thái Bình Dương. Tuy nhiên, Mỹ và Nhật Bản - hai nền kinh tế lớn nhất TPP, lại là tác nhân chủ yếu khiến tiến trình đàm phán chưa thể có đột phá.
Bất đồng giữa Mỹ và Nhật Bản khiến tiến trình đàm phán TPP khó có thể tạo ra bất cứ đột phá nào trong khoảng thời gian còn lại của năm 2014. Trong khi đó, các nước khác tham gia đàm phán tỏ ra thất vọng trước việc Mỹ và Nhật Bản không có những nhượng bộ đáng kể. Vì vậy, họ miễn cưỡng thỏa hiệp đối với một số nội dung được coi là "chướng ngại vật" như quyền sở hữu trí tuệ, mua sắm của chính phủ...
Tuy vậy, triển vọng kết thúc đàm phán và ký kết hiệp định trong năm 2015 đang được cải thiện sau khi đảng Cộng hòa giành thắng lợi tại cuộc bầu cử giữa kỳ vừa qua ở Mỹ. Hiện đảng Cộng hòa đã giành quyền kiểm soát lưỡng viện Quốc hội Mỹ. Trong tiến trình đàm phán về thương mại toàn cầu trước đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của các thành viên đảng Dân chủ được công đoàn hậu thuẫn. Vốn ủng hộ xu hướng mậu dịch tự do, đảng Cộng hòa kiểm soát Quốc hội có thể sẽ hợp tác với ông Obama để thúc đẩy tiến trình đàm phán TPP.
Theo dự báo của EIU, các bên tham gia có thể kết thúc tiến trình đàm phán và đi đến ký kết TPP trong năm 2015. Tuy nhiên, quá trình phê chuẩn hiệp định này khó có thể hoàn thành trước năm 2018. Trong khi đó, một số nội dung gây tranh cãi, đặc biệt là giữa Mỹ và Nhật Bản, liên quan đến hàng rào phi thuế quan hay lĩnh vực nông nghiệp khó có thể có hiệu lực trước năm 2020.
T.N