Người dân huyện Tân Trụ (Long An) bơm nước chống hạn. Ảnh minh họa: Thanh Bình/TTXVN
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh yêu cầu, các tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên sẵn sàng các giải pháp chống hạn vụ Hè Thu 2020. Các địa phương phải tổ chức rà soát lại từng vùng, từng tiểu vùng nguồn nước đáp ứng được cho sản xuất lúa. Ở những nơi có nguy cơ không đủ nước tưới cho lúa thì kiên quyết không trồng lúa và nghiên cứu chuyển sang cây màu cần ít nước. Bên cạnh đó, các địa phương phải tập trung sử dụng giống lúa ngắn ngày, năng suất cao; đẩy lịch thời vụ lên sớm hơn khoảng 15 ngày để tận dụng nguồn nước, đặc biệt là chủ động các phương án để ứng phó với hạn hán lớn, kéo dài.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, từ đầu năm 2020 đến nay, vùng Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên có lượng mưa thấp hơn trung bình những năm trước. Việc sản xuất vụ Hè Thu năm nay dự báo nhiều khó khăn.
Tại các tỉnh Bình Định, Ninh Thuận, Bình Thuận, nhiều hồ chứa chỉ đạt 10-40% dung tích thiết kế. Dự báo năm nay, khu vực vùng Duyên hải Nam Trung bộ sẽ hạn tương đương năm hạn hán nặng như vụ mùa 2015 - 2016. Còn ở khu vực Tây Nguyên, các hồ chứa vào thời điểm này lượng nước chỉ khoảng 62% dung tích. Hiện tại, vùng Tây Nguyên có gần 350 ha cây trồng thiếu nước và dự báo thời gian còn lại mùa khô năm 2020, lượng mưa thấp. Vì vậy, khả năng diện tích cây trồng bị thiếu nước toàn vùng tăng lên 25.000 – 30.000 ha.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã đưa ra 2 phương án cho vụ sản xuất Hè Thu năm nay. Nếu thời tiết hạn nặng hạn như vụ mùa năm 2015-2016, vùng Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên chỉ gieo sạ khoảng 177.000 ha lúa, giảm 10.000 ha. Nếu hạn nặng hơn năm 2015-2016 thì vụ Hè Thu này toàn vùng phải cắt giảm hơn 47.000 ha lúa, chỉ gieo sạ khoảng 131.000 ha.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đề nghị các địa phương khoanh vùng những nơi có nguy cơ hạn hán, không đủ nước cho cây trồng phải chuyển đổi cơ cấu sản xuất từ 3 vụ sang 2 vụ hoặc chuyển đổi cây trồng; cơ cấu giống lúa tập trung sử dụng các giống ngắn ngày từ 90 ngày đến 95 ngày.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, vụ Đông Xuân 2019-2020 vùng duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên sản xuất hơn 314.2000 ha lúa, năng suất ước đạt gần 66,3 tấn/ha, với sản lượng đạt hơn 2 triệu tấn. Các tỉnh trong khu vực đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu giống lúa, đặc biệt các giống ngắn ngày, có khả năng chịu hạn. Điều này đã giúp giảm tối thiểu 2 lần tưới để dành nước cho vụ Hè Thu. Đặc biệt, vụ Đông Xuân 2019-2020, các địa phương đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng trên đất lúa ước đạt gần 10.400 ha, dự kiến trong năm nay diện tích chuyển đổi toàn vùng lên hơn 16.500 ha.