Theo các chuyên gia kinh tế, trong thời gian qua, hiện tượng đầu cơ vàng ở Việt Nam “sinh sôi” chủ yếu bởi yếu tố tâm lý của người Việt Nam trước việc giá vàng quốc tế tăng mạnh và lạm phát cao.
Tận dụng tâm lý đó, giới đầu cơ đã liên tục đẩy giá vàng lên cao, kể cả khi giá vàng thế giới giảm mạnh, giới đầu cơ vẫn duy trì giá vàng trong nước ở mức cao, có lúc cao hơn tới 4 triệu đồng so với giá vàng thế giới. Ngay cả những lúc đó, người dân cũng không bán vàng, lại càng khiến người đang sở hữu vàng tiếp tục nắm giữ, không bán ra. Còn đối với người chưa có vàng thì cố gắng dành dụm tiền để mua vàng.
Để dẹp sự phi lý này, NHNN đã đưa ra một loạt các biện pháp mạnh để bình ổn thị trường. Theo một số chuyên gia tài chính, ngân hàng, giải pháp bình ổn giá vàng của NHNN đang đi đúng hướng. Tuy nhiên, để giải pháp thực sự hiệu quả cao thì phải có thêm một cơ chế rõ ràng và chặt chẽ, mang tính chất dài hơi chứ không phải “dập tắt” tạm thời.
Ông Nguyễn Thanh Toại, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Á Châu (ACB), ở nước ngoài việc quản lý vàng đơn giản hơn vì họ coi vàng như một thứ hàng hóa giao dịch tự do trên thị trường, nhưng ở nước ta vàng vẫn được coi là một loại hàng hóa đặc biệt. Do vậy vẫn cần một cơ chế quản lý đặc biệt.
Theo ông Toại, thời gian vừa qua, NHNN tung ra các giải pháp vừa để giải quyết vấn đề trước mặt, vừa đặt nền móng cho việc quản lý thị trường vàng bền vững.
Ông Nguyễn Thanh Trúc - Giám đốc Vàng AJC cho rằng: Chính sách ra kịp thời giúp giá vàng trong và ngoài nước xích lại gần nhau hơn. Mức chênh lệch nhỏ lại sẽ làm cho các doanh nghiệp kinh doanh vàng thiệt đôi chút, nhưng đã làm thị trường vàng trở nên ổn định hơn. Không thể để mức chênh lệch quá cao được.
Theo ông Đỗ Minh Phú – Chủ tịch Tập đoàn Doji, trong thời gian qua, NHNN đã dùng nhiều biện pháp mạnh để kéo giá vàng Việt Nam xuống sát với giá vàng thế giới; chống hiện tượng đầu cơ, làm giá. Nhưng để quản lý thị trường vàng bền vững thì NHNN cần phải có những giải pháp mạnh mẽ hơn. Đặc biệt, ổn định tâm lý của người dân, nâng sức mạnh đồng nội tệ, ổn định thị trường ngoại hối và không để tâm lý đám đông chi phối thị trường.
Dự kiến, cuối năm nay, Chính phủ sẽ xem xét ban hành Nghị định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Hy vọng với Nghị định này, sẽ là cơ sở pháp lý đầy đủ để bình ổn thị trường vàng và hạn chế những hiện tượng đầu cơ, làm giá xảy ra gây thiệt hại cho người dân.