Cơ hội và thách thức
Hội thảo “Bay thẳng Việt - Mỹ: Sẵn sàng cho ngày cất cánh” ngày 1/8 tại Hà Nội do Bamboo Airways phối hợp với Hội Khoa học và Công nghệ hàng không Việt Nam đã trao đổi về chủ đề này, nêu rõ chủ trương của các cơ quan quản lý Nhà nước về phát triển hàng không trước cơ hội và thách thức; đồng thời, thảo luận các phương án mở đường bay của doanh nghiệp hàng không.
Ông Võ Huy Cường cho biết, ngay sau khi Hiệp định hàng không Việt Nam - Hoa Kỳ được ký tháng 12/2003, các hoạt động xúc tiến khai thác đường bay này đã được triển khai. Song, tại thời điểm đó, chênh lệch năng lực hàng không giữa Mỹ và Việt Nam là quá lớn, nên các hoạt động khai thác đường bay này gặp nhiều khó khăn. Một số hãng bay Mỹ đã thử sức với đường bay này, nhưng kết quả không được như mong đợi.
Bamboo Airways đặt mục tiêu bay thẳng đến Mỹ vào cuối năm 2020.
Đến năm 2007, hai hãng hàng không United Airlines và Delta Airlines đã mở đường bay đến TP Hồ Chí Minh, nhưng sau 5 năm đã chấm dứt khai thác các đường bay này. Trong khi đó, các hãng hàng không trong nước cũng lên kế hoạch khai thác đường bay này từ nhiều năm nay. Vietnam Airlines ngay từ năm 2008 đã nghiên cứu mở đường bay thẳng Mỹ - Việt Nam, tiếp đến là Vietjet Air cũng đưa đường bay thẳng Mỹ vào kế hoạch phát triển, tuy nhiên, chưa có máy bay thân rộng để thiết lập đường bay.
Nghiên cứu của các cơ quan trong lĩnh vực hàng không trong nước cho thấy, đường bay Việt Nam - Hoa Kỳ đòi hỏi chi phí lớn, yếu tố pháp lý phức tạp, trong khi yêu cầu phục vụ lại cao, lợi nhuận thấp. Về mặt kỹ thuật, việc bay thẳng tới Mỹ đòi hỏi các hãng hàng không phải có những tàu bay hiện đại như Boeing 787 - 9 hay Airbus A350 hiện đại thân rộng, có khả năng bay chặng đường dài hơn 13 giờ bay liên tục.
“Tuy nhiên, với nỗ lực của ngành Hàng không trong thời gian qua, giữa Việt Nam và Mỹ hiện không còn vướng mắc về mặt pháp lý về việc mở đường bay. Nhiều doanh nghiệp hàng không trong nước cũng đã chuẩn bị đội máy bay đảm bảo năng lực vận chuyển hành khách đường dài, mở đường bay thẳng (non - stop) đến Mỹ. Để được cấp giấy chứng nhận của Mỹ, các hãng hàng không còn phải nhận được Giấy phép khai thác thương mại và Giấy phép khai thác kỹ thuật, cùng một số quy định khác. Các hoạt động này cần ít nhất từ 1 - 1,5 năm, chưa kể thời gian chuẩn bị của các hãng hàng không Việt Nam trước đó”, ông Cường chia sẻ.
Hàng không nội địa chạy đua
Ông Võ Huy Cường nhận định, thị trường hàng không đến Mỹ đang thuận lợi, nhiều tiềm năng. Vì vậy, các hãng hàng không Việt Nam cần nghiên cứu kỹ lưỡng chính sách, thị trường, khách hàng, nguồn lực, nhân lực… trước khi mở đường bay thẳng.
Theo ông Dương Trí Thành, Tổng Giám đốc Vietnam Airlines, hãng đã có 10 năm nghiên cứu việc mở đường bay thẳng đến Mỹ. Việc Việt Nam được phê duyệt đạt chuẩn CAT 1 có thể giúp hãng sớm mở đường bay thẳng sang Mỹ. Dự kiến cuối năm 2019, đầu năm 2020, Vietnam Airlines sẽ tiến hành đánh giá và khả năng sẽ mở đường bay trực tiếp bằng máy bay thân rộng bay đường dài. Bên cạnh đó, Vietnam Airlines cũng đã tích cực chuẩn bị các điều kiện về kỹ thuật, thương mại, mở văn phòng đại diện ở Mỹ từ năm 2001.
Còn Chủ tịch HĐQT Bamboo Airways, ông Trịnh Văn Quyết khẳng định, Hãng hàng không Tre Việt có thể mở đường bay tới Mỹ vào cuối năm 2020 hoặc đầu năm 2021.
Là hãng hàng không mới nhất ra nhập thị phần bay ở Việt Nam, nhưng Bamboo Airways vừa vượt qua AOC (Giấy chứng nhận người khai thác tàu bay) khắt khe nhất từ trước đến nay theo tiêu chuẩn của FAA của Mỹ và tiếp tục sắp đạt được chứng chỉ an toàn IOSA trong năm nay. Nếu mọi chuyện diễn ra suôn sẻ, Bamboo Airways sẽ có đường bay thẳng tới Mỹ trong năm 2020.
“Hãng hàng không Bamboo Airways đã chuẩn bị kế hoạch bay thẳng tới Mỹ ngay từ trước chuyến bay thương mại nội địa vào ngày 16/1/2019. Bamboo Airways đã đặt 20 máy bay Boing 787-9 Dreamliners, dòng máy bay thân rộng, phù hợp với bay đường dài và được đánh giá hiện đại nhất của Mỹ và thế giới hiện nay”, ông Quyết nói.
Thêm vào đó, ông Trịnh Văn Quyết còn đưa ra những tính toán chi tiết về chi phí, các phương án lỗ lãi về mặt kinh tế nếu thực hiện bay thẳng tới Mỹ. Theo đó, để bay thẳng tới Mỹ, Bamboo Airways sẽ thuê máy bay B787-9, chi phí mỗi tháng gồm: Tiền thuê tàu bay 23 tỷ đồng, nhiên liệu bay thẳng Việt – Mỹ hết 61 tỷ đồng, chi phí kỹ thuật khoảng 16 tỷ đồng, chi phí sân bay khoảng 1 tỷ đồng, chi phí khác khoảng 6 tỷ. Tổng chi phí hết 113 tỷ đồng/tháng.
“Với máy bay B787 có 310 ghế, nhưng để tăng nhiên liệu đáp ứng cho chặng bay dài, tăng ghế hạng thương gia, phương án sẽ giảm còn 240 ghế. Giá vé khứ hồi là 1.100 USD/khách, sẽ lỗ 14 tỷ đồng/tháng. Tuy nhiên, nếu tăng giá vé khứ hồi lên 1.300 USD/khách sẽ lãi 8,4 tỷ đồng. Còn nếu sử dụng tàu bay A350, số ghế có thể tăng lên 280 ghế, lãi sẽ còn lớn hơn. Ban đầu có thể khuyến mại để thu hút khách, sau đó tăng giá vé lên. Dù giá vé có tăng lên 1.300 USD/vé khứ hồi vẫn rẻ hơn giá vé đang bay đi Mỹ của các hãng hàng không của Nhật Bản, Hàn Quốc. Đây rõ ràng là tiềm năng và cơ hội”, ông Trịnh Văn Quyết phân tích.
Dự kiến, vào tháng 10/2019, Bamboo Airways sẽ nhận máy bay B787-9 đầu tiên. Thực tế này dần khẳng định đường bay thẳng đến Mỹ của hàng không Việt Nam nằm trong tầm tay.