Ngày 5/3, tại tỉnh Hải Dương, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương đã phối hợp với Sở Công Thương Hải Dương tổ chức Hội nghị tập huấn "Hướng dẫn tận dụng lợi ích từ quy tắc xuất xứ hàng hoá trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)” cho đại diện các Phòng Xuất nhập khẩu thuộc các Sở Công Thương của các tỉnh, thành phía Bắc; đại diện các doanh nghiệp đến từ Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương và một số tỉnh lân cận.
Ông Vũ Hùng Thịnh, Phó Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương trả lời các câu hỏi của đại diện các doanh nghiệp.
Tại hội nghị, Bà Trịnh Thị Thu Hiền, Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã giới thiệu Thông tư số 03/2019/TT-BCT hướng dẫn khai báo C/O mẫu CPTPP của Việt Nam. Theo đó Thông tư số 03/2019/TT-BCT quy định quy tắc xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương gồm 5 Chương, 33 Điều và 9 Phụ lục kèm theo. Cụ thể, các chương bao gồm Quy định chung; Quy tắc chung về xuất xứ hàng hóa; Quy trình chứng nhận và kiểm tra xuất sứ hàng hóa; Quy định riêng đối với hàng dệt may và Điều khoản thi hành.
Ông Vũ Hùng Thịnh, Phó Trưởng phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết: so với các hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam đã ký kết và tham gia, Quy tắc xuất xứ hàng hóa CPTPP có một số điểm mới, gồm: quy tắc xuất xứ bộ hàng hóa; quy tắc xuất sứ hàng tân trang, hàng tái chế tạo.
Đối với công thức tính RVC (Công thức tính một ngưỡng theo tỷ lệ phần trăm mà hàng hóa phải đạt được đủ để coi là có xuất xứ) thì ngoài công thức gián tiếp và trực tiếp, có thêm công thức tính RVC theo trị giá tập trung và công thức tính RVC theo chi phí tịnh (chỉ áp dụng với ô tô và phụ tùng ô tô). Danh mục PSR (quy tắc cụ thể mặt hàng) được quy định chi tiết theo công đoạn sản xuất cụ thể. Do đặc thù cấu trúc danh mục PSR trong CPTPP, Thông tư gồm 3 danh mục PSR là danh mực PSR đối với mặt hàng dệt may, danh mục PSR đối với xe và các bộ phận, phụ kiện và danh mục PSR đối với các mặt hàng còn lại.
Đối với “De Minimis” (tỷ lệ nguyên liệu không đáp ứng tiêu chí chuyển đổi mã số hàng hóa) trong CPTPP quy định tỷ lệ “linh hoạt” cho phép 10% nguyên liệu không đáp ứng quy tắc xuất xứ nhưng thành phẩm vẫn được coi là có xuất xứ, các ngành khác có thể linh hoạt 10% theo trị giá; riêng ngành dệt may có tỷ lệ nguyên liệu không đáp ứng tiêu chí chuyển đổi mã số hàng hóa riêng.
Trong CPTPP, mẫu C/O (Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa) cấp cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam bao gồm các thông tin tối thiểu theo quy định lại Hiệp định CPTPP. Về cơ chế chứng nhận xuất xứ hàng hóa, hàng xuất khẩu từ Việt Nam áp dụng cơ chế C/O do cơ quan, tổ chức được Bộ Công Thương ủy quyền cấp. Thời gian chuyển tiếp thực hiện cơ chế nhà xuất khẩu đủ điều kiện tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa được thực hiện từ 5 đến 10 năm theo hướng dẫn của Bộ Công Thương. Cơ chế nhà nhập khẩu Việt Nam tự chứng nhận xuất xứ thực hiện sau 5 năm kể từ ngày CPTPP có hiệu lực.
Một điểm nữa là Quy trình chứng nhận và kiểm tra xuất xứ hàng hóa của Việt Nam thực hiện theo quy định tại Nghị Định số 31/2018/NĐ-CP ngày 8/3/2018 quy định chi tiết quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa và các quy định khác có liên quan.
Đại diện Phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, Thông tư số 03/2019/TT-BCT ngày 22/1/2019 của Bộ Công Thương có hiệu lực kể từ ngày 8/3/2019. Đối với hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu trước ngày Thông tư này có hiệu lực, cơ quan, tổ chức cấp C/O xem xét cấp C/O mẫu CPTPP để được hưởng ưu đãi thuế quan theo quy định của Hiệp định và theo quy định của nước thành viên nhập khẩu.
Tại hội nghị, đại diện nhiều doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp dệt may đã đặt nhiều câu hỏi tập trung xoay quanh cách xác định xuất xứ hàng hóa của vải, sợi, bông; cách khai C/O, phân luồng ưu tiên đối với các tờ khai C/O… Lãnh đạo Phòng Xuất xứ hàng hóa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã trực tiếp giải đáp từng câu hỏi của các doanh nghiệp.
Bà Vũ Thị Kim Phượng, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hải Dương khẳng định: Các hiệp định thương mại tự do; trong đó có Hiệp định CPTPP, để được hưởng ưu đãi thuế quan thì phải đảm bảo về xuất xứ hàng hóa. Nhằm thực hiện tốt vấn đề này, các doanh nghiệp cần phải thường xuyên tìm hiểu, nắm rõ thông tin về quy tắc xuất xứ hàng hóa; thực hiện các quá trình đảm bảo về yêu cầu xuất xứ hàng hóa cũng như các hồ sơ, giấy chứng nhận theo quy định của nước nhập khẩu.
Hiệp định Đối tác và Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương đã chính thức có hiệu lực đối với Việt Nam từ tháng 1/2019. Đây là Hiệp định có tác động lớn đến phát triển kinh tế- xã hội của Việt Nam, đặc biệt có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của các doanh nghiệp.
Việc tổ chức tuyên truyền lợi ích của Hiệp định CPTPP nhằm nâng cao nhận thức của các cán bộ, công chức, cơ quan quản lý nhà nước; đồng thời, giúp cộng đồng doanh nghiệp cập nhật thông tin về quy tắc xuất xứ trong Hiệp định CPTPP, tận dụng hiệu quả việc áp dụng quy tắc xuất xứ để tiếp cận thị trường các nước thành viên trong hiệp định.