Thành phố Hồ Chí Minh giữ vai trò đầu tàu phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Ảnh: Thanh Vũ/TTXVN
Ưu tiên các dự án cấp bách
Tại buổi làm việc với lãnh đạo Tp. Hồ Chí Minh vào đầu tháng 3/2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, để Thành phố phục hồi và phát triển đột phá hơn trong những năm tiếp theo, Thành phố cần tập trung triển khai hiệu quả 51 chương trình, đề án trong 3 Chương trình đột phá và 1 chương trình trọng điểm theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XI; tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng Quy hoạch Thành phố thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060; quy hoạch không gian ngầm đô thị…
“Thành phố cần xem đây là khâu quan trọng, là cơ sở để quản lý, định hướng mọi hoạt động phát triển của các ngành, lĩnh vực trên địa bàn; đồng thời đẩy mạnh cải cách hành chính; tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, nâng cao năng lực cạnh tranh; tham gia kết nối sâu vào các chuỗi giá trị khu vực và quốc tế; chú trọng nâng cao sức chống chịu và khả năng thích ứng với những biến động cả từ bên trong và bên ngoài; tận dụng có hiệu quả cơ hội do các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mang lại”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Để triển khai có hiệu quả các nội dung này, UBND Tp. Hồ Chí Minh thực hiện sắp xếp danh mục dự án đầu tư công trong 4 năm từ 2022 - 2025. Theo đó, trên cơ sở nguồn lực có thể huy động, Thành phố tiếp tục trình Chính phủ duyệt cho phép tăng vốn đầu tư công trung hạn 261.9 tỷ, cao hơn mức đã được Thủ tướng phê duyệt (142.557 tỷ đồng) giai đoạn 2022 - 2025.
UBND Tp. Hồ Chí Minh xác định danh mục dự án đầu tư hạ tầng và dự kiến tương ứng với kế hoạch đầu tư công trung và dài hạn đã được phê duyệt, bao gồm tiêu chí tạo sự lan tỏa mạnh mẽ nhằm kích thích tổng cầu; tác động thu hút mạnh hơn đầu tư tư nhân theo nguyên tắc đầu tư công tạo “vốn mồi”.
Qua đó, Thành phố cũng xác định ưu tiên triển khai thực hiện các đề án đề ra tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XI; trong đó, đối với Chương trình đột phá đổi mới quản lý Tp. Hồ Chí Minh, ưu tiên đầu tư cho đề án chuyển một số huyện thành quận, thành phố giai đoạn 2021 - 2030; chương trình cải cách hành chính, nâng cao chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) và Chương trình nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), cải thiện môi trường kinh doanh, môi trường đầu tư của Tp. Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2025.
Đối với Chương trình đột phá phát triển hạ tầng Tp. Hồ Chí Minh đề nghị ưu tiên đầu tư cho các đề án phát triển hạ tầng viễn thông và Kế hoạch phát triển hạ tầng số Tp. Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2030; phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2030; phát triển ngành logistics trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;
Đề án chống ngập và xử lý nước thải Tp. Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2045 và kế hoạch chống ngập và xử lý nước thải giai đoạn 2020 - 2030; Đề án phát triển hạ tầng công nghiệp Tp. Hồ Chí Minh 2020 - 2045 và kế hoạch triển khai giai đoạn 2020 - 2025 (Khu công nghệ cao, các Khu công nghiệp, khu Công viên Phần mềm Quang Trung, mạng lưới các trung tâm khởi nghiệp sáng tạo) và chương trình phát triển nhà ở thành phố giai đoạn 2021 - 2030; Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 - 2030; Đề án phát triển kè sông và kinh tế dịch vụ ven sông giai đoạn 2020 - 2045 và kế hoạch triển khai giai đoạn 2020 - 2025.
Đối với Chương trình trọng điểm phát triển doanh nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo và phát triển Tp. Hồ Chí Minh, ưu tiên đầu tư cho đề án Nghiên cứu xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại Tp. Hồ Chí Minh, gắn Đề án phát triển Tp. Hồ Chí Minh trở thành Trung tâm Tài chính khu vực và quốc tế; phát triển khu đô thị lấn biển Cần Giờ.
Đại hội Đảng bộ Tp. Hồ Chí Minh lần thứ XI đặt mục tiêu đến năm 2025, kinh tế số chiếm tỷ trọng 25% GRDP. Đến năm 2030, trở thành thành phố dịch vụ, công nghiệp hiện đại, thành phố văn hóa, đầu tàu kinh tế số, xã hội số, là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của khu vực Đông Nam Á; kinh tế số chiếm 40% GRDP.
Để thực hiện mục tiêu này, Bí thư Thành ủy Tp. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên cho biết, Tp. Hồ Chí Minh đã xây dựng kế hoạch hành động, quyết tâm thực hiện chương trình chuyển đổi số; đặt mục tiêu sớm đưa Viện Công nghệ tiên tiến và Đổi mới sáng tạo thành phố, Trung tâm tư vấn hỗ trợ chuyển đổi số hoạt động hiệu quả; triển khai đề án xây dựng đô thị thông minh (giai đoạn 2) và hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu trong và ngoài nước thúc đẩy các đề án phát triển giáo dục thông minh, y tế thông minh, chương trình nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo; quyết tâm hình thành nhanh một hệ sinh thái toàn diện phục vụ cho sự phát triển của nền kinh tế số của thành phố.
Tuy nhiên, ngay năm đầu tiên của nhiệm kỳ này, Tp. Hồ Chí Minh phải vượt qua một biến cố chưa từng có trong lịch sử, đại dịch COVD-19 đã làm đứt gãy nhiều hoạt động kinh tế - xã hội, song cũng từ môi trường này, trong ứng phó với đại dịch, môi trường chuyển đổi số lại có cơ hội phát triển mạnh mẽ ở nhiều lĩnh vực, nhiều doanh nghiệp và địa phương sử dụng công nghệ số để phục vụ phòng chống dịch và giảm thiểu tác động của đại dịch.
Phát triển bền vững
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Tp. Hồ Chí Minh cần giải bài toán mở rộng không gian phát triển một cách cân bằng để thu hút mạnh mẽ hơn các nguồn lực phát triển, gồm đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt là về kinh tế đô thị, du lịch, dịch vụ, nông nghiệp công nghệ cao, thu hút nguồn lực tri thức, giải phóng tiềm năng đất đai; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương và các địa phương thực hiện hiệu quả các công việc với tốc độ cao. Bên cạnh đó, quan tâm hơn đến phát triển giao thông đường bộ, cao tốc, giao thông thủy, thậm chí là đường sắt.
Cùng đó, Thành phố cũng phải nhanh chóng tháo gỡ nút thắt về cơ chế, chính sách để sớm huy động nguồn lực đầu tư các tuyến giao thông có tính huyết mạch, kết nối như tuyến cao tốc Tp. Hồ Chí Minh – Mộc Bài (Tây Ninh), hoàn thành Vành đai 3 để đưa phía Tây gần phía Đông; đầu tư Vành đai 4, đường ven sông Sài Gòn… để kết nối Hóc Môn, Củ Chi với trung tâm Tp. Hồ Chí Minh, với hệ thống sân bay quốc tế.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Thành phố tích cực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, bình đẳng, khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích doanh nghiệp tư nhân phát triển, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, giảm thủ tục hành chính, xây dựng chính quyền điện tử. Đặc biệt là chính sách thu hút tài năng, hỗ trợ tiến bộ khoa học – kỹ thuật, chuyển giao khoa học – kỹ thuật theo hướng tăng năng suất và hiệu quả.
Liên quan đến chiến lược phát triển kinh tế số của Tp. Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, thành công về chuyển đổi số và kinh tế số tại Tp. Hồ Chí Minh sẽ góp phần quan trọng thành công trên cả nước; đồng thời khẳng định vai trò, vị thế đầu tàu của Tp. Hồ Chí Minh và là trung tâm về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của khu vực.
Để đạt mục tiêu phát triển kinh tế số, đến 2025 kinh tế số Tp.Hồ Chí Minh đóng góp 25% và đến 2030 đóng góp 40%, tương ứng cả nước là 20% và 30%, ông Lê Minh Khái đề nghị Tp. Hồ Chí Minh tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư, thu hút và khai thác hiệu quả mọi nguồn lực để phát triển sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, tức là nền kinh tế thực.
Bên cạnh đó, Tp.Hồ Chí Minh cần tăng cường hợp tác, trao đổi và học hỏi các quốc gia, các đối tác, bạn bè quốc tế, cần tiếp tục và việc vận dụng vào thực tế cần đảm bảo tính đặc thù của Việt Nam và thành phố, không máy móc.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, lâu dài của mình, Tp. Hồ Chí Minh cũng tập trung mọi nguồn lực để thực hiện các công trình, dự án trọng điểm như các dự án đường sắt đô thị; trong đó, tập trung khánh thành tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên trong thời gian sớm nhất để khai thác hiệu quả hạ tầng không gian ngầm để phát triển các dịch vụ về du lịch tham quan, vui chơi, giải trí; đồng thời có phương án tính toán điều chỉnh quy hoạch cục bộ và khai thác nguồn lực đất đai hiệu quả các khu đất dọc tuyến Metro.
Mặc khác, xây dựng Tp. Hồ Chí Minh trở thành trung tâm thương mại - mua sắm của cả nước và khu vực, kết nối khu trung tâm thương mại hiện hữu Quận 1 với khu trung tâm mở rộng tại Quận 7 và khu trung tâm thương mại Thủ Thiêm.
Thành phố cũng tập trung triển khai chương trình hành động thu hút vốn trung dài hạn trong và ngoài nước thông qua dự án kêu gọi đầu tư, xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế, kết nối giữa trung tâm tài chính hiện hữu tại Quận 1 và trung tâm tài chính đặt tại Thủ Thiêm (thành phố Thủ Đức). Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ, tháo gỡ các vướng mắc thủ tục, điều kiện thanh toán để đưa sớm đưa dự án chống ngập vào hoạt động nhằm kiểm soát ngập do triều, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu cho diện tích 750 km2 với khoảng 6,5 triệu dân thuộc khu bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm thành phố.
Trong kế hoạch thực hiện chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2022-2025, UBND Tp. Hồ Chí Minh cũng xác định hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối vùng, đặc biệt tập trung hoàn thành đường Vành đai 2 khép kín, khởi công hệ thống đường Vành đai 3 và 4; tuyến Metro số 1, số 2; cầu Cát Lái, cầu Thủ Thiêm để kết nối giao thông thông suốt trong nội đô, cũng như giữa Thành phố và các địa phương lân cận.
Ngoài ra, triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Tp. Hồ Chí Minh - Mộc Bài (Tây Ninh), đẩy mạnh tiến độ khởi công tuyến cao tốc này để phát triển kinh tế biên mậu, phát triển du lịch nội địa. Mở rộng các tuyến Quốc lộ 13, Quốc lộ 22, Quốc lộ 50, các tuyến đường kết nối các tỉnh.
Theo UBND Tp. Hồ Chí Minh, trước mắt, để kết nối hiệu quả chuỗi cung ứng hàng hóa giữa Tp. Hồ Chí Minh với các tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam hiệu quả, nghiên cứu cơ chế phối hợp chung trên ba lĩnh vực quy hoạch và phát triển vùng đô thị; đào tạo, nguồn nhân lực, thị trường lao động và bảo vệ môi trường chung.
Với những mục tiêu rất cụ thể, cùng với sự chỉ đạo sát sao của Trung ương và những các làm sáng tạo, đổi mới của mình, kinh tế Tp. Hồ Chí Minh sớm trở lại mạnh mẽ hơn, có nhiều đóng góp to lớn hơn cho cả nước tinh thần Tp. Hồ Chí Minh “vì cả nước, cùng cả nước,” bởi đầu tàu khởi động, tăng tốc tốt sẽ kéo con tàu vượt qua những khó khăn, thử thách.