Mặc dù Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và 5 ngân hàng được chỉ định phục vụ giải ngân gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng đã quyết liệt vào cuộc, tuy nhiên quá trình triển khai vẫn bộc lộ nhiều lúng túng khiến tiến độ giải ngân chậm.
Ngân hàng lúng túng giải ngân
Ngay từ cuối tháng 6, một số ngân hàng như MHB, Vietcombank đã gửi văn bản đến Bộ Xây dựng nhờ trợ giúp giải quyết các vướng mắc. Ngân hàng lúng túng và đề nghị được làm rõ mức thu nhập bao nhiêu thì được gọi là đối tượng có thu nhập thấp cũng như khái niệm nhà ở thu nhập thấp và nhà ở xã hội. Các khách hàng vay mua nhà phải có vốn đối ứng 20% và chứng minh được thu nhập đủ khả năng trả nợ nên việc xác minh thu nhập đối với đối tượng thu nhập thấp nhất là người lao động tự do cũng là cả một vấn đề.
VietinBank là một trong những ngân hàng đang đẩy mạnh hoạt động cho khách hàng vay mua nhà. Ảnh: Trần Việt - TTXVN |
Cùng về mặt thủ tục, phía Vietcombank cho rằng mẫu giấy xác nhận về hộ khẩu và thực trạng nhà ở sẽ dẫn đến khó khăn trong việc xác định đối tượng vay. Ngân hàng này còn e ngại việc khách hàng lợi dụng giấy xác nhận nơi công tác và thực trạng nhà ở của đơn vị công tác để vay tại 2 ngân hàng khác nhau. Tuy nhiên, theo Bộ Xây dựng, 5 ngân hàng được giao cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/NQ-CP phải báo cáo định kỳ danh sách cụ thể của khách hàng là các hộ gia đình, cá nhân đã được vay vốn về NHNN. Như vậy, hoàn toàn sẽ kiểm soát được việc một hộ gia đình lợi dụng chính sách để được vay tại hai ngân hàng.
Trong quá trình triển khai giải ngân, các ngân hàng còn bị “vấp” khi tiếp nhận những hồ sơ mua nhà thu nhập thấp nhưng có diện tích vượt ngưỡng 70 m2. Đã xảy ra tình trạng cùng là đối tượng thu nhập thấp, cùng mua nhà tại một dự án nhưng người được vay kẻ lại không. Đó là chưa kể những khách hàng mua sau cũng được hưởng lợi nhiều hơn vì hợp đồng ký mới, sau mốc ngày 7/1/2013 thì mới được vay vốn. Thế mới có tình trạng kẻ khóc - người cười vì “nhầm” thời điểm.
Chủ đầu tư đặt đâu - khách hàng ngồi đó
Chờ đợi mãi đến khi có gói tín dụng cho vay với lãi suất ưu đãi 6%, vợ chồng anh Chính ở Long Biên - Hà Nội mới dám làm hồ sơ đi mua nhà thu nhập thấp và căn hộ mà gia đình này nhắm đến cũng chính là dự án nằm ngay trên cùng địa bàn. Thế nhưng, vất vả để hoàn thành hồ sơ với chủ đầu tư đã xong thì gia đình này lại phải đối diện với nỗi lo mới.
Ngay từ khi xác nhận dự án đăng ký mua, gia đình này đã được các cán bộ Ngân hàng BIDV xem hồ sơ thu nhập, tư vấn đầy đủ và sẵn sàng giải ngân. Thế nhưng, khi làm việc với chủ đầu tư, đơn vị này lại yêu cầu khách hàng vay vốn tại Ngân hàng Vietinbank với lý do khi thực hiện dự án này giữa hai đơn vị đã có hợp đồng vay vốn nên thủ tục sẽ thuận lợi hơn. Nhưng đến phút cuối, chủ đầu tư lại quyết định chỉ ký bảo lãnh khi khách hàng vay vốn tại Vietcombank. Thôi thì đang cần nhà ở gấp, mà ngân hàng nào thì cũng cùng mức lãi suất như nhau, khách hàng đành chấp nhận sắp đặt của chủ đầu tư.
Tuy nhiên, không phải khách hàng nào cũng đồng tình với chỉ định của chủ đầu tư. Chị Kim Anh (Gia Lâm - Hà Nội) chia sẻ: Tôi mua căn hộ hơn 900 triệu, theo quy định được vay tới 80% giá trị nhà tức là khoảng hơn 700 triệu đồng nhưng Vietcombank chỉ chịu giải ngân có 500 triệu đồng. Tôi sẽ gửi hồ sơ sang ngân hàng khác. Với bộ hồ sơ đầy đủ cùng xác nhận thu nhập rất “đạt chuẩn” để trả nợ, chị Kim Anh lại có cơ hội vay số tiền cao hơn tại một ngân hàng khác cũng trong nhóm ngân hàng được chỉ định phục vụ giải ngân gói tín dụng ưu đãi này. Bởi vậy, khi khách hàng mua nhà thu nhập thấp đi vay tiền ngân hàng theo gói ưu đãi cứ băn khoăn với câu hỏi liệu mình đã gõ đúng cửa? Đó là chưa kể rất nhiều khách hàng phàn nàn về việc chậm trễ trong thụ lý hồ sơ của các ngân hàng.
Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, Bộ Xây dựng vừa có công văn đề nghị các ngân hàng được giao cho vay hỗ trợ nhà ở báo cáo tình hình tiếp nhận hồ sơ xin vay, số tiền đề nghị được vay của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Theo đó, hàng tháng, các ngân hàng phải công bố kết quả xem xét giải quyết, số hồ sơ đã ký hợp đồng nguyên tắc, số hồ sơ đã ký hợp đồng tín dụng, số tiền đã giải ngân đối với các tổ chức, các hộ gia đình, cá nhân vay vốn mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. Đối tượng thuê, mua nhà ở thương mại có diện tích sàn nhỏ hơn 70 m2 và giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 cũng phải được công bố minh bạch.
Thu Hằng