Tuy giá USD/VND lại có dấu hiệu “nóng” kể từ sau đợt điều chỉnh tỷ giá lần thứ hai vào ngày 7/5, song trả lời báo giới, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng (ảnh) khẳng định: NHNN vẫn kiên định giữ ổn định tỷ giá từ nay đến cuối năm theo đúng biên độ đề ra là 2%.
Gần đây, tỷ giá USD/VND lại tiếp tục tăng. Có thời điểm, giá mua vào - bán ra là 21.800- 21.860 đồng/USD, chỉ cách giá trần là 30 đồng/USD. Từ nay tới cuối năm, định hướng điều hành tỷ giá của NHNN sẽ ra sao sau khi đã điều chỉnh hết ”room” của kế hoạch đề ra, thưa bà?
NHNN tiếp tục định hướng cả năm 2015 sẽ điều hành trong phạm vi biên độ 2% theo đúng kế hoạch đề ra.
Lý do: Thứ nhất, việc phá giá ở mức cao sẽ mang lại lợi ích cho những nhà xuất khẩu, nhưng đối với những ngành sản xuất hàng xuất khẩu phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ nước ngoài sẽ chịu tác động bất lợi khi giá nhập khẩu đầu vào tính bằng đồng nội tệ gia tăng. Ví dụ như: Ngành dệt may, tỉ lệ nguyên liệu nhập khẩu năm 2013 là 82,5%; 70% đối với sản phẩm gỗ, 65% đối với sản phẩm may mặc, 50 - 60% đối với sản phẩm da giày.
Trường hợp phá giá để có lợi ích cho nhóm bà con nông dân khi xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản nhưng lại làm cho đông đảo bà con nông dân phải chịu giá cao khi mua phân bón, thuốc trừ sâu, các thiết bị, công cụ sản xuất nông nghiệp. Trong khi đó, thực tế hàng xuất khẩu của Việt Nam thường bán ở mức giá thấp hơn nhưng năng lực cạnh tranh của hàng xuất khẩu Việt Nam trên thị trường thế giới hiện ở mức thấp do giá trị sử dụng không vượt trội, chất lượng hàng hóa thấp, ít có cải tiến, nâng cao phẩm cấp, mẫu mã, chất lượng... Với tình hình này, việc điều chỉnh tỷ giá để nâng cao năng lực cạnh tranh về giá có thể cải thiện xuất khẩu nhưng không dễ cải thiện được nhiều.
Thứ hai, với tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam hiện lên tới trên 80% GDP, phản ánh sản xuất của nước ta phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu thì rõ ràng sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp nhập khẩu.
Thứ ba, việc điều chỉnh tăng tỷ giá vượt biên độ định hướng đề ra sẽ làm gia tăng nghĩa vụ nợ nước ngoài của Chính phủ, ảnh hưởng tới việc kiểm soát nợ công khi đang ở sát ngưỡng 65% GDP. Ngoài ra, đối với các khoản nợ doanh nghiệp cũng sẽ bị tăng nghĩa vụ trả nợ đối với các khoản vay nợ nước ngoài của doanh nghiệp.
Thứ tư, mặc dù mức lạm phát vẫn đang trong tầm kiểm soát, tuy nhiên không thể chủ quan tới lạm phát khi giá dầu tăng trở lại (giá dầu tăng trở lại ở mức trên 60 USD/thùng, cao hơn mức 47 USD/thùng vào tháng 1/2015).
Thứ năm, tỷ giá được NHNN điều chỉnh tăng liên tục trong những năm qua (ngay cả thời gian đồng USD giảm giá thì tỷ giá của VND/USD vẫn luôn được điều chỉnh tăng), mức điều chỉnh cao nhất là năm 2011 (tăng 9,3%), sau đó mỗi năm tăng từ 1- 2%/năm, bởi vậy VND không còn bị đánh giá quá cao như thời gian trước đây.
Thứ sáu, từ đầu năm đến nay, hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) vẫn tiếp tục mua ròng ngoại tệ từ tổ chức kinh tế và cá nhân; với cách thức điều hành chính sách tiền tệ (CSTT), tỷ giá theo hướng nâng cao lợi ích nắm giữ của VND sẽ tiếp tục khuyến khích các tổ chức và cá nhân bán ngoại tệ cho hệ thống các TCTD.
Thời gian tới, NHNN điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, các dự báo kinh tế vĩ mô, tiền tệ để điều hành đồng bộ các công cụ CSTT, sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp để ổn định tỷ giá trong biên độ cam kết từ đầu năm.
Thưa bà, nhiều chuyên gia cho rằng: Từ nay tới cuối năm, tỷ giá sẽ còn biến động do kinh tế trong nước phục hồi, Việt Nam sẽ cần phải nhập khẩu nhiều hơn khiến nhu cầu ngoại tệ tăng. Vậy, mục tiêu giữ ổn định tỷ giá năm 2015 theo đúng biên độ đề ra 2%, liệu có khả thi?
Như tôi đã nói ở trên, định hướng điều hành tỷ giá ổn định năm 2015 với mức điều chỉnh không quá 2% đã được tính toán, cân nhắc trên cơ sở một loạt các yếu tố vĩ mô, tiền tệ trong và ngoài nước. Việc điều chỉnh vào thời điểm nào? liều lượng điều chỉnh ra sao? sẽ tùy thuộc vào sự linh hoạt của NHNN, cân nhắc không chỉ yếu tố kinh tế mà còn cả yếu tố tâm lý, kỳ vọng trên thị trường.
Lần thứ nhất, NHNN điều chỉnh 1% vào ngày 7/1 ngay sau khi Nghị quyết Chính phủ được ban hành để chủ động dẫn dắt thị trường; đồng thời, giúp cho doanh nghiệp xuất khẩu và nhập khẩu chủ động hoạt động sản xuất kinh doanh ngay từ đầu năm, phù hợp với diễn biến của thị trường tiền tệ trong và ngoài nước. Ngay sau khi NHNN điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng, tâm lý thị trường đã được giải tỏa, các tổ chức và cá nhân tăng cường bán ngoại tệ cho các TCTD. Theo đó, NHNN mua được một lượng khá lớn ngoại tệ, bù đắp lượng ngoại tệ đã can thiệp bán ra trong dịp cuối năm 2014.
Từ tháng 3/2015, trước diễn biến của đồng USD tăng trên thị trường thế giới, thị trường phản ứng khá mạnh theo xu hướng đi lên theo hướng của đồng USD trên thị trường thế giới. Và ngày 7/5, NHNN đã điều chỉnh tăng nốt 1% tỷ giá bình quân liên ngân hàng nhằm chủ động dẫn dắt thị trường, hạn chế rủi ro cho nền kinh tế.
Xin cảm ơn bà!