Từ ngày 1/1/2012, Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và Luật Thuế bảo vệ môi trường sẽ có hiệu lực. Câu hỏi được đặt ra là hai luật thuế này khi đi vào thực tế sẽ tác động như thế nào tới thị trường bất động sản và giá xăng dầu.
Hạn chế đầu cơ và sử dụng đất không tiết kiệm
Theo Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, người sở hữu đất vượt hạn mức cho phép có thể phải đóng thuế gấp 3 - 5 lần so với thuế suất áp dụng cho diện tích trong hạn mức. Cụ thể: Với diện tích đất trong hạn mức, người sử dụng phải nộp thuế theo thuế suất cơ bản là 0,03%; đất vượt hạn mức không quá 3 lần có thuế suất là 0,07%; đất vượt hạn mức trên 3 lần áp thuế suất 0,15%. Đối với những dự án có kế hoạch thời gian hoàn thành nhưng không kịp tiến độ sẽ bị xếp vào loại đất sử dụng không/chưa đúng mục đích. Mức thuế suất áp dụng cho loại đất này sẽ là 0,15%, gấp 5 lần mức thuế suất cơ bản. Đặc biệt, đất lấn chiếm sẽ bị áp thuế suất 0,2%, gấp gần 7 lần thuế suất cơ bản.
Giá xăng dầu không thay đổi khi Luật Thuế bảo vệ môi trường được thực hiện. Ảnh: Lê Phú |
Theo ông Phạm Đình Thi, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính), Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đưa vào thực thi sẽ có khoảng 17 triệu hộ gia đình, cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp phải nộp thuế. Tuy nhiên, nhìn chung chỉ có người dân ở các quận trung tâm Hà Nội, TP Hồ Chí Minh - nơi có giá đất cao, mới phải nộp tiền thuế cao hơn so với tiền thuế nộp theo Pháp lệnh Thuế nhà đất hiện hành.
Đại diện Vụ Chính sách thuế nhấn mạnh: Luật thuế không đặt nặng mục tiêu thu ngân sách mà chú trọng vào việc quản lý nhà nước đối với đất đai, khuyến khích tổ chức, cá nhân sử dụng đất tiết kiệm, có hiệu quả, góp phần hạn chế đầu cơ về đất và khuyến khích thị trường bất động sản phát triển lành mạnh. Ước tính, với thuế suất 0,03% (tính trên giá đất do UBND cấp tỉnh công bố để áp dụng cho năm 2012), doanh nghiệp sử dụng đất vào sản xuất, kinh doanh chỉ tăng thêm chi phí 0,1% so với số tiền thuế phải nộp theo Pháp lệnh Thuế nhà đất hiện hành.
Liên quan tới vấn đề này, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - ông Cao Anh Tuấn cho biết: Thị trường bất động sản sẽ không bị tác động tiêu cực. "Trước khi có luật thuế này, chúng ta vẫn phải nộp thuế sử dụng đất, tính theo số lần giá đất nông nghiệp. Luật thuế này đưa vào cách tính mới với hệ số phân bổ, hạn mức sử dụng và thuế suất lũy tiến từng phần. Dự kiến số thu không thay đổi, khoảng 3.000 tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên có điểm khác là lần này thuế suất với đất ngoài hạn mức, đất sử dụng không đúng mục đích và đất lấn chiếm sẽ cao hơn nhiều", ông Tuấn chia sẻ.
Theo ông Tuấn, cơ quan thuế đã triển khai thí điểm luật này tại Hà Nội, Bắc Ninh và Cần Thơ. Tại Hà Nội, việc thực hiện thí điểm được lựa chọn ở phường Văn Miếu và 3 xã ở các huyện Từ Liêm, Ba Vì, Hoài Đức. Kết quả cho thấy, thu thuế sử dụng đất ở phường tăng, nhưng ở các xã thì đều giảm trên 30%.
Khuyến khích sản phẩm sạch
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai, mặt hàng xăng dầu sẽ thuộc đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường nhưng khi thu thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu thì phí xăng dầu sẽ thôi không thu nữa. Vì vậy, việc thực hiện Luật Thuế bảo vệ môi trường sẽ không làm giá xăng dầu tăng lên. Mức thuế bảo vệ môi trường được thu bằng với mức phí xăng dầu hiện hành: Xăng, nhiên liệu bay mức thu 1.000 đồng/lít; dầu diesel mức thu 500 đồng/lít; dầu hỏa, dầu mazút, dầu nhờn mức thu 300 đồng/lít; mỡ nhờn mức thu 300 đồng/kg.
Bà Vũ Thị Mai nhấn mạnh: Để khuyến khích sử dụng nhiên liệu sạch, luật quy định chỉ thu thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu gốc hóa thạch, không thu thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu sinh học. Đối với nhiên liệu hỗn hợp chứa nhiên liệu sinh học và xăng, dầu, mỡ nhờn gốc hóa thạch, chỉ thu thuế bảo vệ môi trường đối với phần xăng, dầu, mỡ nhờn gốc hóa thạch. Ví dụ, đối với xăng sinh học E5 (gồm 5% nhiên liệu sinh học và 95% xăng dầu gốc hóa thạch) thì số thuế bảo vệ môi trường phải nộp tính bằng 95% mức thuế quy định.
Trao đổi với báo giới, ông Cao Anh Tuấn nói: “Việc thực thi thuế bảo vệ môi trường nhằm góp phần bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, để bảo vệ môi trường cần có sự tham gia của các ngành và người dân chứ không riêng gì ngành thuế. Tổng cục Thuế đã phối hợp với Bộ Tài nguyên - Môi trường hướng dẫn những doanh nghiệp sử dụng sản phẩm sạch như “túi ni lông thân thiện môi trường” sẽ được cấp nhãn xanh để được hưởng ưu đãi về thuế”.
Minh Phương