Sản xuất hàng may mặc tại Xí nghiệp Sơ mi, Veston của Tổng Công ty May 10 tại Sài Đồng, Quận Long Biên, Hà Nội - một đơn vị của Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex). Ảnh minh họa: Anh Tuấn/TTXVN
Những cơ chế, chính sách và giải pháp này là rất kịp thời để khắc phục những "tổn thương" do dịch bệnh, góp phần chia sẻ những khó khăn trong đời sống và bảo vệ sức khỏe cho người dân; đồng thời, giúp đỡ doanh nghiệp, người lao động ổn định cuộc sống, duy trì hoạt động và giữ nhịp tăng trưởng. Song, dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp do biến chủng mới có tốc độ lây lan nhanh khiến các doanh nghiệp vốn đã bị tổn thương lại càng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Trước thực tế ấy, các chuyên gia và nhiều doanh nghiệp trong nước đều có chung nhận định, Nhà nước cần sớm có các chính sách, giải pháp nhanh và mạnh hơn nữa để kịp thời tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn của doanh nghiệp, tiếp sức cho doanh nghiệp ổn định, duy trì sản xuất kinh doanh và đảm bảo việc làm cho người lao động.
Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội (Hanoisme) cho biết, hầu hết các doanh nghiệp đều đang đối mặt với những thách thức do không tiêu thụ được sản phẩm đầu ra vì bị ách tắc ở khâu lưu thông, vận chuyển; thiếu nguyên vật liệu đầu vào và giá cả nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất tăng cao. Thêm nữa, lại không tiếp cận được nguồn vốn ngân hàng và phát sinh các chi phí trong quá trình thực hiện chống dịch nên khó có thể đảm bảo lâu dài nguồn thu nhập cho người lao động. Việc duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng không đơn giản vì tiền thuê đất vẫn rất cao và thay đổi liên tục cũng ảnh hưởng không nhỏ tới tâm lý và hoạt động của nhiều doanh nghiệp.
Mặc dù các gói hỗ trợ và chính sách nhanh chóng được Chính phủ đưa ra, nhưng trên thực tế doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận như các chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn vay với lãi suất 0% để trả lương cho người lao động. Đây là chính sách khó tiếp cận nhất theo phản hồi từ các doanh nghiệp. Trong khi đó, các văn bản sửa đổi và hướng dẫn chỉ mở rộng đối tượng chứ không thay đổi điều kiện bảo đảm để nhận được hỗ trợ.
“Đa số các doanh nghiệp đều đánh giá những chính sách hỗ trợ của Chính phủ được ban hành là cần thiết và hữu ích, nhưng còn nhiều dư địa để cải thiện tính hiệu quả. Mặc dù các gói chính sách về tài khóa được triển khai khá nhanh và áp dụng ngay, song quy mô của các gói hỗ trợ còn khiêm tốn. Ngay như chính sách giãn thuế cũng vậy, giãn thời hạn xong trước sau thì doanh nghiệp vẫn phải nộp...", ông Mạc Quốc Anh nói.
Do vậy, Hanoisme kiến nghị Chính phủ cho giảm thuế đất hàng năm phải nộp của năm 2021 để bù đắp cho doanh nghiệp những tháng phải ngừng sản xuất kinh doanh của năm 2020 - 2021; đồng thời, cải thiên môi trường đầu tư kinh doanh, nhất là trong lĩnh vực đất đai, mặt bằng sản xuất để tạo cơ hội cho doanh nghiệp có điều kiên tăng quy mô hoạt động; tiếp tục thực hiện chính sách cơ cấu nợ vay, giãn nợ vay đối với khoản nợ phát sinh trong năm 2020 - 2021 và không chuyển nhóm nợ cho đến hết 31/12/2021. Cùng với đó, thực hiện các giải pháp xúc tiến thương mại, thúc đẩy thị trường hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp...
Liên quan tới chính sách thuế, TS Lê Duy Bình, chuyên gia kinh tế, Giám đốc điều hành Economica Vietnam cho rằng, chính sách hỗ trợ giảm thuế nên phân theo từng vùng cụ thể. Đối với các hộ kinh doanh ở vùng dịch, gần như các hoạt động bị đóng băng, không có doanh thu để nộp thuế, có thể miễn 100% cho họ. Những hộ kinh doanh không ở vùng dịch cũng chịu tác động chung của dịch bệnh thì có thể miễn 50%. Sự hỗ trợ này sẽ giúp các hộ kinh doanh có động lực phục hồi kinh doanh, ít nhất là sau thời gian giãn cách. Tuy nhiên, mọi chính sách đều cần nhanh chóng triển khai thì mới có ý nghĩa. Thêm nữa, các tiêu chí đặt ra để nhận hỗ trợ của các hộ kinh doanh còn khó đáp ứng và nếu đáp ứng được thì họ không phải là hộ khó khăn. Nếu các tiêu chí về miễn giảm thuế, phí quá chặt chẽ sẽ là vướng mắc lớn với các hộ kinh doanh cá thể, dẫn đến khó giải quyết chính sách, dù đó là chính sách hỗ trợ hay "giải cứu".
Ông Đoàn Văn Dũng, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Vận tải Thanh Sơn, cho biết, do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, đơn vị đã phải cắt giảm, điều chuyển lao động, cho lao động nghỉ việc và chậm lương... khiến tình trạng khó khăn kéo dài. Vì thế, ngay sau khi được tuyên truyền, hợp tác xã đã làm hồ sơ để vay vốn trả lương cho người lao động ngừng việc, đảm bảo cuộc sống cho người lao động, tạm thời ổn định kinh doanh. Vốn vay này là nguồn động viên kịp thời cho doanh nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh khó khăn hiện nay. Tuy nhiên, về lâu dài, để hỗ trợ và tạo điều kiện cho doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động, kinh doanh lâu dài, mong Chính phủ và các cấp, ngành tiếp tục triển khai mạnh mẽ hơn các giải pháp phòng chống, dịch; đồng thời, phân bổ hiệu quả nguồn vaccine phòng COVID-19 để người lao động trong lĩnh vực vận tải, giao nhận, du lịch, nhà hàng, khách sạn, siêu thị… yên tâm công tác.