Từ hôm nay (1/7), Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) chính thức có hiệu lực. Theo các chuyên gia kinh tế, việc giảm nghĩa vụ nộp thuế vào thời điểm kinh tế hiện nay là một trong những việc làm thiết thực chia sẻ khó khăn với người dân.
Nâng mức giảm trừ gia cảnh lên 9 triệu đồng/tháng
Một trong những điểm chú ý của Luật Thuế TNCN sửa đổi chính là việc nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế. Cụ thể: Từ ngày 1/7 tới, người nộp thuế sẽ được giảm mức đóng góp thuế thông qua việc nâng mức giảm trừ gia cảnh từ 4 triệu đồng/tháng lên mức 9 triệu đồng/tháng. Mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng, cấp dưỡng từ 1,6 triệu đồng/tháng/người lên mức 3,6 triệu đồng/tháng/người. Đồng thời, Luật sửa đổi lần này bổ sung quy định mở để khi chỉ số giá tiêu dùng biến động trên 20% thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho phù hợp. Như vậy, với mức chịu thuế trên, một cá nhân có 1 người phụ thuộc, mức thu nhập 10 triệu đồng/tháng nếu trước đây nộp thuế 220 nghìn đồng/tháng thì nay sẽ không phải nộp thuế.
Cán bộ thuế giải đáp thắc mắc cho người dân tại Cục thuế Hà Nội. Ảnh: Hoàng Hùng - TTXVN |
Ông Nguyễn Văn Phụng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính cho biết, việc giảm thuế thể hiện tinh thần chia sẻ với người dân trong khó khăn, nâng cao tính minh bạch của chính sách và giảm thiểu các thủ tục đồng thời phù hợp với yêu cầu nâng chất lượng, hiệu lực của công tác quản lý thuế.
Bên cạnh đó, công tác quản lý thuế cũng đã được nâng cao thông qua việc bổ sung thêm quy định cấp mã số thuế cho người phụ thuộc. Theo ông Phụng, đây là nội dung mới được quy định trong Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế TNCN và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN. Theo đó, khi người nộp thuế khai người phụ thuộc, quan hệ của người được khai với người nộp thuế trong bản đăng ký giảm trừ gia cảnh đều được theo dõi, quản lý. Việc cấp mã số thuế cho người phụ thuộc là biện pháp quản lý, giám sát để bảo đảm mỗi người nộp thuế không bị hạn chế số người phụ thuộc mà người nộp thuế đang nuôi dưỡng, cấp dưỡng và mỗi người phụ thuộc chỉ được khai giảm trừ gia cảnh vào duy nhất một người nộp thuế.
Theo Luật Thuế TNCN sửa đổi, các khoản tiền phụ cấp, trợ cấp không phải tính thuế được quy định cụ thể hơn trong lần sửa đổi này như trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công; phụ cấp quốc phòng, an ninh, phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với những ngành nghề hoặc công việc ở nơi làm việc có yếu tố nguy hiểm, độc hại; phụ cấp khu vực theo quy định của pháp luật...
Tạo thuận lợi cho người nộp thuế
Để tạo thuận lợi cho người nộp thuế, Bộ Tài chính đã bổ sung các hướng dẫn các thủ tục liên quan đến công tác thuế. Cụ thể là về quyết toán thuế để hạn chế tình trạng ùn tắc, quá tải ở các địa điểm cơ quan thuế vào những ngày cuối kỳ quyết toán thuế, số thuế nộp thừa sẽ được bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo hoặc hoàn thuế thay vì chỉ được hoàn thuế như hiện nay. Thực tế, theo Vụ Quản lý thuế TNCN (Tổng cục Thuế), có những cá nhân có số tiền được hoàn rất ít. Nếu cứ phải đi làm thủ tục hoàn thuế sẽ rất vất vả cho họ.
Đối với thủ tục hoàn thuế, người nộp thuế chỉ cần nộp hồ sơ quyết toán thuế. Cơ quan thuế sẽ thực hiện các thủ tục hoàn thuế theo quy định mà không yêu cầu người nộp thuế phải làm các hồ sơ hoàn thuế như hiện nay. Việc thực hiện hoàn thuế sẽ thực hiện theo các hình thức hoàn thuế trực tiếp bằng tiền mặt hoặc bù trừ vào số thuế phát sinh kỳ sau. Theo bà Tạ Thị Phương Lan, Vụ Phó Vụ Quản lý thuế TNCN (Tổng cục Thuế), 22 Thông tư hướng dẫn Luật Thuế TNCN hiện hành sẽ được gộp lại làm 1 văn bản nhằm giúp người nộp thuế tiện theo dõi và thực hiện dễ dàng.
Tại Hội nghị lấy ý kiến các cục thuế góp ý Dự thảo Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Thuế TNCN sửa đổi do Tổng cục Thuế tổ chức mới đây, ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục thuế đã chỉ đạo các cục thuế cần phải cải cách thủ tục hoàn thuế. Nhiệm vụ của ngành thuế là phải xác định người nộp thuế nộp thừa bao nhiêu và phải trả lại cho người dân. “Áp lực hoàn thuế là rất lớn và vấn đề ở đây là một hồ sơ hoàn thuế TNCN gồm rất nhiều thủ tục. Cái gì liên quan nhiệm vụ của công chức ngành thuế mà gây khó khăn cho người nộp thuế thì phải sửa đổi” - ông Cao Anh Tuấn nói.
Số thu giảm nhưng không quá lớn
Theo tính toán của cơ quan chức năng, với mức điều chỉnh giảm trừ gia cảnh này, khi Luật có hiệu lực từ 1/7, dự kiến thu ngân sách 6 tháng cuối năm 2013 sẽ giảm khoảng 5.200 tỷ đồng và năm 2014 giảm khoảng 13.350 tỷ đồng. Nhiều chuyên gia thuế cho rằng, số thu lần này có giảm nhưng không phải là quá lớn.
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, việc giảm thuế lần này, có hơn 2 triệu người đang nộp thuế thu nhập từ tiền lương, tiền công, từ kinh doanh ở bậc 1, bậc 2 (từ 5 - 10 triệu đồng/tháng) sẽ không thuộc đối tượng nộp thuế TNCN; người nộp thuế ở bậc 3, bậc 4 (trên 10 - 32 triệu đồng/tháng) cũng giảm số thuế nộp đáng kể. Tuy nhiên hiện nay, mức đóng góp của số người có mức thu nhập cao vẫn đang chiếm tới 70% tổng thu ngân sách nhà nước liên quan đến thuế TNCN. Do vậy, số thu ngân sách nhà nước trước mắt có giảm nhưng không quá lớn. Điểm tích cực cần đề cập tới, khi mức chịu thuế TNCN giảm xuống thì ý thức tự giác khai và nộp thuế của người dân tốt hơn nên trách nhiệm tuân thủ quy định về thuế của người dân cũng được nâng lên. Do đó, người dân sẵn sàng nộp thuế TNCN.
Theo các chuyên gia kinh tế, một trong những mục tiêu quan trọng khi ban hành Luật Thuế TNCN là tăng cường kiểm soát, phân phối thu nhập khuyến khích làm giàu chính đáng với tuân thủ pháp luật. Theo đó, cá nhân có thu nhập cao, kinh doanh giỏi, nộp thuế đầy đủ sẽ được tôn vinh, những cá nhân không tuân thủ nghĩa vụ thuế cần được xử lý nghiêm minh.
Minh Phương - Hải Yến