LTS: Nhân kỷ niệm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6) năm nay, phóng viên báo Tin Tức đã trao đổi với ông Phạm Quang Vũ (ảnh), Tổng Giám đốc Vinacafé Biên Hòa về mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp cũng như thông tin báo chí với nhà sản xuất và người tiêu dùng.
Gần đây, nhiều tờ báo và trang thông tin điện tử thông tin về cà phê pha tạp đang được bán rộng rãi trên thị trường trong nước. Là nhà sản xuất chế biến cà phê hàng đầu của ngành cà phê VN, hẳn ông có theo dõi ?
Những thông tin về cà phê pha độn, tẩm ướp hóa chất, hương nhân tạo (hay nói gọn là cà phê tạp) đã được báo chí phản ánh từ trước chứ không phải đến tận bây giờ song hiệu quả chưa cao.
Từ đầu năm 2011 và đặc biệt thời gian gần đây, tôi có theo dõi những bài báo cùng phản hồi của độc giả trên các phương tiện thông tin đại chúng. Qua các phản hồi của độc giả, nhất là trên báo Tin Tức - TTXVN, tôi thấy xu hướng và cách nhìn nhận về cà phê của người tiêu dùng (NTD) có chuyển biến rõ rệt. Đây là tín hiệu tốt và chứng tỏ đến nay báo chí đã mang lại hiệu quả không chỉ riêng cho những doanh nghiệp sản xuất cà phê chân chính mà còn cho cả cộng đồng.
Theo ông đâu là nguyên nhân khi đến tận bây giờ công tác tuyên truyền mới đạt hiệu quả cao?
Thứ nhất, trước đây các phương tiện truyền thông chưa rộng rãi như bây giờ, báo đài đưa thông tin chưa “đủ liều”. Thứ hai, các cơ quan quản lý liên quan đến thực phẩm chưa mạnh tay với các cơ sở, đơn vị sản xuất chế biến cà phê tạp và kém chất lượng, còn rất nhiều “nhà” chế biến cà phê với "công nghệ thủ công”. Thứ ba, do thời gian trước đây thiếu thốn nguyên liệu (cà phê) đầu vào và đời sống kinh tế của người dân còn khó khăn, những yếu tố khách quan đó đã tạo nên một gu cà phê lệch lạc tồn tại trong nhiều năm qua.
Nay thông tin đưa ra có sức lan tỏa rộng rãi, đúng thời điểm và đối tượng, báo chí và các cơ quan khác cùng thực hiện đồng bộ. Đời sống ngày càng phát triển và hành vi tiêu dùng của công chúng đã thay đổi.
Là một Thương hiệu Quốc gia, Vinacafé đã làm những gì cho ngành cà phê Việt Nam?
Ròng rã hàng chục năm qua, Vinacafé vẫn kiên định với tiêu chí chất lượng sản phẩm. Bằng công nghệ dây chuyền máy móc hiện đại cùng kinh nghiệm và bí quyết khai thác và phát triển hương vị tinh túy của hạt cà phê, Vinacafé mang đến người tiêu dùng trong và ngoài nước cà phê 100% nguyên chất - mang hương và vị tự nhiên thuần khiết, tuyệt đối không pha độn và sử dụng hóa chất độc hại.
Dây chuyền sản xuất của Vinacafé Biên Hòa. |
Ngoài việc chế biến cà phê tinh khiết, Vinacafé có những hoạt động thông tin, quảng bá, tạo gu thưởng thức cà phê nguyên chất với người tiêu dùng. Và bằng hành động và việc làm thiết thực cụ thể, Vinacafé sẽ khẳng định với thế giới người tiêu dùng rằng cà phê chế biến Việt Nam có chất lượng tốt nhất thế giới.
Khi thị trường vẫn có cà phê sạch nhưng NTD vẫn sử dụng cà phê tạp, theo ông đâu là nguyên nhân?
Cà phê tạp giá thấp hơn và dễ tìm hơn cà phê nguyên chất. Mặt khác, có lẽ phần lớn do họ đã quen với cái gu đó – một hệ lụy từ thời kinh tế còn khó khăn, NTD chưa có nhiều thông tin và chưa ý thức được tác hại của cà phê tạp sẽ gây hại đến sức khỏe của mình về lâu dài.
Tôi xin kể một chuyện cách đây gần hai chục năm. Hôm đó tôi đến nhà thăm và có tặng anh bạn quà “cây nhà lá vườn” - một hộp cà phê nguyên chất. Tuy nhiên, anh ấy mở gói cà phê của hãng khác ra pha mời tôi thưởng thức. Vừa thao tác, anh vừa nói với tôi: Đấy! Cà phê phải thế này mới gọi là “chuẩn” nhé, mới chỉ mở hộp ra đã thấy mùi thơm ngào ngạt, nước phải đen kịt dẻo quánh và vị đắng ngắt, bọt phải sủi ngầu, uống vậy mới đã. Lúc đó tôi rất chạnh lòng, thấy “oan uổng” cho cà phê nguyên chất và trăn trở rằng không biết bao lâu nữa những người như anh bạn tôi mới tỏ được thế nào là cà phê thật?!
Ông có thể đưa ra những thông tin để NTD dễ nhận biết thế nào là cà phê nguyên chất và cà phê tạp?
Người tiêu dùng cần lưu ý một số yếu tố cơ bản dễ phân biệt như sau:
Đối với cà phê rang xay (cà phê bột): Bột cà phê thật có màu nâu đậm, thể tích của nó nhiều hơn và bột tơi, xốp, đều hơn cà phê độn bắp, đậu. Về mùi: Cà phê thật có hương thơm dịu dàng dễ chịu không sặc sụa nặng nề như cà phê tẩm hương liệu hóa chất. Sau khi pha, cà phê thật có màu cánh gián hoặc nâu trong trẻo, soi lên ánh sáng không vẩn đục, đặc biệt không có độ sánh hay dẻo quẹo; hương thơm thanh tao và lưu lại trong thời gian dài; vị đắng thanh xen chút chua nhẹ nhàng, tinh tế; bọt màu vàng, nhanh tan.
Đối với cà phê hòa tan 100%, 2 trong 1 hoặc 3 trong 1 (gọi chung là cà phê hòa tan hỗn hợp): Cách nhận biết khó hơn cà phê rang xay, chủ yếu ta phải dựa theo cảm quan về hương và vị. Tốt nhất, trước khi mua nên đọc kỹ thông tin trên bao bì và so sánh các nhãn hiệu với nhau về thành phần và giá trị dinh dưỡng. Các loại cà phê hòa tan khác nhau có tỷ lệ cà phê hòa tan và giá trị dinh dưỡng từng loại cũng cao thấp khác nhau.
Tôi cũng nói thêm một chút về hạn sử dụng, thông thường sản phẩm thực phẩm tiêu dùng có hạn sử dụng một năm tính từ ngày sản xuất. Không nên chọn cà phê có hạn sử dụng quá dài bởi lẽ để có được hạn sử dụng dài nhà sản xuất đã dùng chất bảo quản.
Để cải thiện thị trường cà phê pha tạp như hiện nay, chúng ta phải làm những gì? Và Vinacafé tiếp tục làm gì, thưa ông?
Để cà phê được đúng là cà phê, cần có những hành động cụ thể như: Về công tác thông tin tuyên truyền tới NTD cần được phổ biến sâu và rộng hơn nữa để họ thực thụ là những "người tiêu dùng thông thái” khi chọn mua sản phẩm. Các cơ quan quản lý ngành thực phẩm phải có biện pháp xử lý thỏa đáng với những cơ sở sản xuất không đạt chất lượng cũng như ATVSTP. Các nhà sản xuất cà phê đừng vì lợi nhuận trước mắt mà quên đi lợi ích lâu dài – sức khỏe của cộng đồng. NTD nên mua sắm sản phẩm có uy tín và những cam kết có trách nhiệm của nhà sản xuất. Hiện nay, Nhà nước đã quy định về bao bì sản phẩm phải chỉ rõ hạn sử dụng, thành phần, tỷ lệ, giá trị dinh dưỡng..., NTD rất nên xem kỹ những thông tin này.
Riêng Vinacafé luôn cam kết không sử dụng chất độn và hóa chất độc hại trong sản phẩm của mình, đồng thời sẽ đưa ra thị trường nhiều hơn nữa, quảng bá rộng hơn nữa về cà phê sạch. Cụ thể, trong năm nay, chuỗi quán Vinacafé sẽ xuất hiện tại thị trường nội địa và mở đầu ở Hà Nội. Tại đó chúng tôi giới thiệu, cung cấp đến người tiêu dùng trong và ngoài nước sản phẩm cà phê 100% nguyên chất.
Nhân kỷ niệm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6) năm nay, ông có mong muốn và gửi gắm điều gì trên báo Tin Tức?
Với TTXVN nói chung và báo Tin Tức nói riêng trong suốt mấy chục năm qua luôn có những thông tin kịp thời, chính xác, vô tư và khách quan đối với Vinacafé Biên Hòa nói riêng và ngành cà phê nói chung. Những thông tin đó không chỉ là nguồn động viên, khích lệ đối với những người làm cà phê nguyên chất như chúng tôi, mà quan trọng hơn là còn góp phần vào việc định hướng cho sản xuất và tiêu dùng cà phê sạch, phù hợp với xu thế tiêu dùng văn minh, xây dựng "Văn hóa cà phê" Việt Nam, trong đó đặt lợi ích và sức khỏe của người tiêu dùng lên trước lợi ích của doanh nghiệp.
Nhân Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6) năm nay, một lần nữa tôi khẳng định rằng, thông tin báo chí rất quan trọng "để cà phê đúng là cà phê", và với báo Tin Tức nói riêng, còn là những thông tin rất đáng chú ý và có tác dụng thiết thực trong chương trình xây dựng thương hiệu quốc gia.