Người dân mua xăng dầu sau khi điều chỉnh giá mới tại một cửa hàng của Petrolimex. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Thưa Thứ trưởng, những tháng đầu năm 2022, Bộ Tài chính đã thực hiện những giải pháp tài khóa nào để giảm áp lực lạm phát, nhằm hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội?
Từ đầu năm đến nay giá cả thế giới tăng nhanh đã tác động lên thị trường Việt Nam. Nguyên nhân là do xung đột địa chính trị, tác động đến giá cả hàng hóa; trong đó có lương thực, thực phẩm tăng đột biến. Bên cạnh đó, khi nền kinh tế phục hồi sau đại dịch đã kéo theo giá cả tăng; trong đó có giá nguyên nhiên vật liệu, đã tác động lên lạm phát.
Tại nhiều nước trên thế giới, lạm phát cũng tăng cao như lạm phát của Mỹ tháng 2 tăng 7,9% so với cùng kỳ năm trước, cao nhất kể từ tháng 1/1982; các nước thuộc khu vực ASEAN đều có mức lạm phát tháng 2 cao hơn Việt Nam.
Ở Việt Nam, lạm phát bình quân quý I/2022 năm nay so với năm trước tăng 1,92%, tôi cho rằng đây là mức tăng vừa phải.
Để đạt kết quả đó, có tác động về điều chỉnh chính sách tài khóa; trong đó có điều chỉnh chính sách thuế. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; trong đó, thực hiện giảm 2% thuế giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng (trừ một số nhóm hàng); giảm nhiều loại thuế, phí; trong đó có lệ phí trước bạ ô tô sản xuất trong nước; thực hiện giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay góp phần tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không…
Ngoài ra, trước bối cảnh giá xăng dầu nhập khẩu tăng cao, để giảm bớt áp lực tăng giá trong nước, Bộ Tài chính đã chủ động báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định giảm 50% thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu. Nhờ đó, góp phần trực tiếp làm giảm giá bán lẻ 2.200 đồng/lít đối với xăng; 1.100 đồng/lít đối với dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn… Ước tính, tổng số giảm các loại thuế, phí và lệ phí trong năm 2022 là khoảng 88.000 đến 90.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đang chuẩn bị trình Chính phủ thực hiện giãn thu một số loại thuế và tiền thuê đất, ước tính khoảng 135.000 tỷ đồng, trong thời gian từ 3-6-9 tháng, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp giảm chi phí vay, coi như đó là khoản hỗ trợ lãi suất 0% của Nhà nước cho các doanh nghiệp.
Tôi cho rằng, tất cả các yếu tố đó cộng hưởng vào sẽ giảm áp lực chi phí, giúp lạm phát được kiềm chế trong quý I/2022.
Để kiểm soát lạm phát dưới 4% theo đúng mục tiêu đề ra, Bộ Tài chính sẽ triển khai những giải pháp gì, thưa Thứ trưởng?
Để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra, chúng ta phải xử lý cùng lúc cả 3 hướng là giảm tác động đồng thời của chi phí đẩy; thúc đẩy cung hàng hóa; làm tốt tuyên truyền vận động, tránh tác động tâm lý kỳ vọng.
Về tổng thể, Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ đã họp và các bộ, cơ quan trung ương cơ bản đã thống nhất từ nay đến cuối năm, tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường từng mặt hàng, đặc biệt là các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, tác động lớn đến hàng hóa, từ đó có phương án, giải pháp điều hành phù hợp.
Bên cạnh đó, chúng ta thực hiện thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, để tăng cung hàng hóa trong nước.
Ngoài ra, làm tốt điều hành thị trường để vận hành cung cầu thông suốt, không bị tắc nghẽn.
Cùng với đó cần làm tốt thông tin tuyên truyền để người dân, doanh nghiệp hiểu, chia sẻ; mọi người dân và doanh nghiệp cố gắng tiết kiệm chi phí, từ đó giảm thiểu tác động của giá thế giới tới thị trường trong nước.
Việc thực hiện giãn, giảm nhiều khoản thuế, phí và lệ phí trong năm 2022 dự kiến làm ngân sách nhà nước giảm thu khoảng 90.000 tỷ đồng. Vậy với mức giảm như trên thì mục tiêu thu ngân sách nhà nước như đã đặt có ảnh hưởng như thế nào, thưa Thứ trưởng?
Trong gói hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, ước tính giảm thu khoảng 64.000 tỷ đồng. Đó là đã tính đến trong trường hợp cần thiết, tăng bội chi và Quốc hội đã cho phép.
Ngoài ra, trong năm 2022 tiếp tục giảm thêm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu; thực hiện giãn một số loại thuế, tiền thuê đất... Tất cả những giải pháp nêu trên tất nhiên là sẽ có tác động đến giảm thu ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, chúng tôi cũng kỳ vọng trên cơ sở tăng trưởng của quý I/2022 là 5,03% và dự kiến có thể ở mức cao hơn trong các quý tiếp theo, cùng với đó, nếu chúng ta kiềm chế được lạm phát, thì dự kiến thu ngân sách nhà nước trong năm nay có thể đạt hoặc vượt so với kế hoạch.
Xin cảm ơn Thứ trưởng!