Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22/11/2017 và Chính phủ ban hành Nghị quyết số 20/NQ-CP ngày 28/3/2018 để triển khai thực hiện.
Bên cạnh 8 dự án đầu tư công đang triển khai xây dựng, dự án thành phần đoạn Nha Trang - Cam Lâm đã được ký kết hợp đồng ngày 6/5/2021, việc ký kết hợp đồng dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt và tới đây là dự án thành phần đoạn Cam Lâm - Vĩnh Hảo sẽ từng bước nối thông tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông với năng lực vận tải lớn, an toàn, tốc độ cao, đáp ứng nhu cầu vận tải, phù hợp với định hướng và quy hoạch phát triển giao thông vận tải; kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung với cả nước; từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
Thi công đoạn cao tốc Cam Lộ - La Sơn thuộc cao tốc Bắc Nam.
Dự án thuộc phạm vi 2 tỉnh Nghệ An (44,4 km) và Hà Tĩnh (4,9 km), có điểm đầu (Km430+000), phía sau nút giao với Quốc lộ (QL)7 (điểm cuối dự án thành phần đầu tư đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu), thuộc địa phận xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An; điểm cuối (Km479+300), phía sau nút giao với QL8A, thuộc địa phận xã Đức Thịnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Tổng chiều dài khoảng 49,3 km.
Để phù hợp với nhu cầu vận tải, giai đoạn 1 của dự án được phân kỳ đầu tư với quy mô 4 làn xe (bề rộng nền đường = 17 m); vận tốc thiết kế 80 km/ giờ; trên tuyến xây dựng đồng bộ các công trình và tiện ích hiện đại, trong đó có hầm Thần Vũ chiều dài khoảng 1.100 m và cầu Hưng Đức có tổng chiều dài khoảng 4 km.
Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 11.157 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn Nhà đầu tư huy động khoảng 5.090,09 tỷ đồng (trong đó, vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư là 1.023 tỷ đồng, chiếm 20% nguồn vốn BOT), nguồn vốn Nhà nước tham gia thực hiện dự án khoảng 6.067,73 tỷ đồng. Thời gian xây dựng khoảng 3 năm, thời gian vận hành khai thác hoàn vốn khoảng 16 năm 6 tháng 8 ngày.
Dự án triển khai cơ bản bám sát tiến độ theo chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ, Bộ GTVT đã tổ chức sơ tuyển, đấu thầu rộng rãi trong nước để lựa chọn nhà đầu tư ngay sau khi đủ điều kiện thực hiện. Với đặc điểm là dự án quan trọng quốc gia, có quy mô lớn, triển khai theo hình thức PPP phức tạp cả về hình thức quản lý và hệ thống quy định pháp luật điều chỉnh, quá trình quản lý thực hiện liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực…
Quá trình xây dựng hồ sơ mời thầu, đấu thầu, đàm phán hợp đồng dự án diễn ra trong thời điểm giao thời, có các điều chỉnh về quy định pháp luật liên quan đến quản lý chất lượng thi công, bảo trì công trình; quy định về quản lý dự án đầu tư xây dựng; quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng; đặc biệt là sự ra đời của Luật Đối tác công tư và các Nghị định hướng dẫn.
Sau một thời gian tích cực đàm phán, với sự hỗ trợ tích cực từ phía các bộ, ngành (Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng…), việc đàm phán hợp đồng đến nay đã hoàn thành.
Dự án cao tốc Diễn Châu – Bãi Vọt là một trong những dự án đầu tiên trong lĩnh vực đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông được tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước, sử dụng phần vốn góp Nhà nước (VGF) để đánh giá tài chính thương mại, được cập nhật quy định chuyển tiếp của Luật PPP và các Nghị định hướng dẫn trong quá trình đàm phán hợp đồng dự án. Dự án triển khai với nhiều giải pháp khắc phục các tồn tại của các dự án triển khai trước đây như: Nhà nước hỗ trợ toàn bộ kinh phí giải phóng mặt bằng và một phần chi phí xây dựng để tăng tính khả thi; dự án được xây dựng mới đảm bảo sự lựa chọn cho người sử dụng; mức phí dịch vụ sử dụng đường bộ được xác định ngay từ ban đầu sẽ làm giảm rủi ro cho Nhà đầu tư và Ngân hàng cung cấp tín dụng...
Việc tổ chức đàm phán, ký hợp đồng thành công ngoài việc thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, còn mang ý nghĩa rất to lớn trong việc thực hiện chủ trương xã hội hóa đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông đang gặp nhiều khó khăn trong thời gian vừa qua. Đây là tín hiệu tích cực đối với môi trường đầu tư PPP trong lĩnh vực đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông giai đoạn 2021 - 2025, đặc biệt trong điều kiện nguồn vốn ngân sách Nhà nước còn nhiều khó khăn như hiện nay.