Đây là cuộc trao đổi trực tiếp quan trọng giữa hai Bộ trưởng kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát, làm ảnh hưởng đến các cơ hội tiếp xúc, gặp gỡ trực tiếp.
Tại cuộc điện đàm, hai Bộ trưởng cùng nhau đánh giá về kết quả các hoạt động hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Australia trong thời gian qua; đồng thời, bàn bạc và thống nhất kế hoạch triển khai các hoạt động phối hợp giữa hai nước trong thời gian sau dịch COVID-19 để khôi phục hoạt động hợp tác, các chuỗi cung ứng giữa hai nước và việc phối hợp trong các khuôn khổ đa phương.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh chia sẻ với những khó khăn và thiệt hại của Australia thời gian vừa qua khi vừa phải khắc phục hậu quả cháy rừng, vừa phải ứng phó với đại dịch COVID-19 và Bộ trưởng cũng đánh giá cao các kết quả trong khống chế hiệu quả sự lây lan của dịch bệnh tại nước này.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh hy vọng các nước trên thế giới; trong đó, có Australia và Việt Nam sẽ có các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan và kiểm soát, chấm dứt dịch bệnh trong thời gian sớm nhất và khôi phục các hoạt động kinh tế, thương mại, đầu tư.
Tại hội đàm, hai Bộ trưởng tập trung trao đổi về việc phối hợp triển khai thỏa thuận của Thủ tướng của hai nước trong việc xây dựng Chiến lược hợp tác kinh tế tăng cường, sớm đưa hai nước trở thành một trong mười đối tác thương mại hàng đầu của nhau. Mặt khác, cùng nhau hợp tác mở cửa thị trường cho các mặt hàng nông, lâm thủy sản của hai nước.
Đặc biệt, tập trung tháo gỡ khó khăn, rào cản cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu thông qua việc sớm khôi phục hệ thống vận tải như đường biển, đường hàng không, hợp tác đa dạng hóa chuỗi cung ứng, tránh phụ thuộc vào một vài thị trường.
Ngoài ra, hai bên cũng bàn về thúc đẩy hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực năng lượng, khai khoáng, luyện kim, công nghiệp hỗ trợ.
Đặc biệt, hai Bộ trưởng chú trọng việc khai thác có hiệu quả các cơ hội từ hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP); phối hợp thúc đẩy tiến trình đàm phán ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). Cùng với đó là những nội dung hợp tác khác giữa hai nước trong khuôn khổ hợp tác ASEAN-Australia-New Zeland và năm Việt Nam đảm nhận Chủ tịch ASEAN 2020; kế hoạch triển khai các hoạt động phối hợp sắp tới trong giai đoạn hậu dịch COVID-19.
Bộ trưởng Simon Birmingham chúc mừng và đánh giá cao chính sách, sự quyết tâm và những kết quả đạt được của Việt Nam trong ứng phó và khắc phục hậu quả của dịch COVID-19.
Bộ trưởng cảm ơn Chính phủ, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan của Việt Nam đã quan tâm, chia sẻ khó khăn của doanh nghiệp, nhà đầu tư Australia tại Việt Nam cũng như nỗ lực trong việc phối hợp với các nước ASEAN và các nước đối tác để duy trì, đảm bảo sự vận hành của các chuỗi cung ứng khu vực, hỗ trợ các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn.
Đáng lưu ý, Bộ trưởng Simon Birmingham đặc biệt cảm ơn Việt Nam đã nối lại việc xuất khẩu gạo, giúp các nước nhập khẩu gạo; trong đó, có các nước nhỏ tại khu vực châu Đại Dương-Thái Bình Dương đảm bảo nhu cầu lương thực.
Ngoài ra, Bộ trưởng Birmingham cũng chia sẻ những khó khăn của doanh nghiệp Australia liên quan đến yêu cầu về chứng nhận xuất xứ trong thủ tục thông quan hàng hóa phát sinh trong thời gian qua do dịch COVID-19, đề nghị phía Việt Nam tạo thuận lợi về việc này.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh ghi nhận những khó khăn của doanh nghiệp Australia trong hoạt động xuất nhập khẩu trong bối cảnh dịch COVID-19 và khẳng định Việt Nam sẽ nỗ lực tối đa giải quyết các khó khăn cho doanh nghiệp.
Bộ trưởng cũng đề xuất với phía Australia về việc xây dựng các cơ chế hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực như: xúc tiến thương mại, hợp tác giữa Cục Phòng vệ thương mại và Ủy ban Chống bán phá giá Australia để nâng cao hiệu quả hoạt động hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, tránh các va chạm không cần thiết trong lĩnh vực thương mại.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, một trong những biện pháp hiệu quả nhất để khắc phục ảnh hưởng của COVID-19 là phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong việc tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) hiện có. Bộ trưởng khuyến khích các nhà đầu tư Australia vào Việt Nam để tận dụng các cơ hội tiếp cận thị trường.
Bộ trưởng Simon Birmingham khẳng định, Australia luôn ủng hộ và phối hợp chặt chẽ với phía Việt Nam để Việt Nam đảm nhận thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2020. Đặc biệt, Australia hy vọng, với vai trò là Chủ tịch ASEAN, Việt Nam sẽ thúc đẩy và hợp tác cùng 15 nước thành viên của Hiệp định RCEP sẽ có thể hoàn tất các công việc còn tồn đọng và sớm ký kết Hiệp định trong năm nay.
Bộ trưởng Simon Birmingham cũng cho biết quyết tâm từ phía Australai sẽ phối hợp chặt chẽ với Việt Nam để kết thúc đàm phán Hiệp định RCEP trong năm nay và cảm ơn những hỗ trợ kịp thời và phối hợp chặt chẽ của Bộ Công Thương Việt Nam nhằm thắt chặt và nâng cao hơn nữa quan hệ thương mại hai nước.
Về vấn đề mở cửa thị trường, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đề nghị Australia đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục đánh giá, cấp phép nhập khẩu cho các sản phẩm nông sản, trái cây tươi (chanh leo, chôm chôm, vú sữa, sầu riêng), thủy sản, đặc biệt là tôm tươi nguyên con. Đây là sản phẩm có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển kinh tế, xã hội của các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Bộ trưởng Simon Birmingham nhất trí với đề xuất của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh và khẳng định sẽ trao đổi với cơ quan đầu mối phía Australia là Bộ Nông nghiệp, Nguồn nước và Môi trường Austalia để thúc đẩy vấn đề hợp tác mở cửa thị trường.
Theo Bộ Công Thương, Việt Nam và Australia đã nâng tầm quan hệ từ Đối tác toàn diện lên Đối tác chiến lược vào tháng 3/2018. Vì vậy, hợp tác kinh tế thương mại không ngừng củng cố và phát triển trong thời gian qua. Đáng lưu ý, trao đổi thương mại song phương giữa Việt Nam và Australia vẫn đạt mức tăng tăng trưởng khả quan và không bị ảnh hưởng lớn từ đại dịch COVID-19.
Thống kê cho thấy, 3 tháng đầu năm 2020, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Australia đạt hơn 2 tỷ USD, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm 2019. Theo đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đến Australia đạt 924,4 triệu USD, tăng 11,65% so với cùng kỳ năm 2019. Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Australia đạt gần 1,1 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2019. Ước 4 tháng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam và Australia đạt 2, tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ 2019.