Cùng với đó, nhiều nhà bán lẻ cũng hướng đến mục tiêu sớm tăng nhanh về quy mô hệ thống, đồng thời đẩy mạnh phát triển kênh trực tuyến để đáp ứng nhu cầu mua sắm, đa dạng ngày càng văn minh, hiện đại của người tiêu dùng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh và cả nước, từng bước đẩy mạnh xuất khẩu hàng Việt.
Người dân An Giang tham quan, mua sắm hàng hóa tại siêu thị Vinmart thuộc phường Mỹ Bình, thành phố Long Xuyên. Ảnh: Công Mạo/TTXVN
* Cánh tay nối dài hàng Việt
Thương mại là ngành chủ lực trong tham gia hội nhập quốc tế thông qua các Hiệp định song phương và đa phương; đồng thời là cánh tay nối dài của hàng Việt. Chính vì vậy, nhiều nhà bán lẻ tại TP Hồ Chí Minh không ngừng nỗ lực phát triển thị trường tiêu thụ ra các nước và tận dụng lợi thế cạnh tranh của hàng Việt Nam để mở rộng xuất khẩu.
Đồng hành cùng doanh nghiệp, TP Hồ Chí Minh tạo liên kết giúp nhà sản xuất kết nối với hệ thống phân phối lớn, đủ khả năng mở rộng mạng lưới tiêu thụ sản phẩm, xây dựng thương hiệu, chiếm lĩnh thị trường nội địa và xuất khẩu. TP Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế và thị trường bán lẻ lớn của khu vực phía Nam cũng như cả nước với tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ đều chiếm 23,8% so với cả nước.
TP Hồ Chí Minh vừa là trung tâm phân phối, trung chuyển, vừa là thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn nhất trong vùng và cả nước. Do đó, thành phố không chỉ là thị trường tiêu thụ của hơn 10 triệu dân với sức tiêu thụ tăng trưởng bình quân từ 12% - 15%/năm mà còn là đầu mối cung ứng lượng hàng hóa rất lớn cho nhiều địa phương trong nước và thị trường xuất khẩu.
Tính riêng hoạt động thương mại, dịch vụ tại 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ và TP Hồ Chí Minh trong năm 2019 có tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng khá, ước đạt 2.112.0 tỷ đồng, tăng 12,03% so với năm 2018; cao hơn bình quân cả nước 11,8%. Bên cạnh đó, nhiều chương trình kết nối giao thương giữa 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ và TP Hồ Chí Minh trong năm vừa qua cũng diễn ra sôi động. Nhu cầu tiêu dùng trong dân tăng, thị trường tiêu thụ được mở rộng, nguồn cung hàng hóa dồi dào, chất lượng được bảo đảm…
Điển hình, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2019 trên địa bàn tỉnh Long An đạt 89.7 tỷ đồng, tăng 14,9% so với năm 2018. Thị trường hàng hóa dồi dào và phong phú, đa dạng về mẫu mã cũng như chủng loại, đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng.
Tại tỉnh Kiên Giang, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2019 ước đạt 134.303 tỷ đồng, tăng 11,43% so với cùng kỳ; tỉnh Tiền Giang là 62.080 tỷ đồng (tăng 9,7%); tỉnh Đồng Tháp đạt gần 90.000 tỷ đồng (tăng hơn 12%)…
Ông Nguyễn Minh Toại - Giám đốc Sở Công Thương thành phố Cần Thơ cho biết, mạng lưới bán buôn, bán lẻ trên địa bàn thành phố này được củng cố và ngày càng phát triển nhờ sự đóng góp tích cực của những nhà bán lẻ đến từ TP Hồ Chí Minh. Hiện trên địa bàn có 105 chợ truyền thống, 19 siêu thị và trung tâm thương mại, 135 cửa hàng tiện ích thuộc công ty, tập đoàn gồm: Vinmart+, Cao cấp Việt, Satrafood, Coopfood, Bách hoá Xanh, Circle K… đang hoạt động hiệu quả.
Các địa phương trong khu vực này đã phối hợp tổ chức những chương trình đào tạo, hướng dẫn cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ nông dân về quy trình, kỹ thuật nuôi, trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP… và xây dựng thương hiệu đối với mặt hàng nông sản, đặc sản ở từng địa phương, vùng, miền. Nhiều tỉnh, thành phía Nam có lợi thế sản xuất nhiều loại nông thủy sản, trái cây, rau quả phong phú đa dạng và đang chuyển hướng mạnh mẽ sản xuất theo hướng an toàn thực phẩm.
* Liên kết hạ tầng thương mại
Báo cáo của Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh cho thấy, thông qua những hệ thống phân phối lớn của thành phố như Saigon Co.op, BigC, Fahasa… sản phẩm bình ổn thị trường đã được đưa đến tận tay người tiêu dùng các tỉnh, thành. Riêng Saigon Co.op thực hiện hơn 500 chuyến bán hàng lưu động tại các địa phương để phục vụ người dân vùng sâu, vùng xa. Một số doanh nghiệp như Vinamilk, NutiFood, VISSAN, CJ Cầu Tre, Vĩnh Tiến, Minh Tiến, San Hà, Ba Huân… đã tích cực phát triển mạng lưới đại lý tại khắp các tỉnh, thành, nhằm cung ứng hàng hóa đến các tỉnh, thành và gián tiếp thực hiện bình ổn thị trường tại địa phương.
Theo bà Nguyễn Huỳnh Trang - Phó giám đốc Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh, trên cơ sở trao đổi thông tin hai chiều, xác định tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương, vùng miền cùng với cơ chế chính sách đầu tư sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư, liên kết phát triển sản xuất kinh doanh, xây dựng nhà máy, mở rộng trang trại... Đặc biệt, các địa phương xây dựng vùng nguyên liệu, phát triển hệ thống phân phối, đảm bảo cung cầu hàng hóa, bình ổn thị trường trên địa bàn TP Hồ Chí Minh và cả khu vực.
Cùng quan điểm, ông Phạm Tứ Phương - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Vĩnh Long cho rằng, Chương trình kết nối doanh nghiệp sản xuất phân phối do Sở này tổ chức đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tìm hiểu, ký kết hợp đồng tiêu thụ với hệ thống phân phối. Đặc biệt, chương trình này còn thúc đẩy việc tạo đầu mối chặt chẽ giữa sản xuất và tiêu thụ.
Cơ quan quản lý nhà nước phát huy vai trò hỗ trợ doanh nghiệp cải tiến công nghệ sản xuất, thay đổi mẫu mã, xây dựng thương hiệu… Đồng thời, những đơn vị sản xuất hàng Việt và nội địa từng bước khẳng định được chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn hàng hóa phục vụ người tiêu dùng và hướng đến xuất khẩu.
Liên quan đến vấn đề liên kết hạ tầng thương mại, ông Phan Văn Sáu - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bạc Liêu cho rằng, 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ và TP Hồ Chí Minh cần tiếp tục thúc đẩy phát triển thị trường gắn với Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đưa hàng Việt về nông thôn, khuyến khích doanh nghiệp bán bàn lưu động; trong đó, những thành phố lớn như Tp. Hồ Chí Minh, Cần Thơ… tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp liên kết đầu tư sản xuất sản phẩm theo chuẩn quốc tế và xây dựng thương hiệu hàng Việt, nhất là đối với những mặt hàng nông sản có thế mạnh của từng địa phương.
Đến nay, hệ thống phân phối tại 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ và TP Hồ Chí Minh có tổng cộng 308 siêu thị, 71 trung tâm thương mại, gần 2.000 chợ truyền thống, hơn 3.500 cửa hàng tiện lợi. Riêng Tp. Hồ Chí Minh có 206 siêu thị, 49 trung tâm thương mại, 2 chợ truyền thống và 2.658 cửa hàng tiện lợi.
Những hệ thống phân phối hiện đại của toàn khu vực có sự liên kết khá chặt chẽ do hầu hết được đầu tư bởi một số nhà bán lẻ tiềm lực lớn, phần lớn có trụ sở tại TP Hồ Chí Minh như: Saigon Co.op, Satra, Fahasa, Big C, Lotte, Aeon, MM Mega Market, Bách Hóa Xanh… Việc phát triển mạng lưới phân phối tại nhiều tỉnh, thành trong thời gian qua đã giúp doanh nghiệp Tp. Hồ Chí Minh và tỉnh, thành gắn kết và hợp tác hiệu quả. Thông qua đó, nhiều địa phương đẩy mạnh xây dựng chuỗi cung ứng từ thu mua, tiêu thụ sản phẩm cho đến việc thực hiện nhiệm vụ bình ổn thị trường.
Ở góc độ người tiêu dùng, chị Lệ Hằng, cư ngụ tại quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh chia sẻ, khi về quê Vĩnh Long vào những dịp Lễ, Tết, gia đình không còn phải mua sắm nhiều chủng loại hàng hóa để biếu, tặng người thân và bạn bè. Bởi hiện nay, tại 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ, không chỉ có nguồn hàng hóa dồi dào, đa dạng, mà nhiều kênh phân phối hiện đại đã hiện diện, cũng như không ít thương hiệu bán lẻ lớn đã mở chuỗi cửa hàng, siêu thị. Ngoài ra, người dân ở các tỉnh, thành Tây Nam bộ cũng dần hình thành thói quen mua sắm và sử dụng hàng hóa có truy xuất nguồn gốc xuất xứ, nhất là những mặt hàng thực phẩm, đồ dùng gia đình, hóa mỹ phẩm, thời trang, điện tử - điện máy...
Nhiều cửa hàng tiện lợi của doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh được đưa vào hoạt động phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ như chuỗi siêu thị Co.opmart, cửa hàng Bách hóa Xanh, Vinmart+, SanHàFoodstore... Ngược lại, sở, ngành 13 tỉnh, thành Tây Nam bộ cũng đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, thực hiện chương trình kết nối cung - cầu với sự tham gia của doanh nghiệp, hợp tác xã trong quảng bá nông sản của tỉnh vào siêu thị, chợ đầu mối, nhất là các doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh để tiêu thụ, bao tiêu sản phẩm và xuất khẩu.