Nguyên nhân ban đầu được xác định là do mua bán vận chuyển gia súc mắc bệnh từ nơi khác về nhưng chưa được cơ quan chức năng kiểm soát; dịch bệnh lây lan do gia súc bình thường tiếp xúc trực tiếp với gia súc bị bệnh hoặc, do côn trùng như ve, mòng… mang mầm bệnh đến truyền bệnh cho gia súc.
Tỉnh Yên Bái đã phát hiện 19 con bò mắc bệnh viên da nổi cục ở 5 huyện thị.
Ông Nguyễn Đức Điển, Phó giám đốc sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Yên Bái cho biết: Để chủ động ngăn chặn bệnh viêm da nổi cục lây lan ra diện rộng, UBND tỉnh Yên Bái đã có công văn chỉ đạo ngành nông nghiệp và các địa phương tập trung các biện pháp ngăn chặn, kiểm soát, phòng chống bệnh viêm da nổi cục trên đàn trâu, bò; trong đó, chủ động theo dõi, kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động vận chuyển, buôn bán trâu, bò không rõ nguồn gốc để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm.
Trong trường hợp phát hiện ổ dịch nghi ngờ gia súc mắc bệnh cần phải lấy mẫu để xét nghiệm và nếu mắc bệnh phải tổ chức tiêu hủy theo hướng dẫn của cơ quan thú y; đồng thời, hướng dẫn người dân thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch bệnh ở gia súc; không giấu dịch; không mua, bán vận chuyển trâu, bò bệnh hoặc chết; không giết mổ, tiêu thụ thịt trâu, bò bệnh hoặc chết; không vứt xác trâu, bò chết ra môi trường
Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi Thú y thành lập 5 đoàn công tác xuống cơ sở để nắm bắt tình hình, thống kê số lượng gia súc mắc bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời như phun thuốc khử trùng tiêu độ, tiêu hủy những gia súc mắc bệnh quá nặng không thể cứu chữa được, phòng bệnh cho đàn gia súc khỏe mạnh và chữa trị cho những gia súc bị nhiễm bệnh ở mức đọ nhẹ....
Dịch bệnh viêm da nổi cục phát sinh từ ngày 29/3 đến 13/4 tại 4 hộ của huyện Trấn Yên và Văn Chấn; trong đó, hộ chăn nuôi đầu tiên phát hiện là gia đình anh Hà Huy Giáp, bản Phạ, xã Việt Hồng. Được biết, gia đình anh Giáp mới mua 3 con bò giống từ dưới Thái Bình lên, trong khi đây là địa phương đang có dịch bệnh viêm da nổi cục.
Anh Giáp cho biết: Gia đình tôi nhận thấy giống bò dưới Thái Bình rất đẹp nên mua về làm giống. Mang bò về thì ba ngày sau thấy bò có biểu hiện lạ, da nổi cục lên, tôi liền báo chính quyền địa phương xem bị bệnh gì, sau mới biết là bệnh viêm da nổi cục.
Khác hẳn với gia đình anh Giáp, những ngày qua anh Nguyễn Văn Công ở thôn Gò Cấm, xã Vân Hội, huyện Trấn Yên không biết nguyên nhân vì sao 3 con bò của gia đình bị mắc bệnh viêm da nổi cục; trong đó, con bé nhất bị mắc bệnh nặng nhất, u cục nổi trên da đã lở loét và đã được cán bộ Trung tâm Dịch vụ, hỗ trợ phát triển nông nghiệp huyện Trấn Yên tiến hành tiêu hủy, 2 con bò còn lại, các biểu hiện lâm sàng của bệnh viêm da nổi cục khá rõ, gia đình anh Công và cán bộ thú y đang theo dõi, cũng như thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh.
Chi cục Chăn nuôi Thú y tỉnh đã trực tiếp hướng dẫn hộ chăn nuôi cách ly bò bị bệnh.
Anh Công băn khoăn: “Bò nhà tôi đẻ ra, chăn nuôi tại chuồng không đem đi đâu cả, cỏ nhà tôi cắt cũng ở sát chuồng thôi chứ không phải lấy từ đâu về”. Lý giải cho điều này ông Đàm Duy Đức Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi Thú Y tỉnh Yên Bái cho biết: Việt Hồng và Vân Hội là 2 xã liền kề, khi gia đình anh giáp mua bò từ vùng dịch bệnh viêm da nổi cục về nuôi thì đây cũng rất có thể là mầm bệnh để lây lan ra các vùng lân cận do côn trùng như ve, mòng… truyền bệnh gây ra.
Từ khi phát hiện bệnh, chính quyền các địa phương và Trung tâm Dịch vụ, hỗ trợ phát triển nông nghiệp các huyện, Chi cục Chăn nuôi Thú y tỉnh đã trực tiếp hướng dẫn hộ chăn nuôi cách ly bò bị bệnh và thực hiện các biện pháp quản lý, theo dõi các con chưa bị bệnh; phun tiêu độc khử trùng môi trường, khống chế dập dịch, không để lây lan ra diện rộng; hướng dẫn tuyên truyền đến các hộ những biện pháp chăm sóc, nuôi dưỡng, giám sát chặt chẽ việc mua bán, vận chuyển và giết mổ gia súc ra vào vùng dịch.
Ông Đàm Duy Đức, Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi Thú Y Yên Bái còn thông tin thêm, dịch bệnh viêm da nổi cục xuất hiện tại Việt Nam năm 2020, dịch do vi rút gây ra chỉ mới thấy xuất hiện ở trâu, bò, không lây lan sang người. Ở Yên Bái dịch mới xuất hiện trên đàn bò với tổng số bò mắc bệnh 19 con, số tiêu hủy 13 con, trọng lượng 2.411 kg. Chi cục Chăn nuôi - Thú y Yên Bái đã đăng ký mua 10.000 liều vacxin viêm da nổi cục để tiêm phòng cho đàn bò vùng có dịch và vùng phụ cận.