Châu Âu đang lo lắng chờ đợi những hành động sắp tới của Thủ tướng Anh David Cameron, sau thắng lợi của đảng Bảo thủ, trong bối cảnh nước này vẫn không hoàn toàn tin tưởng vào đồng euro. Phải làm gì để giữ nước Anh ở lại Liên minh châu Âu (EU) và người châu Âu sẵn sàng thỏa hiệp đến mức nào? Tại Brussels, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean - Claude Juncker và Chủ tịch Hội đồng châu Âu EU Donald Tusk cho biết họ sẵn sàng lắng nghe và thương thuyết với Anh. Tổng thống Pháp Francois Hollande cũng nói ông sẵn sàng thảo luận với ông Cameron về vị trí của Anh trong EU.
Thủ tướng Anh Cameron và phu nhân sau chiến thắng của đảng Bảo thủ. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trước cuộc trưng cầu dân ý năm 2017, ông Cameron nói ông muốn thúc đẩy các cải cách bên trong EU và thương lượng các điều kiện về tư cách thành viên của Anh. Chuyên gia Sonia Piedrafita thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Âu châu có trụ sở ở Brussels, cho hay người Âu châu đang chờ đợi chi tiết. Theo bà Sonia Piedrafita, “nguyên nhân là do cho đến nay, chính phủ Bảo thủ vẫn chưa biết rõ ý định của ông Cameron khi ông nói về một cuộc cải tổ trong EU và kế hoạch của ông là gì cho một cuộc trưng cầu dân ý về đề tài đó”.
Anh dường như không phải là nước duy nhất không tin vào đồng euro. Tại Pháp, Mặt trận Dân tộc cực hữu đang dẫn dầu trong các cuộc thăm dò trước cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016, một phần nhờ cương lĩnh rút ra khỏi EU. Trong các cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh Pháp, người đứng đầu Mặt trận Dân tộc cực hữu, bà Marine Le Pen, nói EU đang làm tất cả các quyết định thay cho Pháp, về những vấn đề từ di trú cho đến kinh tế.
Cuối tháng 4 vừa qua, Cơ quan thống kê quốc gia Anh (ONS) cho biết tốc độ tăng trưởng kinh tế của Anh trong quý I/2015 là 0,3%, chỉ bằng một nửa so với mức 0,6% đạt được quý trước đó và thấp hơn nhiều so với mức dự đoán 0,5% của các nhà kinh tế. Đây cũng là mức tăng trưởng tính theo quý thấp nhất kể từ cuối năm 2012 khi nền kinh tế Anh đứng trước nguy cơ rơi trở lại suy thoái. Số liệu của ONS cũng cho thấy tiến trình phục hồi của nền kinh tế Anh vẫn dựa nặng nề vào chi tiêu tiêu dùng, với ngành dịch vụ đóng vai trò chính thúc đẩy tăng trưởng.
Sản lượng của ngành dịch vụ tăng 0,5% trong quý đầu năm nay, giảm so với mức 0,9% đạt được của quý cuối năm ngoái. Trong khi đó, sản lượng ngành xây dựng giảm 1,6%, sản lượng công nghiệp giảm 0,1% và sản lượng nông nghiệp giảm 0,2%. Bất chấp những số liệu không mấy khích lệ, Thủ tướng Cameron khẳng định tỷ lệ tăng trưởng kinh tế Anh vẫn đang là niềm mơ ước đối với nhiều nước châu Âu khác.
Trong khi đó, những số liệu gần đây nhất về Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) đã hé lộ những khoảng sáng về kinh tế khu vực này, đặc biệt sau khi Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tiến hành gói nới lỏng định lượng (QE) - mua trái phiếu chính phủ và trái phiếu công trị giá 1.100 tỷ euro - bắt đầu thực hiện từ tháng 3/2015 đến tháng 9/2016. Theo đó, nền kinh tế Eurozone bắt đầu có những dấu hiệu khởi sắc. Điều này được thể hiện qua những điểm sau: thứ nhất là lòng tin của các nhà đầu tư và của người tiêu dùng đã được nâng cao khi Chỉ số nhà quản lý mua hàng (PMI) tại Eurozone đã tăng lên 54 điểm trong tháng 3/2015. Đây cũng là chỉ số rất quan trọng để đánh giá mức độ tăng trưởng kinh tế.
Trong khi tốc độ tăng trưởng kinh tế của khu vực trong tháng 3/2015 đạt khoảng 0,4% và theo dự kiến con số này cũng đạt 0,4% trong bốn tháng đầu năm 2015, sau khi ECB tung ra gói nới lỏng định lượng (QE). Thứ hai là hoạt động kinh tế, đặc biệt tại bốn nền kinh tế hàng đầu khu vực là Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Italy đều có dấu hiệu đi lên.
EU đã từng trải qua những lời đe dọa đòi rút ra khối trước đây, mà mới nhất là Hy Lạp. Nhưng sự rút ra của Anh, còn được gọi là “Brexit” sẽ gây trở ngại to lớn hơn nhiều về mặt kinh tế cũng như tâm lý.
KTTK