Quyết định của Tổng thống Pháp François Hollande về can thiệp quân sự vào Mali trong chiến dịch mang tên "Mèo rừng châu Phi" ngày 11/1 có phần bất ngờ với dư luận, song không quá khó hiểu.
|
Binh sĩ Pháp nạp tên lửa cho chiến đấu cơ tại căn cứ quân sự Saint-Dizier trước khi lên đường đến Mali ngày 12/1.Ảnh: AFP/ TTXVN |
Ban đầu, Pháp chỉ cam kết giúp quân đội Mali trong khâu huấn luyện, đào tạo hay hậu cần, y tế nhằm giúp lực lượng chính phủ Mali giành lại những phần lãnh thổ miền bắc đã mất. Quyết định can thiệp quân sự bất ngờ và có phần vội vã của Pháp ở Mali, theo Giám đốc Viện quan hệ quốc tế và chiến lược Pháp (Iris) Pascal Boniface, là hệ quả của các cuộc tấn công bất ngờ, nhanh chóng với mục tiêu tiến xuống miền nam của lực lượng Hồi giáo cực đoan ở Mali. Theo ông Boniface, trên thực tế, không có sự thay đổi trong chính sách của Pháp, mà đã có sự thay đổi đột ngột trong diễn biến tình hình tại Mali.
Tám tháng sau khi lên nắm quyền lãnh đạo nước Pháp, chiến dịch can thiệp quân sự vào Mali là lần thử lửa đầu tiên của Tổng thống Hollande trên cương vị Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang.
Tổng thống Hollande kêu gọi tinh thần yêu nước, bảo vệ kiều dân Pháp ở Mali và đã nhận được sự đồng thuận ở tầm quốc gia. Phần lớn các đảng phái đối lập tại Pháp đều ủng hộ và chưa có đảng nào ra mặt phản đối hành động can thiệp này. Trên thực tế, Pháp có một cộng đồng khoảng 6.000 kiều dân sinh sống ở Mali và ngược lại cũng có một cộng đồng khoảng 100.000 kiều dân Mali đang sinh sống tại Pháp.
Trong xu thế này, ngày 13/1, đại diện nhiều hội đoàn thuộc cộng đồng kiều dân Mali sinh sống ở Pháp đã được Tổng thống Hollande tiếp và trao đổi về hành động can thiệp quân sự của Pháp ở Mali. Tại cuộc tiếp xúc, Chủ tịch Hội đồng tối cao người Mali ở Pháp, Hamedy Diarra đã gửi lời cảm ơn Tổng thống Hollande vì quyết định dũng cảm này.
Bên cạnh những sự hậu thuẫn và ủng hộ cho chiến dịch can thiệp quân sự vào Mali, không phải Pháp không gặp sự phản đối, cùng những mối de dọa, thách thức. Cựu Thủ tướng Pháp Dominique de Villepin thuộc cánh hữu đối lập, trong phát biểu với giới truyền thông ngày 13/1, cho rằng lập luận của chính quyền Pháp về "cuộc chiến chống khủng bố" khiến ông lo lắng. Cũng từng là cựu Ngoại trưởng Pháp, vào tháng 2/2003, ông de Villepin đã đại diện cho nước Pháp tuyên bố trước diễn đàn Liên hợp quốc rằng Pháp không tham gia cuộc chiến ở Irắc. Vì thế, xét bối cảnh hiện tại, ông de Villepin cho rằng các điều kiện thành công đối với Pháp không hội đủ ở Mali.
Theo ông de Villepin, Pháp đang tiến hành một cuộc chiến dò dẫm, thiếu tính mục đích, thiếu một đối tác bền vững ở Mali - một đất nước không có tổng thống chính thống từ tháng 3/2012 và thủ tướng từ tháng 12/2012; trong khi binh lính Pháp chiến đấu bên cạnh một quân đội Mali chia rẽ, và một thể chế nhà nước rất yếu. Liệu đây có phải là lời cảnh báo thực tình từ một nhà ngoại giao kỳ cựu của nước Pháp hay là sự phản ứng thường thấy từ phía các chính khách đối lập? Chưa thể có câu trả lời ngay lúc này, song quả thực Pháp đang dấn bước vào một cuộc chơi mạo hiểm mới xen lẫn cơ hội và rủi ro cả trên bình diện đối ngoại lẫn đối nội.
Ngoài ra, có những mối đe dọa không thể xem nhẹ khác với nước Pháp. Người phát ngôn của lực lượng Hồi giáo cực đoan Ansar Dine, Sanda Ould Boumama tuyên bố hành động can thiệp quân sự của Pháp chống lại lực lượng Hồi giáo ở Mali sẽ gây ra những hậu quả cho công dân Pháp sống trong thế giới Hồi giáo. Trong khi đó, phát ngôn viên của tổ chức Abdallah al Chinguetti, trong một đoạn băng video phát trên mạng Internet, đã yêu cầu Pháp xem xét lại hành động can thiệp ở Mali, khi đề cập đến số phận các con tin người Pháp đang nằm trong tay các tổ chức Hồi giáo cực đoan ở châu Phi.
Bước sang năm mới 2013, sau vụ sát hại 3 nhà hoạt động người Cuốc tại Pari và việc phát động chiến dịch can thiệp quân sự ở Mali, người dân Pháp một lần nữa đang sống với cảm giác bất an khi hệ thống cảnh báo an ninh quốc gia đã được nâng lên mức "đỏ tươi", chỉ dưới mức cảnh báo cao nhất "màu hồng điều", với nguy cơ khủng bố rình rập, khiến lực lượng cảnh sát và an ninh của Pháp đặt trong tình trạng thường trực hành động. Với người dân Pháp quen sống trong an bình và ít khi phải chịu những mối đe dọa lớn về an ninh, thì sự cảnh báo mới này cũng đủ để họ lo lắng và thận trọng hơn khi ra khỏi nhà, đi làm, hay xuất hiện ở các điểm công cộng như nhà ga, sân bay... Chuyện nên hay không nên triển khai chiến dịch quân sự của Pháp ở Mali có lẽ còn cần phải có thời gian để trả lời với nhiều phân tích, đánh giá, tuy nhiên, mong muốn được hưởng cuộc sống an bình, không có chiến tranh là khát vọng muôn thuở không chỉ của người dân Pháp, Mali mà còn của hàng tỷ người dân sống trên toàn thế giới.
Trung Dũng (P/v TTXVN tại Pháp)