Bình luận về những phát biểu trái ngược gần đây trong chính giới Hàn Quốc liên quan đến Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD), truyền thông Hàn Quốc cho rằng điều này tiếp tục cho thấy thế khó xử của nước này trong những vấn đề nhạy cảm liên quan đến mối quan hệ giữa Seoul với Bắc Kinh và Washington.
Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) |
Phát biểu trước báo giới ngày 11/3, Người phát ngôn của Tổng thống Hàn Quốc Min Kyung-wook cho biết hiện không có yêu cầu từ phía Mỹ về việc triển khai THAAD tại Hàn Quốc. Ông nói: “Vì không có yêu cầu (từ phía Mỹ) nên hai bên chưa có bất kỳ cuộc tham vấn nào và chưa có quyết định nào được đưa ra”.
Trước đó, trong cuộc họp báo ngày 9/3, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Kim Min-seok cũng cho biết Bộ này không có kế hoạch mua hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ, thay vào đó Hàn Quốc đang tập trung vào hệ thống phòng thủ tên lửa tầm thấp giai đoạn cuối và có kế hoạch tự phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa riêng của mình.
Phát biểu trên của giới chức Hàn Quốc được cho là phản hồi của chính quyền trước một số ý kiến trong chính giới nước này cho rằng chính quyền nên xem xét việc triển khai THAAD nhằm tăng cường khả năng phòng thủ trước mối đe dọa hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.
Trong cuộc họp ngày 9/3 của đảng cầm quyền Thế giới mới, các nghị sĩ của đảng này đã đề xuất ý kiến về việc ưu tiên triển khai hệ thống THAAD trên bán đảo Triều Tiên. Theo nghị sĩ Yoo Seung-Min, lãnh đạo đảng cầm quyền tại Quốc hội, việc xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến là cần thiết và là cách để bảo vệ quốc gia khỏi sự tấn công của miền Bắc, đồng thời đảng này cam kết sẽ thu thập ý kiến trong đảng về vấn đề trên cho đến cuối tháng Ba năm nay.
Phát biểu của ông Yoo Seung-Min được cho là sẽ khơi mào cho một cuộc tranh luận “nảy lửa” trong đảng cầm quyền về một trong những vấn đề mà ông này cho là “trách nhiệm của đảng trước vận mệnh sống còn của đất nước”.
Hiện đảng cầm quyền đang bị chia rẽ xung quanh vấn đề này. Một số nghị sỹ thuộc phe thân Tổng thống Park Geun-hye được cho là ủng hộ việc duy trì “sự lập lờ” trong vấn đề này cũng như sử dụng “cách tiếp cận ở cấp thấp” mỗi khi đề cập đến vấn đề “hóc búa” trên.
Trong khi đó, một số nhà hoạt động cáo buộc đảng cầm quyền đẩy việc quyết định triển khai THAAD cho giới chức quân đội Hàn Quốc và quân đội Mỹ đóng tại Hàn Quốc (USFK), đồng thời cho rằng triển khai THAAD sẽ gây tổn hại cho mối quan hệ giữa Hàn Quốc với Trung Quốc và Nga.
Hàn Quốc từ lâu đã bị đe dọa bởi các chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân của Triều Tiên. Toàn bộ lãnh thổ Hàn Quốc, bao gồm cả thủ đô Seoul với hơn 10 triệu dân, đều nằm chọn trong tầm bắn của tên lửa từ Triều Tiên. Mặc dù lo ngại có thể ảnh hưởng đến quan hệ với Trung Quốc (và Nga), song hầu hết các quan chức chính quyền Hàn Quốc đều thừa nhận nếu THAAD được triển khai bởi USFK thì sẽ giúp tăng cường sức mạnh an ninh và quốc phòng cho nước này.
Ở một khía cạnh khác, các nhà phân tích cho rằng, phát biểu của giới chức Hàn Quốc cho thấy nỗ lực của chính quyền nước này nhằm duy trì cái gọi là “sự mơ hồ về mặt chiến lược” xung quanh vấn đề THAAD, vốn được coi là nhân tố “rất nhạy cảm” có thể khiến quan hệ với Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất hiện nay của Hàn Quốc, trở nên căng thẳng.
THAAD là hệ thống phòng thủ tên lửa được thiết kế để bắn hạ các tên lửa đạn đạo ở giai đoạn cuối bằng cách sử dụng phương thức hit-to-kill (truy đuổi và tiêu diệt). Mỗi khẩu đội THAAD bao gồm 4 xe phóng mang tên lửa (8 ống phóng/xe), radar tìm kiếm mục tiêu và điều khiển hỏa lực AN/TPY-2, một xe trung tâm điều khiển di động và 2 trung tâm hoạt động chiến thuật TOC (hệ thống xử lý dữ liệu Hewlett-Packard HP-735). Trong đó, AN/TPY-2 là một radar mạng pha hoạt động ở băng tần X, có khả năng phát hiện tên lửa đạn đạo tầm ngắn, tầm trung ở cự ly 1.000km.
Bất chấp sự lưỡng lự từ phía Hàn Quốc, Tư lệnh USFK, Tướng Curtis Scaparrotti trong một diễn đàn ở Seoul vào tháng 6 năm ngoái từng cho biết Mỹ đang xem xét việc triển khai hệ thống THAAD trên bán đảo Triều Tiên.
Giới chức Mỹ cũng khẳng định hệ thống này hoàn toàn chỉ được thiết kế để chống lại các mối đe dọa tên lửa đạn đạo từ Triều Tiên, tuy nhiên Trung Quốc nhiều lần phản đối việc triển khai THAAD tại Hàn Quốc do lo ngại radar của tổ hợp này có thể giám sát cả các cơ sở quân sự của Trung Quốc. Mới đây, tờ Thời báo Hoàn cầu cũng ám chỉ THAAD có thể được sử dụng để chống lại tên lửa đạn đạo của Trung Quốc trong một cuộc xung đột tiềm tàng giữa Trung Quốc với Nhật Bản xung quanh vấn đề chủ quyền của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà hai nước đang tranh chấp trên biển Hoa Đông.
Tháng 10/2014, Đại sứ Trung Quốc tại Hàn Quốc Qiu Guohong từng cảnh báo rằng nếu Hàn Quốc cho phép Mỹ triển khai THAAD tại nước này thì sẽ làm tổn thương quan hệ giữa Seoul và Bắc Kinh.
Trong chuyến thăm Hàn Quốc và hội đàm với người đồng cấp nước chủ nhà Han Min-koo vào tháng 2 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn cũng đã bày tỏ mối quan ngại đối với việc quân đội Mỹ tại Hàn Quốc triển khai hệ thống THAAD.
Các chuyên gia an ninh khu vực cho rằng Hàn Quốc đã luôn ở trạng thái phải “đi trên dây” trong quan hệ với Mỹ và Trung Quốc Mỹ trong các vấn đề nhạy cảm, trong đó THAAD được coi là một trong những vấn đề nhạy cảm nhất hiện nay.
Phạm Duy (P/v TTXVN tại Seoul)