Hai tuần sau khi chiến sự chấm dứt, việc tái thiết Dải Gaza hay nối lại đàm phán hòa bình giữa Israel và Chính quyền Palestine (PA) đều không đạt được bất kỳ tiến triển nào.
Trong bối cảnh cả Tổng thống PA Mahmoud Abbas lẫn phong trào Hamas đều đang mất kiên nhẫn, tờ "Thời báo Israel" ngày 7/9 cho rằng xung đột giữa Israel và Hamas có nguy cơ tái diễn.
Tổng thống Abbas đã bắt đầu chuyến thăm Ai Cập ngày 6/9 bằng một phát biểu gây chú ý: "Nếu không có một chính phủ... và luật pháp ở Bờ Tây và Dải Gaza, sẽ không có mối quan hệ đối tác hay bất kỳ cuộc thảo luận nào giữa PA và Hamas". Phát biểu này của ông Abbas đã gửi tới Hamas một thông điệp rằng nếu cánh quân sự của phong trào này ở Dải Gaza khăng khăng giữ lại vũ khí và thách thức những chỉ thị của chính phủ thống nhất Palestine do ông Abbas đứng đầu, thì việc tái thiết Dải Gaza sẽ gặp rủi ro. Trước đó, một quan chức cấp cao của PA tại Ramallah cho biết nếu Israel không làm việc với Tổng thống Abbas về kế hoạch ngoại giao này, sự phối hợp an ninh giữa PA và Israel sẽ tạm ngừng.
Cảnh đổ nát ở thành phố Gaza như thế này rất có thể sẽ còn tiếp tục tái diễn. Ảnh: AFP/TTXVN |
Xu hướng của Israel trong những năm gần đây là lờ đi các sáng kiến ngoại giao của Tổng thống Abbas. Tuy nhiên, chính phủ Israel có lẽ sẽ phải cân nhắc nghiêm túc những cảnh báo mới nhất của ông Abbas. Nhà lãnh đạo PA và người dân Palestine quyết tâm tạo ra những thay đổi mạnh mẽ liên quan tới cả Hamas và Israel. Đối với Hamas, PA đã đưa ra tối hậu thư: Giải giáp cánh quân sự để có quan hệ đối tác ở Dải Gaza, nếu không ông Abbas sẽ thông báo về thất bại của tiến trình hòa giải Palestine và việc tái thiết Dải Gaza sẽ không đạt kết quả. Cùng lúc, PA sẽ đặt ra một thời gian biểu để Israel đáp lại sáng kiến ngoại giao của ông Abbas. Nếu không được chấp nhận, PA sẽ tham gia nhiều diễn đàn quốc tế và ngừng hợp tác an ninh với Israel.
Một thách thức không kém phần quan trọng đối với Israel là một tháng ngừng bắn giữa Israel và Hamas sẽ trôi qua mà hai bên không đạt được bất kỳ chuyển biến gì. Điều này dường như sẽ là một vấn đề lớn đối với cả Hamas và Israel: Việc tái thiết Gaza thậm chí chưa bắt đầu. Lương cho viên chức Hamas không được thanh toán. Vật liệu xây dựng được phép vào Dải Gaza với số lượng không nhiều. Các cửa khẩu vào Gaza vẫn hoạt động cầm chừng như trước cuộc xung đột. Nói tóm lại, tình hình vẫn như cách đây hai tháng, nếu không muốn nói là tồi tệ hơn. Hơn nữa, ý tưởng thống nhất Palestine dường như không còn ý nghĩa khi các lực lượng an ninh PA ở Bờ Tây tiếp tục bắt giữ các nhà hoạt động chủ chốt của Hamas. Trong khi đó, việc Hamas tổ chức lễ mừng chiến thắng ở Bờ Tây và Dải Gaza sau khi đạt được lệnh ngừng bắn với Israel dường như là một ý tưởng tồi đối với công chúng Palestine.
Trong bài phát biểu hôm 5/9, cựu Thủ tướng của phong trào Hamas tại Dải Gaza Ismail Haniyeh đã đề cập đến cuộc chiến 50 ngày vừa qua giữa Hamas và Israel, đồng thời nhấn mạnh: "Đây chưa phải là cuộc giao tranh cuối cùng của chúng tôi với kẻ thù". Theo các nguồn tin Palestine ở Dải Gaza, cánh quân sự của Hamas đã nêu rõ với ban lãnh đạo chính trị của phong trào này rằng nếu không có chuyển biến gì và không có bước đi nào được thực hiện nhằm nới lỏng sự phong tỏa Dải Gaza vào ngày 25/9 tới, nhóm này sẽ nối lại việc bắn rốc-két vào Israel, bất chấp sự phản đối của ban lãnh đạo chính trị Hamas. Xét tới cuộc khủng hoảng trong quan hệ giữa Hamas và Fatah, bế tắc ngoại giao giữa PA và Israel, và việc không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự khôi phục Gaza, sẽ không ai quá bất ngờ nếu Hamas tái khởi động cuộc xung đột với Israel sau hai tuần nữa.
TTK