Ngày 4/12, nhóm khủng bố Hayat Tahrir al-Sham (HTS) thông báo đã đoạt được trạm radar hiện đại Podlet-K1 của Liên bang Nga được sử dụng để điều khiển các hệ thống tên lửa phòng không S-400 và S-300PMU-2.
Trên tài khoản mạng xã hội X, The Crisis Watch cho biết thiết bị quân sự tiên tiến này đã bị bỏ lại tại trụ sở Sư đoàn Đặc nhiệm số 25 thuộc Quân đội Ả Rập Syria (SAA) gần thành phố Hama khi những người lính của đơn vị này tháo chạy khỏi căn cứ khi các tay súng khủng bố có liên hệ với Al-Qaeda tiến gần.
Đây có thể là chiến lợi phẩm quan trọng nhất mà lực lượng chống chính phủ ở Syria chiếm được trong hoạt động nổi dậy đang đạt được những bước phát triển bất ngờ, trong đó có việc giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo, nơi từng được chính quyền Syria tái kiểm soát vào năm 2016, đánh dấu chiến thắng lớn trong cuộc nội chiến.
Theo trang tin TWZ, Podlet-K1 là hệ thống radar phòng không tiên tiến, còn được gọi với tên định danh 48Ya6-K1, là một trong những thiết bị hiện đại nhất trong kho vũ khí của quân đội Liên bang Nga.
Việc chiếm giữ một thiết bị như Podlet-1K không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng lực phòng không của chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad mà còn tạo ra mối quan ngại lớn về nguy cơ thông tin tình báo chiến lược lọt vào tay các thế lực bên ngoài, đặc biệt là phương Tây.
Hiểu biết về khả năng của quân đội Liên bang Nga trong việc phát hiện các mục tiêu bay thấp, bao gồm thiết bị bay không người lái (UAV), tên lửa hành trình, trực thăng và máy bay cánh cố định…. có thể mang lại lợi ích lớn khi triển khai các biện pháp đối phó.
Việc nắm được cơ chế hoạt động của hệ thống radar Podlet-K1 có thể giúp phương Tây phát triển các phương án không chỉ làm giảm hiệu quả của hệ thống này, mà còn tạo ra tín hiệu giả để đánh lừa nó, cũng như xây dựng chiến thuật khai thác các điểm yếu trong cả vận hành và lĩnh vực không gian mạng.
Mặc dù Mỹ nổi tiếng với các chương trình khai thác trang thiết bị quân sự nước ngoài (FME) từ những năm đầu của Chiến tranh Lạnh, nhưng việc đưa Podlet-K1 vào tay các nhà phân tích của Mỹ hoặc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là một thách thức khác.
Xem video quân nổi dậy ở Syria cùng hàng loạt vũ khí, thiết bị nổ thu giữ được khi tiến vào thành phố Tel Rifaat. Nguồn: Reuters
Tình hình tại Syria hiện rất hỗn loạn, và có khả năng Podlet-K1 không còn nằm trong tay các lực lượng chống chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy thiết bị này đã bị mất hoặc phá hủy, dù điều này cũng có thể xảy ra, có lẽ do Liên bang Nga thực hiện không kích để ngăn chặn việc lộ thông tin nhạy cảm.
Mặc dù vậy, việc đưa trang thiết bị do Liên bang Nga sản xuất ra khỏi vùng chiến sự ngoài Ukraine không phải là điều không thể. Trong trường hợp này, một kịch bản khả dĩ là hệ thống này được bàn giao thông qua cơ quan tình báo Thổ Nhĩ Kỳ.
Tháng 6/2020, quân đội Mỹ từng được cho là đã bí mật đưa một hệ thống tên lửa phòng không Pantsir-S1 do Liên bang Nga sản xuất ra khỏi Libya, sau khi hệ thống này bị bắt giữ từ các lực lượng liên kết với tướng Khalifa Haftar.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng đóng vai trò trung gian trong chiến dịch này. Mục tiêu chính thức của chiến dịch là ngăn chặn hệ thống rơi vào tay các nhóm phiến quân và khủng bố tại Libya, nhưng lợi ích tình báo rõ ràng cũng rất lớn.
Nếu Podlet-K1 có thể được khai thác, điều này sẽ cung cấp một lợi thế tình báo quan trọng cho Mỹ và NATO, đặc biệt trong việc chống lại các công nghệ phòng không tiên tiến của Liên bang Nga.