Ảnh minh họa: AA/TTXVN
Trang thông tin quốc phòng en.defence-ua.com (Ukraine) mới đây dẫn báo cáo từ Tình báo Quốc phòng Anh đánh giá rằng, các quan chức Nga gần như chắc chắn coi sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad tại Syria sẽ gây bất lợi cho các lợi ích chiến lược trong khu vực cũng như hình ảnh của Nga như một bên bảo đảm an ninh. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của Syria trong chiến lược toàn cầu của Nga.
Tình báo Quốc phòng Anh cho rằng Nga hiện đang ưu tiên cho cuộc chiến ở Ukraine. Việc tập trung vào Ukraine có thể khiến Moskva gặp khó khăn trong việc bảo vệ các lợi ích và căn cứ quân sự tại Syria.
Mục tiêu chính của Nga ở Syria là duy trì quyền kiểm soát các căn cứ quân sự, bao gồm căn cứ hải quân lớn nhất tại Tartus và căn cứ không quân tại Khmeimim. Những căn cứ này không chỉ giúp Nga tiếp cận chiến lược tới Trung Đông và Biển Địa Trung Hải mà còn hỗ trợ cho các mục tiêu của Moskva ở châu Phi. Sự sụp đổ của chính quyền Assad gần như chắc chắn đã làm tăng nguy cơ đối với an ninh của các tài sản quân sự này.
Theo một số chuyên gia, việc chính quyền Assad sụp đổ có thể dẫn đến việc mất kiểm soát đối với các căn cứ quan trọng, từ đó ảnh hưởng đến khả năng triển khai sức mạnh quân sự của Nga trong khu vực. Trong ngắn hạn, Nga rất có thể sẽ tìm cách khôi phục danh tiếng là đối tác đáng tin cậy và hợp tác ngoại giao với tất cả các bên liên quan nhằm đảm bảo an ninh cho các căn cứ quân sự của mình. Điều này bao gồm việc duy trì liên lạc với các lực lượng đối lập và tìm kiếm giải pháp hòa bình để bảo vệ lợi ích chiến lược của Nga.
Bên cạnh đó, thông tin từ Cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (HUR) cho thấy rằng Nga đã bắt đầu rút quân quy mô lớn khỏi Syria. Các đơn vị đặc nhiệm Ukraine đã tiến hành nhiều cuộc tấn công vào các căn cứ quân sự của Nga ở Syria, nhắm đến các thiết bị và lực lượng quan trọng. Điều này cho thấy rằng Ukraine đang gia tăng hoạt động nhằm chống lại ảnh hưởng của Nga không chỉ ở Ukraine mà còn ở Syria.
Nga đã can dự vào cuộc xung đột tại Syria từ năm 2015 với mục tiêu hỗ trợ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Tuy nhiên, những biến động gần đây đã khiến Nga phải điều chỉnh chiến lược trong khu vực. Việc chuyển một phần lực lượng từ Syria sang Ukraine cho thấy rằng Moskva đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc duy trì quyền lực tại cả hai khu vực.
Theo thông tin từ HUR, tuyến đường chính để binh sĩ Moskva rút quân tiềm năng là qua Căn cứ không quân Khmeimim đến các sân bay ở Ulyanovsk, Chkalovsky và Privolzhsky. Một số máy bay vận tải quân sự như An-124 và Il-76MD đã được triển khai để sẵn sàng hỗ trợ hoạt động này.
Sự điều chuyển lực lượng trên có thể làm giảm khả năng phòng thủ của Nga tại Syria. Ngoài ra, tình hình chính trị tại Syria cũng đang thay đổi nhanh chóng, đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của các căn cứ quân sự Nga tại Syria. Trước áp lực từ phe đối lập Syria, Nga đã thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ các căn cứ quân sự quan trọng tại Khmeimim và Tartus.
Trong khi đó, hãng thông tấn TASS (Nga) xác nhận rằng Moskva đang đàm phán với lực lượng đối lập ở Syria về việc duy trì 2 căn cứ quân sự của Nga. "Moskva hiện đang đàm phán với các bên liên qua về việc duy trì sự hiện diện và tình trạng ban đầu của các căn cứ quân sự Nga tại Tartus và Latakia. Nga đã nhận được sự đảm bảo an ninh tạm thời. Các căn cứ quân sự đang hoạt động bình thường", một nguồn tin được TASS dẫn lời cho biết.
Trước đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov cho biết các căn cứ của Nga vẫn nằm trên lãnh thổ Syria và chưa có quyết định nào khác được đưa ra cho đến nay. Ông Bogdanov giải thích rằng mọi việc đều xuất phát từ thực tế là cuộc chiến chống khủng bố ở Trung Đông vẫn chưa kết thúc và sự hiện diện và căn cứ của Nga tại Khmeimim đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh cuộc chiến chống khủng bố quốc tế nói chung. Đến ngày 15/12, Bộ Ngoại giao Nga thông báo một chuyến bay đặc biệt của không quân nước này từ căn cứ Khmeimim ở Syria đã sơ tán một số nhân viên ngoại giao Nga tại Damascus cùng các nhà ngoại giao Belarus và Triều Tiên.
Nga duy trì hai cơ sở quân sự tại Syria - trung tâm hậu cần của hải quân tại thành phố cảng Tartus và căn cứ không quân Khmeimim gần Jebla ở tỉnh Latakia. Căn cứ thời Liên Xô tại Tartus được thành lập vào năm 1971 theo một thỏa thuận song phương. Trong khi đó, đơn vị Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga tại Syria được thành lập vào ngày 30/9/2015 để hỗ trợ quân đội Syria trong cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng.
Như vậy, tình hình hiện nay cho thấy rằng Nga đang nỗ lực để cân bằng giữa hai ưu tiên lớn: cuộc chiến ở Ukraine và việc duy trì quyền kiểm soát các căn cứ quân sự quan trọng tại Syria. Những diễn biến tiếp theo sẽ quyết định khả năng thành công của Moskva trong việc đạt được mục tiêu chiến lược này.