Đập thủy điện Đại Phục Hưng ở Guba, Ethiopia, ngày 19/2/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong cuộc họp báo diễn ra sau hội đàm tại Cairo, Tổng thống El-Sisi cho biết ông cùng người đồng cấp Somalia đã thảo luận những diễn biến mới nhất trong vấn đề GERD, đồng thời nhấn mạnh tính cấp thiết của “việc tuân thủ nguyên tắc hợp tác và tham vấn trước” nhằm giải quyết những bất đồng về việc chia sẻ nguồn nước.
Về phần mình, Tổng thống Somalia Mahmoud cho biết ông đã nhất trí với người đồng cấp Ai Cập về sự cần thiết phải đạt được một thỏa thuận pháp lý có tính ràng buộc đối với các chính sách tích nước và vận hành đập GERD.
Tranh chấp giữa Ai Cập, Sudan và Ethiopia nổ ra từ tháng 5/2011 khi Ethiopia tiến hành xây dựng đập GERD. Ai Cập đã bày tỏ lo ngại về lượng nước mà nước này có quyền sử dụng hằng năm khoảng 55,5 tỷ m3 sẽ bị suy giảm do dự án trên. Ethiopia đã hoàn thành tích nước lần đầu tiên và lần thứ hai, đồng thời bắt đầu vận hành tuabin đầu tiên của đập GERD vào đầu năm nay để sản xuất điện. Ethiopia cũng đang dự kiến triển khai đợt tích nước lần thứ ba vào tháng 8 và tháng 9, theo thông báo gần đây của ban quản lý dự án GERD.
Đập GERD bắt đầu được khởi công xây dựng từ ngày 2/4/2011 với chi phí 4,8 tỷ USD do công ty xây dựng và kỹ thuật Salini Impergilo của Italy đảm nhiệm. Đập này nằm trên sông Nile Xanh, một nhánh của sông Nile với dung tích hồ chứa theo thiết kế là 74 tỷ m3 và dự kiến sẽ có công suất phát điện tối đa 6.000 megawatt (MW), tuy nhiên công suất theo ước tính chỉ tạo ra 3.000 MW vì số lượng tổ máy được lắp đặt đã giảm từ 16 tuabin ban đầu xuống còn 13 tuabin.
Trong khuôn khổ chuyến thăm của Tổng thống Somalia đến Ai Cập, hai nhà lãnh đạo cũng đã thảo luận các cách thức thúc đẩy quan hệ song phương, đặc biệt là hợp tác kinh tế và xem xét đẩy nhanh tiến độ của các dự án hợp tác chung.
Tổng thống Ai Cập El-Sisi cho biết trong tháng 7 này, Ngân hàng Trung ương Somalia đã đồng ý cấp phép hoạt động cho ngân hàng Banque Misr của Ai Cập mở chi nhánh tại Somalia. Đây là ngân hàng nước ngoài đầu tiên hoạt động tại Somalia.
Hai Tổng thống cũng thảo luận về một loạt vấn đề khu vực cùng quan tâm, trong đó có cách thức an ninh, theo đó hai nhà lãnh đạo nhất trí phối hợp đảm bảo an ninh và ổn định trong khu vực, đặc biệt là ở Biển Đỏ.
Tổng thống El-Sisi tái khẳng định sự ủng hộ hết mình của Ai Cập đối với các nỗ lực của Somalia trong việc đạt được an ninh và ổn định cũng như loại bỏ khủng bố ở quốc gia vùng Sừng châu Phi này.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Somalia Mahmoud tới Ai Cập sau khi nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai hồi tháng 6 vừa qua.