Nhân viên thuộc y tế kiểm tra một giếng nước, giăng lưới bắt dơi ở vùng Changaroth thuộc huyện Kozhikode, tỉnh Kerala.
Virus Nipah đã khiến một bé trai 12 tuổi ở bang Kerala, Ấn Độ tử vong vào ngày 5/9. Một ngày sau đó, giới chức bang mở chiến dịch truy vết, xác nhận 11 người khác cũng có triệu chứng nhiễm virus Nipah, trong đó có mẹ của nạn nhân.
Bé trai trên nhập viện cách đây một tuần do sốt cao. Khi tình trạng bệnh diễn biến xấu đi, các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân bị viêm não. Kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân tại Viện Virus học Quốc gia cho thấy bé trai này nhiễm virus Nipah.
Giới chức chính quyền đã tăng cường truy vết, xác định, cách ly và xét nghiệm những người đã tiếp xúc với nạn nhân. Giám đốc Sở Y tế Kerala, ông Veena George, cho biết lực lượng chức năng đã xác định được 188 người tiếp xúc với bé trai. Trong số này có khoảng 20 người - chủ yếu là thành viên trong gia đình bệnh nhân - thuộc diện nguy cơ cao. Tất cả những người này đều đang bị cách ly nghiêm ngặt hoặc buộc phải nhập viện.
Hai nhân viên y tế tiếp xúc với nạn nhân cũng đã xuất hiện các triệu chứng của nhiễm virus Nipah hôm 6/9. Họ đã được nhập viện và lấy mẫu máu để xét nghiệm.
Nhà chức trách đã phong tỏa khu vực trong vòng bán kính khoảng 3,2 km từ nhà cậu bé. Họ cũng đang kiểm tra những người có triệu chứng ở các huyện giáp với huyện Kozhikode bang Kerala. Bang Tamil Nadu lân cận cũng trong tình trạng báo động cao, đặc biệt lưu ý đến những ca nghi nhiễm với dấu hiệu nghi sốt.
Đây là lần thứ hai trong vòng ba năm bang Kerala phát hiện ổ dịch dính đến virus Nipah. Kerala hiện cũng là bang nóng nhất về lây nhiễm COVID-19 ở Ấn Độ. Khoảng % trong số 40.000 ca mắc COVID-19 mới được ghi nhận hằng ngày Ấn Độ là ở bang Kerala.
Mối đe dọa không thể xem thường từ virus Niphah
Giống với SARS-CoV-2, Nipah là chủng virus lây truyền từ động vật sang người. Lây nhiễm thường xảy ra khi một người tiếp xúc trực tiếp với động vật mang mầm bệnh hoặc tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm virus. Tuy vậy, trên thế giới cũng đã ghi nhận nhiều trường hợp virus Nipah lây từ người sang người.
Dơi ăn quả thuộc họ Pteropodidae - thường được gọi là “cáo bay” là loài mang virus Nipah. Chúng có thể truyền virus cho các động vật khác như lợn, chó, mèo, dê, ngựa và cừu.
Người nhiễm bệnh thường có các triệu chứng điển hình như sốt và đau đầu trong khoảng từ 3 ngày đến 2 tuần. Sau đó, bệnh nhân có thể bị ho, đau họng và gặp các vấn đề về hô hấp. Diễn tiến bệnh sau đó có thể làm bệnh nhân bị phù não, gây buồn ngủ, lú lẫn và cuối cùng có thể lâm vào hôn mê, tử vong. Hiện vẫn chưa có thuốc chữa hay vaccine cho virus Nipah. Các bệnh nhân nhiễm bệnh thường chỉ được điều trị chăm sóc y tế tăng cường.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ tử vong do virus Nipah rất cao, có thể từ 40-75% trong tổng số các trường hợp nhiễm. Trong khi đó, tỷ lệ tử vong của SARS-CoV-2 được cho là khoảng 2%. Khoảng 20% những người sống sót sau khi nhiễm virus Nipah có các di chứng thần kinh kéo dài như co giật và thay đổi tâm sinh lý.
Nipah có mức độ lây nhiễm thấp hơn SARS-CoV-2 nhưng tỉ lệ tử vong cao hơn rất nhiều, với thời gian ủ bệnh cũng kéo dài hơn, lên tới 45 ngày. Khả năng lây nhiễm ra rất nhiều loài động vật khiến Nipah trở thành mối quan ngại lớn đối với các nhà dịch tễ học, những người đang dự đoán và ngăn chặn một đại dịch tiếp sau COVID-19.
Virus Nipah lần đầu tiên được phát hiện tại Malaysia vào năm 1999 trong một đợt dịch xảy ra ở nhóm người nuôi lợn. Sau thời điểm này, xuất hiện thêm nhiều ổ dịch Nipah khác và tất cả đều là ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á. Thống kê sơ bọ cho thấy đã có khoảng 260 người thiệt mạng vì virus Nipah.