Toàn cảnh vòng đàm phán đầu tiên về quan hệ giữa Anh và EU hậu Brexit, tại Brussels, Bỉ ngày 2/3/2020. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Anh chính thức rời EU hôm 31/1 vừa qua nhưng những điều khoản chính trong quan hệ song phương vẫn duy trì theo mô hình cũ cho tới khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc vào cuối năm 2020. Trong thời gian này, hai bên nỗ lực đàm phán để tiến tới một thỏa thuận thương mại song phương, đảm bảo không gián đoạn hoạt động giao thương sau giai đoạn chuyển tiếp.
Nếu hai bên không thể đạt thỏa thuận đúng hạn chót thì hoạt động thương mại toàn cầu sẽ càng thêm hỗn loạn trong bối cảnh các nền kinh tế đều đang nỗ lực nối lại hoạt động sau thời gian phong tỏa vì dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19. Tuy nhiên, cho tới nay, các cuộc đàm phán không đạt tiến triển rõ ràng.
Chánh Văn phòng nội các Anh Michael Gove ngày 27/5 vẫn khẳng định hai bên hoàn toàn có thể đạt được thỏa thuận thương mại trong khoảng thời gian chưa đầy 7 tháng còn lại của năm nay. Phát biểu trước một ủy ban Quốc hội Anh về tương lai mối quan hệ với EU, ông Gove cho biết khó khăn chính không phải là các chi tiết kỹ thuật mà cả hai bên đều đã hiểu rõ mà là khác biệt về quan điểm chính trị. Ông Gove hy vọng hai bên có thể tháo gỡ được bế tắc này. Quan chức này nhấn mạnh Chính phủ Anh đang làm việc với các doanh nghiệp để hỗ trợ họ chuẩn bị cho việc thích nghi với tình hình mới sau khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc, Anh rời khỏi Liên minh thuế quan và thị trường chung châu Âu cũng như ứng phó với tác động của đại dịch COVID-19.
Trong khi đó, trưởng đoàn đàm phán của Anh David Frost cho biết quan điểm đàm phán hiện tại của EU trong những lĩnh vực chính khó có thể giúp hai bên tiến tới một thỏa thuận đồng thời kêu gọi EU phải điều chỉnh quan điểm. Theo ông Frost, EU hiện có quá nhiều vấn đề cần quan tâm nên để hai bên có thể tiến tới thỏa thuận thì EU cần dành sự "tập trung chính trị" cho các cuộc đàm phán. Trưởng đoàn đàm phán Anh cũng cho rằng người đồng cấp phía EU Michel Barnier cần phải đánh giá thực tế và các quan điểm xác thực của đối phương cũng như khả năng tiến triển thực sự để hai bên có thể tiến tới một thỏa thuận.
Về tác động của dịch COVID-19 tới quá trình đàm phán, ông Frost cho biết các cuộc thảo luận đã từng bị gián đoạn khoảng một đến hai tuần và việc đàm phán trực tuyến hiện tại cũng gây khó khăn, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp xúc trực tiếp. Ông này cũng dự đoán khả năng hai bên khó có thể nhất trí được các quy định về vấn đề đánh bắt cá đúng dự tính ban đầu là trước tháng 7 tới song vẫn khẳng định sẽ tiếp tục nỗ lực.