Bệnh nhân COVID-19 được điều trị tại bệnh viện ở London, Anh. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo kênh CNN, Chính phủ Anh ngày 28/2 đã ra thông báo toàn quốc truy tìm người nhiễm biến thể virus SARS-CoV-2 phát hiện lần đầu tiên tại Brazil. Người bị truy tìm đã khai không đúng thông tin cá nhân, đồng nghĩa với việc giới chức Anh hiện không rõ họ là ai và ở đâu.
Người này là một trong 6 trường hợp ở Anh ghi nhận bị nhiễm biến thể virus SARS-CoV-2 Brazil, hay còn có tên gọi khoa học là P.1. Các nhà nghiên cứu nhận thấy sự đột biến đã khiến biến thể mới này có nguy cơ dễ lây lan hơn và làm những người đã khỏi bệnh tái nhiễm.
Mặc dù các chuyến bay từ Brazil tới Anh đã bị cấm từ hồi tháng 1, song hai trường hợp được phát hiện mới đây đều là thành viên một gia đình vừa trở về từ Brazil ngày 10/2. Họ đã đi chuyến bay của hãng hàng không Swiss Air xuất phát từ Sao Paulo, quá cảnh qua Zurich để vào sân bay quốc tế Heathrow (London).
Ba ca nhiễm biến thể Brazil còn lại cũng từ Brazil trở về Scotland song quá cảnh tại Paris và London. Chính phủ Scotland không cung cấp chi tiết chuyến bay họ đã lên.
Giới chỉ trích cho rằng việc chính phủ không ngăn chặn các chuyến bay gián tiếp từ các quốc gia có nguy cơ cao như Brazil đã khiến các biến thể virus SARS-CoV-2 dễ dàng xuất hiện và lây lan ở Anh.
"Điều này cho thấy sự chậm trễ của chính phủ trong việc đóng cửa ngay cả với các tuyến bay quá cảnh”, lãnh đạo Công đảng đối lập Keir Starmer phát biểu trong cuộc họp trực tuyến ngày 1/3.
Để ngăn chặn các biến thể mới xuất hiện và kiểm soát số ca mắc COVID-19, hồi tháng 1, chính phủ Anh đã công bố kế hoạch cách ly tại khách sạn kéo dài 10 ngày. Tuy nhiên, biện pháp này mãi tới ngày 15/2 mới được triển khai, tức chỉ vài ngày trước khi chuyến bay của hãng hàng không Swiss Air từ Brazil hạ cánh xuống Anh.
Trong một tuyên bố ngày 1/3, Thủ tướng Johnson khẳng định nước Anh đã triển khai một trong những quy định kiểm soát biên giới cứng rắn nhất thế giới nhằm ngăn chặn người có thể có nhiều biến thể đáng lo ngại”. Tại cuộc họp báo cùng ngày, Bộ trưởng Y tế Anh cho biết 5 trường hợp nhiễm biến thể trên đã tuân các quy định cách ly theo yêu cầu và vẫn chưa có ca mắc trong cộng đồng từ người biến mất.
Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Gabriel Scally – Chủ tịch dịch tễ học và sức khỏe cộng đồng tại Hiệp hội Y khoa Hoàng gia, những biện pháp cách ly tại khách sạn của chính phủ Anh đang được thực hiện một cách “nửa vời”. Quy định cách ly khách sạn của Anh chỉ áp dụng cho những người trở về từ 33 quốc gia nằm trong vùng báo động đỏ - những quốc gia được cho là có biến thể virus Brazil đang lây lan. Chuyên gia Scally cho biết: “Cần phải áp dụng cho tất cả các nước. Bây giờ chúng ta mới chỉ đang làm nửa vời”.
Ông chỉ ra Mỹ - một trong những quốc gia có tỷ lệ số ca mắc mới trong ngày cao nhất thế giới – không nằm trong danh sách cấm. “Nếu như đã xây dựng hệ thống cách ly, hoặc là làm triệt để hoặc là đừng làm gì cả”, Tiến sĩ Scally nhấn mạnh.
Hành khách tại sân bay quốc tế Heathrow ở London, Anh. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Quan điểm trên cũng đã được Tiến sĩ Catherine Bennett, trưởng khoa dịch tễ học tại Đại học Deakin nêu ra trong cuộc họp nghị viện liên đảng về COVID-19 vào tuần trước. Bà Bennett cho biết các biện pháp liên quan đến cách ly tại khách sạn cách ly của Anh chưa hoàn chỉnh. Bà nhấn mạnh Anh cho phép mọi người đang cách ly rời khỏi phòng để tập thể dục, thăm người nhà sắp lâm chung hoặc tham dự đám tang. Thời gian cách ly cũng chỉ là 10 ngày – hoàn toàn trái ngược so với tiêu chuẩn cách ly quốc tế.
“Nếu có quá nhiều lỗ hổng trong hệ thống kiểm dịch, thì tại sao phải làm việc đó?", bà Bennett kêu gọi chính phủ cần phải có cam kết cứng rắn trong việc triển khai các biện pháp kiểm dịch.
Đây không phải là lần đầu tiên Anh hứng chịu chỉ trích vì sự chậm trễ trong các biện pháp phòng dịch.
Theo một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew công bố hồi tháng 4/2020, 91% dân số thế giới nằm trong các quốc gia áp đặt các biện pháp hạn chế di chuyển nghiêm ngặt liên quan đến COVID-19. Tuy nhiên, con số đó không bao gồm người dân nước Anh.
Chính phủ Anh mãi tới tháng 6/2020 mới ban hành lệnh hạn chế di chuyển trong nước. Cũng trong thời điểm đó, chính phủ đã ra lệnh cho tất cả hành khách tế phải tự cách ly trong hai tuần, tại một địa điểm mà họ lựa chọn.
Ngay trong tháng sau, Anh đã gỡ bỏ hạn chế trên đối với những người đến từ hơn 50 quốc gia có tỷ lệ lây nhiễm thấp. Mùa du lịch Hè đã dẫn đến việc biến thể virus SARS-CoV-2 lần đầu tiên được xác định ở Tây Ban Nha xâm nhập và lây lan ở Anh.
Đến tháng 12, chỉ vài tuần trước khi dịch bệnh bùng phát trở lại, thời gian cách ly hai tuần đối với khách quốc tế đã được cắt giảm xuống còn 10 ngày. Sau đó, kế hoạch cách ly tại khách sạn cũng mất nhiều tuần để triển khai. Kết quả là, biến thể virus Brazil đã lọt vào quốc gia này.
Tiến sĩ Scally tin rằng thay vì tham khảo các biện pháp phòng dịch tại những quốc gia có kinh nghiệm và thành công dập dịch như New Zealand, Austrlaia, Anh đã tự tạo ra một hệ thống kiểm dịch đầy lỗ hổng và cần phải xem xét lại.
Tiến sĩ Tim Colbourn, Phó Giáo sư dịch tễ học tại Đại học London, bày tỏ: “Tôi hy vọng chính phủ sẽ xem xét và mô hình hóa hệ thống phòng dịch tại những quốc gia đã thành công”.