Người dân tại Damascus, Syria. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, trong một tuyên bố ngày 8/12, Bộ Ngoại giao Ai Cập kêu gọi tất cả các bên ở Syria ưu tiên lợi ích tối cao của quốc gia bằng cách thống nhất các mục tiêu và ưu tiên mở đường cho một tiến trình chính trị toàn diện và bao trùm, nhằm thúc đẩy sự hòa hợp và hòa bình đất nước cũng như khôi phục vai trò khu vực và quốc tế của Syria. Tuyên bố nêu rõ Cairo kêu gọi các bên ở Syria bảo vệ các nguồn lực và thể chế quốc gia của đất nước. Ai Cập cũng nhấn mạnh sự ủng hộ đối với nhà nước và người dân Syria, đồng thời khẳng định cam kết của Cairo đối với chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Ai Cập tái khẳng định cam kết tiếp tục làm việc với các đối tác khu vực và quốc tế để giảm bớt đau khổ kéo dài của người dân Syria.
Bộ Ngoại giao Ai Cập nhấn mạnh sự hỗ trợ của Cairo đối với các nỗ lực tái thiết, tạo điều kiện cho người tị nạn Syria trở về quê hương an toàn và đạt được sự ổn định mà người dân Syria xứng đáng được hưởng. Trước đó, tại một cuộc họp ở thủ đô Doha của Qatar ngày 7/12, Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty kêu gọi tất cả các bên ở Syria duy trì sự thống nhất của nước này và bảo vệ các thể chế nhà nước Syria khỏi sự sụp đổ và chia rẽ. Cuộc họp ở Doha, được tổ chức vài giờ trước khi chính quyền của Tổng thống Assad sụp đổ, có sự tham dự của các ngoại trưởng Ai Cập, Qatar, Jordan, Iraq và Saudi Arabia cùng những người đồng cấp Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Jordan cho biết nước này khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự thống nhất và an ninh của Syria, trong bối cảnh các sự kiện đang diễn biến nhanh chóng ở nước này. Hãng thông tấn Petra của Jordan dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao nước này nhấn mạnh an ninh trong khu vực đang được tăng cường. Jordan cũng nêu bật tính cấp thiết của việc khôi phục chức năng của các thể chế quốc gia ở Syria.
Phát biểu tại Đối thoại Manama ở Bahrain ngày 8/12, Cố vấn ngoại giao của Tổng thống Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE), ông Anwar bin Mohammed Gargash, kêu gọi không nên để các tác nhân phi nhà nước có cơ hội khai thác khoảng trống chính trị ở Syria, ngay sau khi các lực lượng đối lập Syria tuyên bố chế độ của Tổng thống Assad ở Damascus sụp đổ. Ông Gargash nói thêm các sự kiện đang diễn ra ở Syria là một dấu hiệu rõ ràng về sự thất bại chính trị và bản chất hủy diệt của xung đột và hỗn loạn. Ông Gargash kêu gọi người dân Syria hợp tác để ngăn chặn sự hỗn loạn.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Qatar thông báo nước này đang theo dõi chặt chẽ những diễn biến ở Syria và nhấn mạnh cần duy trì các thể chế nhà nước và sự thống nhất quốc gia để ngăn chặn đất nước Syria rơi vào hỗn loạn, sau khi chế độ Assad sụp đổ. Còn Saudi Arabia cho biết đã liên lạc với tất cả các bên trong khu vực về tình hình Syria, đồng thời khẳng định quyết tâm làm mọi biện pháp có thể để ngăn tình trạng hỗn loạn sau khi Tổng thống Assad bị lật đổ.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan kêu gọi các tác nhân quốc tế và khu vực đảm bảo một quá trình chuyển giao suôn sẻ từ Chính phủ Assad sau khi các lực lượng đối lập Syria kiểm soát Damascus. Phát biểu tại Diễn đàn Doha ở Qatar ngày 8/12, ông Fidan nêu rõ: "Chúng tôi sẽ làm việc với các tác nhân khu vực và quốc tế để đảm bảo một giai đoạn chuyển tiếp tốt đẹp và suôn sẻ ở Syria". Ông Fidan nói thêm rằng người dân Syria hiện không còn khả năng tự tái thiết đất, đồng thời kêu gọi các tác nhân quốc tế và các cường quốc khu vực hành động thận trọng nhằm bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói thêm rằng: "Chính quyền mới ở Syria sẽ phải được thành lập một cách có trật tự, dựa trên nguyên tắc hòa nhập. Đã đến lúc người Syria phải đoàn kết và tái thiết đất nước".
Diễn biến ở Syria đã có một bước ngoặt đáng kể sau khi một liên minh do nhóm Hồi giáo Hay'at Tahrir Al-Sham (HTS) dẫn đầu tiến hành cuộc tấn công bất ngờ và chớp nhoáng vào lực lượng quân đội Syria ở tỉnh miền Bắc Aleppo hôm 27/11. Liên minh này đã chiếm giữ các vùng đất của chính phủ và giành quyền kiểm soát thủ đô Damascus vào sáng sớm 8/12.