Một thẩm phán Argentina ngày 7/11 đã ra lệnh tịch biên ngay lập tức 100% tài sản của tập đoàn dầu mỏ Chevron Corp. của Mỹ trên đất Argentina để buộc tập đoàn này bồi thường 19 tỷ USD về những hậu quả về môi trường đã gây ra cho những người bản địa Ecuador theo phán quyết của tòa án nước này.
Một trong những luật sư của bên nguyên, ông Enrique Bruchou, cho biết lệnh tịch biên được áp dụng đối vớitoàn bộ lợi nhuận và cổ phiếu của chi nhánh của Chevron tại Argentina, ước tính trị giá 2 tỷ USD; vốn của Chevron Argentina tại công ty Oleoductos del Valle; cũng như 40% tiền bán dầu và 40% tiền của Chevron tại các ngân hàng Argentina.
Năm 2011, một tòa án Ecuador ra phán quyết công ty Texaco Petroleum Co. (sau đó được Chevron mua lại) chịu trách nhiệm về thảm họa gây ra đối với môi trường trong thập kỷ 70 và 80 của thế kỷ trước. Đầu năm nay, tòa phúc thẩm tại Ecuador đã bác đơn kháng cáo của tập đoàn dầu mỏ lớn thứ 2 của Mỹ này.
Do Chevron hầu như không còn tài sản tại Ecuador, bên nguyên tìm cách tịch biên tài sản của tập đoàn bên ngoài nước này. Ông Bruchou cho biết cũng sẽ tìm cách để các tòa án đưa ra lệnh tịch biên tương tự tại Colombia, châu Á, châu Đại Dương và châu Âu.
Theo ông Luis Yanza, điều phối viên của một trong những nhóm nạn nhân, hành động hủy hoại môi trường của Texaco ảnh hưởng tới 30.000 người sau khi gây ô nhiễm tại một khu vực rộng 500.000 ha ở vùng rừng Amazon của Ecuador.
Bên nguyên đã tố cáo Texaco vi phạm những quy định về bảo vệ môi trường gây ô nhiễm đất đai, nguồn nước ngầm, các con sông suối và cả không khí, khiến tỷ lệ mắc bệnh ung thư, bệnh da liễu và sẩy thai cao tại khu vực này.
Số tiền bồi thường sẽ được sử dụng để khôi phục hệ thống y tế, cung cấp nước sạch và tái thiết các cộng đồng thổ dân.
Trong khi đó, Chevron cáo buộc phán quyết của tòa án Ecuador mang tính chính trị và cho biết đã đầu tư 40 triệu USD trong thập kỷ 90 của thế kỷ trước để làm sạch môi trường nơi Texaco hoạt động.
Theo ông James Craig, cố vấn truyền thông tại Mỹ Latinh và châu Phi của Chevron, tòa án không có quyền tịch biên tài sản của các chi nhánh của tập đoàn này vì họ không liên quan gì tới vụ kiện tại Ecuador.
Theo số liệu báo chí, Chevron có đóng góp quan trọng trong khai thác dầu khí tại Argentina, với 26.000 thùng dầu và 4 triệu feet khối khí đốt mỗi ngày. Mới đây Chevron ký với tập đoàn dầu khí quốc gia YPF của Argentina bản ghi nhớ về việc hợp tác nghiên cứu khả thi khai thác dầu khí đá phiến tại Vaca Muerta, có với trữ lượng ước tính 22,5 tỷ thùng dầu quy đổi. Với mỏ này, Argentina được đánh giá có trữ lượng lớn thứ 3 thế giới về nguồn dầu khí phi truyền thống trên.
Tháng 3 năm nay, thẩm phán liên bang tại bang Rio de Janeiro của Brazil Eduardo Santos de Oliveira đã cáo buộc Chevron và nhà thầu Transocean phạm tội phá hoại môi trường khi cung cấp sai các kế hoạch an toàn khai thác và che giấu thông tin về vụ tràn dầu ngoài khơi nước này hồi tháng 11 năm ngoái.
Theo cơ quan điều tra, Chevron và nhà thầu Transocean đã phớt lờ những nghiên cứu địa chất và cho khoan dầu với áp suất lớn hơn nhiều so với sức chịu đựng của giếng dầu dẫn đến việc ít nhất 426 nghìn lít dầu tràn ra biển.
Quang Sơn