Theo số liệu thống kê của trang mạng worldometers.info, cập nhật đến 6 giờ sáng 10/2 (giờ Việt Nam), tổng số ca mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 trên toàn cầu đã lên tới 403.511.696 ca, trong đó có 5.788.071 người tử vong.
Tiến trình mở cửa trở lại tại nhiều nước đối mặt với thách thức mới, đi kèm nguy cơ dịch leo thang nghiêm trọng với sự xuất hiện và lây lan nhanh của biến thể Omicron và các biến thể phụ của Omicron.
Biến thể mới đang khiến đồ thị dịch COVID-19 đảo chiều, số ca mắc mới và tử vong tăng trở lại ở nhiều nơi trên thế giới. Dù vậy, sau hơn 2 năm ứng phó, nhiều nước đang chủ động và thích ứng tốt với làn sóng dịch mới này.
Trong mấy ngày qua, số ca mắc bệnh tiếp tục gây lo ngại về số lượng, những vùng bệnh “nóng nhất” nằm ở châu Âu-châu Mỹ khi dịch tái bùng phát, số ca mắc mới tăng mạnh ở nhiều nước thuộc châu lục này. Ngày càng nhiều nước thông báo sẽ nới lỏng các biến pháp phòng dịch nghiêm ngặt.
Nhiều nước chứng kiến sự bùng phát của biến chủng mới, như Mỹ, Đức Anh, Ấn Độ, Nga và Brazil và số ca mắc mới vẫn cao. Trong 1 ngày qua, Nga là nước có số ca mắc mới cao nhất (trên 180.000 ca), trong khi Mỹ cũng là quốc gia có số ca tử vong mới cao nhất thế giới với trên 2.500 ca.
Đại dịch sau 2 năm đến nay xuất hiện và đã lây lan ở 221 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các nước cũng ghi nhận trên 322.000.000 bệnh nhân được điều trị khỏi, số ca đang điều trị tích cực là trên 74 triệu ca và trên 90.000 ca hiện ở trong tình trạng nguy kịch. Ngày 9/2, thế giới có 91 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận ca COVID-19 mới; 70 quốc gia/vùng lãnh thổ có các ca tử vong vì dịch bệnh.
Tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp tại một số quốc gia châu Á. Tại Indonesia, Bộ trưởng Y tế Budi Gunadi Sadikin cho biết gần 100% kết quả giải trình tự cả bộ gene (WGS) tại Java – hòn đảo đông dân nhất thế giới và chiếm hơn 56% dân số Indonesia – thuộc biến thể Omicron.
Tại Trung Quốc, khu hành chính đặc biệt Hong Kong lần đầu ghi nhận số ca mắc vượt 1.000 ca/ngày, với 1.161 ca. Đặc khu hành chính này cũng ghi nhận ca tử vong đầu tiên được cho là liên quan đến COVID-19 trong 5 tháng qua là một cụ ông 73 tuổi.
Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, chính quyền Hong Kong đã công bố các quy định hạn chế nghiêm ngặt nhất kể từ khi dịch bệnh bùng phát. Theo đó, từ ngày 24/2, ngoài ứng dụng “Leave home Safe” (Đi lại an toàn), người dân phải trình “thẻ thông hành vaccine” khi đến 23 địa điểm như nhà hàng, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, trung tâm mua sắm, chợ, đền chùa... Đồng thời, chính quyền đã đóng cửa trường học, sân chơi, phòng tập thể dục... Ăn tối trong nhà hàng bị cấm từ sau 18h.
Hong Kong cũng nghiêm cấm tụ tập từ 2 người trở lên tại nơi công cộng, chỉ cho phép tối đa 2 gia đình được tụ họp với nhau. Các chuyến bay giảm khoảng 90% do hạn chế đi lại. Tính đến ngày 8/2, 80,8% dân số tại Hong Kong đã tiêm ít nhất một mũi vaccine ngừa COVID-19, 72,8% dân số tiêm đủ liều vaccine cơ bản và 1.060.618 người được tiêm mũi tăng cường kể từ khi thành phố này thực hiện tiêm chủng đại trà. Tính đến ngày 9/2, thành phố này đã ghi nhận khoảng 16.647 ca mắc COVID-19.
Hàn Quốc cũng đã thay đổi tiêu chuẩn quản lý đối với bệnh nhân COVID-19 và những người tiếp xúc gần, để hợp lý, đơn giản và hiệu quả hóa các hướng dẫn và quản lý phòng dịch trong bối cảnh số lượng ca nhiễm tăng vọt do biến thể Omicron.
Theo đó, thời gian cách ly đối với bệnh nhân COVID-19 đã hoàn tất tiêm phòng vaccine (người đã tiêm mũi hai được từ 14-90 ngày và tiêm đủ 3 mũi) cũng như với người chưa tiêm chủng đều là 7 ngày (thay vì 10 ngày như trước đây).
Ngoài ra, thời gian cách ly sẽ được tính từ ngày lấy mẫu xét nghiệm, bất kể đối tượng có triệu chứng hay không, thay vì tính từ ngày xuất hiện triệu chứng đối với trường hợp bệnh nhân có triệu chứng và ngày có kết quả xét nghiệm dương tính đối với người không có triệu chứng như hiện nay.
Tương tự, Nhật Bản đang lên kế hoạch khuyến nghị các bệnh viện xem xét cho các bệnh nhân COVID-19 nội trú ra viện vào ngày thứ 4 sau khi nhập viện nếu họ không cần thở oxy hoặc không có các triệu chứng nghiêm trọng trong bối cảnh hệ thống y tế ở nhiều địa phương sắp rơi vào tình trạng quá tải vì số ca mắc tăng vọt.
Theo đó, mục đích của việc cho phép các bệnh nhân nội trú bắt đầu hồi phục ở nhà hoặc chuyển bệnh viện sớm là nhằm ngăn chặn tăng số bệnh nhân nội trú, qua đó giảm áp lực về nguồn lực y tế, trong đó có giường bệnh. Mặc dù vậy, riêng đối với các bệnh nhân cao tuổi, Bộ Y tế Nhật Bản sẽ kêu gọi các bệnh viện phải đưa ra đánh giá một cách cẩn trọng. Dịch đã bùng phát dữ dội ở Nhật Bản vào đầu năm nay, chủ yếu do sự xuất hiện của biến thể Omicron. Ngày 8/2, nước này ghi nhận thêm 92.078 ca mắc mới và 159 ca tử vong do COVID-19.
Chính phủ Nhật Bản đã nhất trí gia hạn các biện pháp phòng dịch trong điểm thêm 3 tuần theo đề xuất từ chính quyền 13 tỉnh, thành trong đó có thủ đô Tokyo. Như vậy các biện pháp dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 13/2 sẽ kéo dài thêm 3 tuần. Thủ tướng Kishida Fumio cho biết quyết định cuối cùng sẽ được chính phủ thông báo vào ngày 10/2 sau khi tham vấn với các chuyên gia.
Tại châu Âu, Thủ tướng Slovenia Janez Jansa cho biết ông đã mắc COVID-19 trong bối cảnh dịch bệnh tại quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) này đang trên đà giảm. Ông Jansa cho biết hiện ông xuất hiện các triệu chứng nhẹ. Trong khi đó, tại Đan Mạch, Cung điện Hoàng gia thông báo Nữ hoàng Margrethe cũng đã mắc COVID-19 với các triệu chứng nhẹ. Hiện Nữ hoàng Margrethe, 81 tuổi, đang cách ly trong Cung điện Amalienborg tại Copenhagen.
Ngày 9/2, Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết ngay trong tháng 2 này, vùng England có thể sẽ bỏ quy định luật pháp yêu cầu tự cách ly sau khi có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19 nếu tỷ lệ lây nhiễm duy trì ở mức ổn định.
Trước đó, Thủ tướng Johnson từng đề ra mục tiêu sẽ chấm dứt luật định này vào ngày 24/3. Tuy nhiên, trong phát biểu mới trước khi Quốc hội Anh tạm nghỉ từ ngày 10-21/2, ông Johnson cho biết sẽ chấm dứt quy định luật pháp về tự cách ly do mắc COVID-19 khoảng một tháng so với dự định ban đầu.
Thủ tướng Anh khẳng định nếu dịch bệnh tiếp diễn theo xu hướng ổn định (về mặt dữ liệu) như hiện nay thì chính phủ sẽ có thể quyết định chấm dứt những biện pháp hạn chế còn lại tại vùng England - trong đó có quy định về việc tự cách ly nếu mắc bệnh, sớm hơn tròn một tháng so với dự định. Ông Johnson cũng nêu dự định sẽ trình lên quốc hội chiến lược sống chung với COVID-19 ngay trong ngày đầu tiên khi cơ quan lập pháp Anh làm việc trở lại sau kỳ nghỉ.
Vùng England đã dỡ bỏ hầu hết các biện pháp hạn chế phòng dịch từ cuối tháng 1/2022 sau khi phải áp dụng trở lại vào đầu tháng 12/2021 để ứng phó với làn sóng dịch do biến thể Omicron. Người dân không phải đeo khẩu trang khi ở những không gian kín và không phải trình chứng nhận tiêm phòng khi ra ngoài. Các biện pháp yêu cầu du khách đã tiêm phòng đủ vaccine vẫn phải xét nghiệm COVID-19 trước hoặc sau khi đến Anh cũng hết hiệu lực trong tuần này.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 8/2 lưu ý thế giới đã ghi nhận thêm nửa triệu ca tử vong vì COVID-19 kể từ khi xuất hiện biến thể Omicron. Ông Abdi Mahamud, chuyên gia thuộc Nhóm hỗ trợ quản lý tình hình COVID-19 của WHO, nêu rõ 130 triệu ca nhiễm mới và 500.000 ca tử vong đã được ghi nhận trên toàn cầu kể từ khi biến thể Omicron được tuyên bố là biến thể đáng lo ngại vào cuối tháng 11/2021.
Kể từ đó, Omicron đã vượt Delta trở thành biến thể chủ đạo trong đại dịch COVID-19 trên thế giới vì khả năng lây lan nhanh hơn, dù có vẻ gây bệnh ít nghiêm trọng hơn. Ông Mahamud cho rằng trong bối cảnh đã có các vaccine hiệu quả, vẫn có tới nửa triệu người tử vong, đó là điều đáng suy nghĩ.
Dù mọi người đều nói Omicron gây bệnh nhẹ hơn, nhưng họ đã không nhận thấy một thực tế là nửa triệu người đã tử vong kể từ khi biến thể này được phát hiện. Thực tế này còn hơn cả bi thảm.
Theo thống kê của trang worldometers.info, tính tới 23 giờ 59 phút ngày 9/2, các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ghi nhận thêm 88.048 ca mắc mới COVID-19 và 257 ca tử vong.
Tới hết ngày 9/2, tổng số ca bệnh ở khu vực Đông Nam Á là trên 17.333.424 trường hợp và 316.358 ca tử vong. Trong ngày 9/2, Indonesia có số ca mắc mới (trên 64.000 ca) cao nhất khu vực, trong khi Việt Nam ghi nhận nhiều ca tử vong nhất (93 ca).
Tình hình dịch bệnh tại Đông Nam Á mấy ngày qua diễn biến phức tạp và có sự khác biệt lớn giữa các nước. Diễn biến dịch tại Indonesia, Philippines và Việt Nam vẫn căng thẳng so với các nước khác.
Một ngày qua, hiệp hội ASEAN có 6 quốc gia thành viên ghi nhận các ca tử vong mới vì COVID-19 là Indonesia, Philippines, Malaysia, Thái Lan, Lào và Việt Nam.
Sự xuất hiện của biến thể siêu lây nhiễm Omicron khiến nhiều nước Đông Nam Á tăng mạnh số ca mắc bệnh. Hiện đã có ít nhất 9 thành viên ASEAN ghi nhận các ca nhiễm Omicron. Tuy vậy, về cơ bản, các nước đang ngày càng khống chế tốt đại dịch và số ca tử vong không quá cao.
Xét về tổng số ca mắc và tử vong từ đầu dịch tới nay, ổ dịch nghiệm trọng nhất Đông Nam Á vẫn là Indonesia do dịch bệnh kéo dài nhiều tháng ở mức nghiêm trọng. Điểm nóng này hạ nhiệt nhanh chóng trong vài tháng trước, song những ngày qua dịch bệnh đang leo thang trở lại khi số ca mắc mới tăng vọt.
Thái Lan cũng là một điểm dịch nóng ở Đông Nam Á, số ca lây nhiễm cộng đồng vẫn ở mức cao. “Xứ sở chùa Phật Ngọc” trong ngày 9/2 ghi nhận thêm trên 13.000 ca bệnh mới và 24 người tử vong.
Campuchia số ca mắc mới cũng tăng trở lại sau một thời gian giảm, với trên 200 bệnh nhân mới nhưng không ghi nhận ca tử vong trong một ngày qua. Campuchia được đánh giá đã đi qua giai đoạn đỉnh dịch. Trước tình hình mới, “Xứ sở chùa tháp” đang từng bước nới lỏng giãn cách xã hội và đã mở cửa lại đất nước.
Trong khi đó, dịch bệnh tại Lào đang diễn biến khó lường, tổng số ca bệnh đã vượt 137.000, số ca mắc mới trên 500 ca mỗi ngày, số ca tử vong tại “xứ sở triệu voi” trong 24 giờ qua là 6 trường hợp.
Nhìn chung, toàn khối đang đối mặt với mối đe dọa Omicron, khiến số ca bệnh tăng mạnh, song hy vọng vượt qua đại dịch đã bắt đầu xuất hiện ở một số nước thành viên. Trong 24 giờ qua, 9/10 nước thành viên trong ASEAN ghi nhận ca COVID-19 mới.