Cuốn sách khiến Tổng thống Trump mạnh tay hơn với Trung Quốc. Ảnh: SCMP
Có tiêu đề "Chiến lược bí mật của Trung Quốc thay thế Mỹ trở thành một cường quốc trên thế giới”, cuốn sách đề cập đến nội dung Bắc Kinh đã xây dựng một kế hoạch suốt một thế kỷ về các phương kế chiến lược nhằm lợi dụng sự giúp đỡ của Mỹ để phát triển trước khi soán ngôi Mỹ trở thành siêu cường hàng đầu thế giới.
Trong một bài viết xuất bản năm 2015 nhận xét về cuốn sách, nhà phân tích chính trị Wu Xinbo – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Fudan ở Thượng Hải – từng dự đoán các nhà hoạch định chính sách “diều hâu” của Mỹ sẽ tham khảo cuốn sách này để thúc đẩy một chính sách cứng rắn hơn với Trung Quốc.
3 năm sau, giới chức “diều hâu” Washington trích dẫn quan điểm của tác giả Pillsbury trong cuốn sách như “bằng chứng” lý giải cho những luận điểm của mình.
“Không phải là tác giả thuyết phục các nhà hoạch định chính sách kiềm chế Trung Quốc, mà những người muốn kiềm chế Trung Quốc thấy cuốn sách hữu ích”, nhà phân tích Wu trả lời phỏng vấn tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP).
Trong cuốn sách gây tranh cãi, tác giả Pillsbury viết Trung Quốc đặt mục tiêu làm bá chủ thế giới vào năm 2049 – kỷ niệm 100 năm quốc khánh Trung Quốc. Tác giả cảnh báo chính phủ Mỹ phải có các biện pháp đối phó phù hợp để ngăn Mỹ tụt lại phía sau Trung Quốc trên đấu trường quốc tế.
Mặc dù khi vừa mới ra mắt vào năm 2015, quan điểm của tác giả Pillsbury gây ra tranh cãi vì có phần cực đoan, song nó đồng nhất với những tuyên bố của nhiều nhân vật cấp quản lý trong chính quyền Tổng thống Trump. Tháng trước, Tổng thống Trump ca ngợi Pillsbury là học giả hàng đầu về Trung Quốc.
Chuyên gia Wu lưu ý địa điểm mà Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence có bài phát biểu cứng rắn với Trung Quốc hôm 4/10 là ở Viện nghiên cứu Hudson, nơi ông Pillsbury làm giám đốc Trung tâm chiến lược về Trung Quốc. Một số nhà quan sát cho rằng việc xuất hiện của Pillsbury trong sự kiện hôm đó cũng được cho là một lời tuyên chiến.
Chuyên gia Wu nhận ra một vài quan điểm chỉ trích Trung Quốc trong bài phát biểu của Phó Tổng thống Pence giống với các quan điểm nêu trong cuốn sách của cố vấn Pillsbury. Phó Tổng thống Pence đã chỉ trích Trung Quốc trên nhiều phương diện, cáo buộc Bắc Kinh can thiệp các vấn đề nội bộ Washington và tình báo Trung Quốc đánh cắp công nghệ của các công ty Mỹ. Phản ứng trước mọi lời cáo buộc của Tổng thống Pence, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, Khôi Thiên Khải, trả lời một cuộc phỏng vấn chương trình Fox News Sunday cho rằng đó là những lời “vô căn cứ”.
Đại sứ Thôi “không khuyến khích đọc” cuốn sách The Hundred-Year Marathon của tác giả Michael Pillsbury.
“Chúng tôi không muốn thách thức hay thay thế bất kỳ ai trên thế giới này. Chúng tôi muốn xây dựng một cộng đồng các quốc gia vì một tương lai chung, bao gồm Mỹ”, ông Thôi nhấn mạnh.