Sau nhiều vòng đàm phán căng thẳng, ngày 241/11 tại Geneva, Iran và Nhóm P5+1 đã đạt được thỏa thuận sơ bộ về chương trình hạt nhân của Tehran. Đây được đánh giá là một “hiệp định lịch sử”. Có lẽ vậy mà chuyện đưa tin của phóng viên quốc tế tụ họp ở Geneva cũng hồi hộp, sinh động, căng thẳng không kém người ngồi trong bàn đàm phán. Dưới đây là chia sẻ của một nhà báo đến từ tờ Le Monde (Pháp) về diễn biến đưa tin tại sự kiện đặc biệt này.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (trái) và đồng cấp người Pháp Laurent Fabius hôm 24/11 ở Geneva. Ảnh: Le Monde |
Tại sảnh, bầu không khí "nhanh như điện" trong khoảng nửa tiếng cuối cùng. Khoảng 20 sĩ quan cảnh sát chỉnh tề, được trang bị tai nghe, nhiều người có cả áo chống đạn, đẩy lùi cánh phóng viên lên đến hàng trăm người đứng kín cả hai lối hành lang để mở đường ra. Rất đông cánh nhà báo trong số này đã ngồi chờ đợi hơn 24 giờ.
Ở tầng 2, hoạt động quyên góp từ thiện cũng đi đến những giây cuối cùng, sau khi đã thu hái được 45.000 euro cho 4 tổ chức trợ giúp trẻ em. Vài phụ nữ trong bộ quần bó sẫm đang bước đi lảo đảo dọc khán phòng trên các đôi dày cao gót để tiến về phía xe. Một nữ nhà báo Iran vận khăn trùm đầu nói khẽ “tôi thấy mình xấu hơn họ” - lý do có thể là cô không chuẩn bị đủ quần áo cho cuộc đàm phán hạt nhân dường như kéo dài vô tận này. Vài phút trước, một người Scotland say bí tỉ cố gắng lao vào phòng hội đàm, nhưng đã bị cảnh sát khống chế gọn gàng.
Cánh phóng viên vây quanh Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius ngay khi ông chưa bước hẳn xuống cầu thang. “Bộ trưởng Fabius, có hiệp định hay không”, một phóng viên người Mỹ hét to. Được hộ tống bởi dàn cố vấn và vệ sỹ, ông Fabius chẳng nói câu nào, chỉ giơ ngón tay cái lên trời và liên tục gật đầu. Thế là đủ để cho một cơn lũ truyền tin qua Twitter!
Có một sự khuây khỏa bao trùm, thậm chí có thể nói là niềm vui, giữa các phóng viên trên toàn thế giới đang tụ họp ở sảnh khách sạn 5 sao. Những hình ảnh đáng nhớ: Các phóng viên của Iran và Israel đứng sát nhau, trao cho nhau những mẩu tin thoại mà họ vừa gửi về tờ báo của mình. Một số vỗ tay tán thưởng. Lúc này, chỉ thiếu mỗi phóng viên của Trung Quốc, do họ đã rời khách sạn 20 phút trước, trước khi đi còn kịp làm tất cả phóng viên còn lại chưng hửng với câu nói: Chúng tôi đã nhận được các chỉ đạo tranh thủ ngủ nghỉ, chẳng có gì mới trước bình minh đâu! Từ các ghế ngồi cuối phòng, nhiều phóng viên bắt đầu nản, kêu than. “Thật là điên rồ. Họ bắt chúng ta phải chờ 5 ngày ở sảnh khách sạn để rồi rời đi mà chẳng nói câu nào. Chúng ta ở đây làm gì?”, phóng viên của một hãng thông tấn Anh ngữ gầm lên.
Đáp lại, cứ một vài phút qua đi, lại có một phái đoàn rời khách sạn, cũng cùng một kiểu cách chẳng nói một lời - họ đến Dinh Quốc gia, nơi sẽ kí thỏa thuận chính thức giữa Iran với Nhóm P5+1. Một vài phút trước, hãng thông tấn Iran ISNA cho biết, văn bản này dài khoảng 4 trang.
Thế nhưng khởi đầu của ngày hôm đó thậm chí còn kém lạc quan hơn. Các nhà đàm phán, vốn diễn bài im lặng, hoặc ra điều bí ẩn, chỉ vui vẻ tiết lộ rằng vẫn còn một số khác biệt nhỏ cần được giải quyết. Không giống vòng đàm phán trước tại Geneva từ 15-17/10, lần này tất cả các phóng viên đều bó tay, không thể nắm được thông tin ai đã gặp ai, ở cấp nào, song phương hay đa phương. Thậm chí, chẳng ai có thể chắc rằng sự xuất hiện của một ngoại trưởng nào đó, khởi đầu là Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, giữa cuộc đàm phán marathon này sẽ giúp thúc đẩy đàm phán hay là biểu hiện của sự bế tắc.
Hàng giờ sau đó, khái niệm về một hiệp định “sắp đến” dường như là rất mong manh, thậm chí có người đã nói đến sự đổ bể. Cánh phóng viên lúc này tham gia vào trò chơi đố tìm - phỏng đoán những dấu hiệu nhỏ nhặt nhất. Khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tạt xuống mua chocolate ở hiệu Auer, rộ lên đồn đoán hiệp định đã xong. Sự phấn khích sau đó lại bị dội gáo nước lạnh, khi vài giờ sau đó Thứ trưởng Ngoại giao Iran Araghchi thông báo rằng, các bên vẫn còn bất đồng về khoảng 2% nội dung.