Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Washington D.C, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN
Tháng 10 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một cuộc họp báo chung với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc phát biểu rằng ông hy vọng sẽ sớm tiến tới đàm phán giai đoạn 2 một khi hoàn tất “giai đoạn 1”. Theo ông Trump, giai đoạn 2 sẽ tập trung vào các khiếu nại chủ chốt của Mỹ cho rằng Trung Quốc đánh cắp bản quyền trí tuệ của Mỹ bằng cách ép buộc các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ cho các đối thủ Trung Quốc.
Hãng tin Reuters dẫn các nguồn tin quan chức nhận định việc Mỹ tiến hành bầu cử tổng thống vào tháng 11/2020, những khó khăn trong việc hoàn tất thỏa thuận "giai đoạn 1", cùng với việc Nhà Trắng do dự trong hợp tác với các nước khác nhằm gây sức ép với Bắc Kinh đang làm tiêu tan những hy vọng về bất kỳ điều gì tham vọng hơn trong tương lai gần.
Các quan chức Bắc Kinh cho biết họ không có ý định ngồi vào bàn đàm phán về thỏa thuận thương mại giai đoạn 2 trước cuộc bầu cử tổng thống ở Mỹ, một phần vì họ muốn chờ xem ông Trump có tái đắc cử nhiệm kỳ 2 hay không. Một quan chức Trung Quốc nói: “Chính ông Trump là người muốn ký kết các thỏa thuận này chứ không phải chúng tôi. Chúng tôi có thể đợi”.
Trong khi đó, một quan chức trong chính quyền Tổng thống Trump cho biết ưu tiên hàng đầu của nhà lãnh đạo Mỹ thời điểm hiện tại là công bố được một thỏa thuận lớn "giai đoạn 1" theo đó Trung Quốc mua một lượng lớn nông sản của Mỹ để ông có thể coi đó là một thắng lợi quan trọng trong chiến dịch tranh cử tái nhiệm.
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung liên tục leo thang kể từ tháng 7/2018, khi hai nước liên tiếp bổ sung các mức áp thuế với hàng hóa trị giá hàng trăm tỷ USD của nhau. Đầu tháng này, các quan chức hai nước cho biết Trung Quốc và Mỹ đã nhất trí dỡ bỏ thuế đối với hàng hóa của nhau trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 nếu thỏa thuận này được hoàn tất.
Ngày 12/11 vừa qua, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ và Trung Quốc đang tiến gần tới một thỏa thuận thương mại, song cũng cảnh báo Washington sẽ tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu của Bắc Kinh nếu hai bên không đạt được một thỏa thuận. Tuy nhiên, các nguồn tin thân cận với Nhà Trắng nhận định việc hoàn tất giai đoạn 1 của thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung có thể lùi sang năm tới.
Các nhà kinh tế cảnh báo rằng tranh chấp thương mại kéo dài giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới này đang làm rối loạn các chuỗi nguồn cung, khiến giới đầu tư lo ngại và làm giảm lòng tin của các doanh nghiệp, theo đó làm tăng rủi ro đối với nền kinh tế toàn cầu.