Đầu tháng 7 vừa qua, Nhật Bản bắt đầu siết chặt quy định xuất khẩu sang Hàn Quốc 3 loại vật liệu chủ chốt trong sản xuất chip điện tử và màn hình - ngành công nghệ trụ cột của Hàn Quốc.
Tại cuộc họp báo công bố quyết định của Hàn Quốc khiếu nại biện pháp trên của Nhật Bản, Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yoo Myung-hee cho rằng việc Tokyo hạn chế xuất khẩu 3 loại vật liệu cần thiết cho sản xuất chip và màn hình là "hành động phân biệt đối xử trực tiếp nhắm vào Hàn Quốc và mang động cơ chính trị sau các phán quyết của toàn án Hàn Quốc liên quan vấn đề cưỡng bức lao động".
Bà Yoo Myung-hee nhấn mạnh Nhật Bản đã vi phạm nghĩa vụ thực hiện các quy định nhất quán, công bằng và hợp lý trong thương mại.
Theo Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc, sau khi gửi khiếu nại lên WTO, Hàn Quốc và Nhật Bản phải tiến hành các cuộc đàm phán song phương để giải quyết vấn đề trong thời gian 2 tháng tới.
Trong trường hợp hai bên không thu hẹp được các bất đồng, cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO sẽ thành lập một ủy ban để xem xét kỹ trường hợp này. Theo các chuyên gia, toàn bộ tiến trình dự kiến sẽ mất hơn 3 năm.
Quan hệ giữa hai nước láng giềng đã xuống mức thấp nhất trong nhiều năm qua, sau khi các tòa án Hàn Quốc cuối năm 2018 phán quyết các công ty Nhật Bản phải bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động trong thời gian Nhật Bản đô hộ Bán đảo Triều Tiên.
Căng thẳng leo thang khi Nhật Bản ngày 4/7 siết chặt các quy định xuất khẩu các loại nguyên liệu công nghệ cao nói trên. Sau đó, Nhật Bản loại Hàn Quốc ra khỏi danh sách các đối tác thương mại đáng tin cậy, với lý do hệ thống kiểm soát xuất khẩu của Seoul đối với các mặt hàng nhạy cảm lỏng lẻo.
Phía Hàn Quốc đã phản đối mạnh các động thái trên của Nhật Bản, cho rằng đó là hành động trả đũa các phán quyết trên của tòa án Hàn Quốc và có thể phá hỏng các nguyên tắc thương mại tự do cũng như ảnh hưởng tới kinh tế toàn cầu.
Dự kiến, tuần tới, Seoul cũng chính thức đưa Nhật Bản khỏi danh sách các đối tác thương mại được hưởng ưu đãi của Hàn Quốc.