Người di cư Honduras tại khu vực Ciudad Hidalgo, bang Chiapas, biên giới Mexico - Guatemala, trong hành trình tới Mỹ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Nhóm đầu tiên khoảng 300 người, xuất phát ngày 14/1 từ thành phố San Pedro Sula lớn thứ 2 của Honduras tiến về phía thành phố Corinto, ở biên giới với Guatemala cách đó khoảng 100 km về phía Tây Bắc. Đoàn người di chuyển thành các nhóm nhỏ, hầu hết đều đeo khẩu trang để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh COVID-19.
Thông tin trên các trang mạng xã hội cũng cho thấy khoảng 3.000 người khác cũng dự định sẽ tập trung tại thành phố này tối 14/1 và sẽ cùng tiến về các thành phố Corinto hoặc Agua Caliente ở biên giới, cách đó khoảng 260 km.
Cảnh sát Honduras cho rằng các đoàn người di cư hình thành theo sự xúi giục của các nhóm tội phạm có tổ chức. Nước này đã huy động 7.000 nhân viên cảnh sát để giám sát những người di cư trên hành trình tới biên giới Guatemala.
Những người di cư cho biết muốn đi tìm một cuộc sống tốt đẹp hơn, thoát khỏi cảnh nghèo đói, thất nghiệp và bạo lực cùng những hậu quả của 2 cơn bão lớn đổ bộ vào Honduras hồi tháng 11/2020. Bên cạnh đó, việc Mỹ sắp có chính quyền mới cũng khiến người tị nạn hy vọng rằng chính sách di cư sẽ thay đổi và họ sẽ có nhiều cơ hội hơn để ở lại "xứ cờ hoa".
Tổng thống đăc cử Joe Biden từng cam kết sẽ thiết lập một hệ thống nhập cư công bằng và nhân đạo, cung cấp các khoản hỗ trợ để giải quyết tận gốc những nguyên nhân khiến người dân Trung Mỹ phải tìm cách tới Mỹ.
Tuy nhiên, trong thông điệp mới đưa ra, quyền ủy viên phụ trách vấn đề hải quan và bảo vệ biên giới của Mỹ ông Mark Morgan đã cảnh báo người di cư không nên lãng phí thời gian và tiền của. Ông cho biết trong năm tài chính trước, lực lượng biên phòng đã phát hiện trên 250 thi thể dọc biên giới với Mexico. Ngay trong tuần trước đã có 2 người di cư thiệt mạng sau khi đoàn của họ bị những kẻ buôn người bỏ rơi giữa trời tuyết.
Ông Morgan gọi đây là hành trình nguy hiểm, không những gây hại cho chính những người di cư mà còn đe dọa mạng sống và sức khỏe của người dân ở Mỹ và các quốc gia trong khu vực khi gây nguy cơ lây lan COVID-19.
Ông Morgan nhấn mạnh rằng nguyên tắc cam kết thượng tôn pháp luật và sức khỏe cộng đồng của nước Mỹ sẽ không thay đổi dưới thời chính quyền mới, và các đoàn người di cư sẽ không được phép tiến vào miền Bắc Mỹ, xâm phạm lãnh thổ quốc gia và các luật về di cư.
Từ tháng 10/2018, hơn 10 đoàn di cư từ Honduras tới Mỹ, trong đó có ít nhất 4 đoàn có quy mô mỗi đoàn lên tới khoảng 3.000 người. Tuy nhiên, họ đều bị lực lượng biên phòng và binh sĩ Mỹ tại biên giới Mỹ - Mexico chặn lại.
Mỹ đã ký thỏa thuận với Guatemala, Mexico và Honduras để ngăn chặn làn sóng di cư từ Nam Mỹ lên Bắc Mỹ. Ngày 14/1, Guatemala đã ban bố cảnh báo tại 7 khu hành chính trên cả nước trong bối cảnh các đoàn di cư liên tục hình thành. Cảnh báo này cho phép lực lượng an ninh triển khai các biện pháp giải tán những nhóm tụ tập đông người hoặc biểu tình mà không cần phải xin chỉ thị.
Chính phủ Guatemala cũng cảnh báo những người muốn đi qua lãnh thổ của nước này phải có chứng nhận âm tính với virus SARS-CoV-2.
Lãnh sự Mexico tại thành phố San Pedro Sula cũng khẳng định chính phủ nước này không khuyến khích và không cho phép những đoàn người di cư nhập cảnh trái phép.