Tàu chở ngũ cốc Ukraine di chuyển qua eo biển Bosphorus để vào biển Marmara ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 2/11/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Phó phát ngôn LHQ Farhan Haq thông báo: "Trung tâm điều phối chung (JCC) đã xác nhận rằng hoạt động kiểm tra đã được nối lại đối với các tàu ra nước ngoài".
Vào tháng 7/2022, tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine đã ký riêng rẽ các thỏa thuận với LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ về xuất khẩu ngũ cốc của Nga và Ukraine, được gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Thỏa thuận này nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường thế giới trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine. Trong khuôn khổ thỏa thuận, Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ cũng đã nhất trí thành lập JCC để giám sát các tàu chở ngũ cốc. Ban đầu, thỏa thuận có hiệu lực trong 120 ngày, sau đó được gia hạn 120 ngày vào tháng 11/2022 và tiếp tục gia hạn 60 ngày vào ngày 18/3 cho đến ngày 18/5 tới. Gần đây, Nga đã nhiều lần cảnh báo sẽ không tiếp tục gia hạn thỏa thuận nếu như những vướng mắc trong việc xuất khẩu lương thực và phân bón của nước này không được giải quyết.
Dự kiến, các quan chức cấp cao của bốn bên sẽ nhóm họp tại thành phố Istanbul trong tuần này nhằm thảo luận về thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen. Theo ông Haq, Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách điều phối các vấn đề nhân đạo và cứu trợ khẩn cấp Martin Griffiths sẽ đến Istanbul. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar ngày 9/5 cho biết các cuộc thảo luận trước thềm cuộc gặp cấp cao dự kiến diễn ra vào ngày 10-11/5 này diễn ra "tích cực". Phát biểu trên đài truyền hình Haberturk, ông nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ làm việc để tiếp tục thỏa thuận ngũ cốc vào ngày 18/5 tới mà không cho phép bất kỳ sự đình trệ hoặc chấm dứt nào".