13 tù binh Houthi về tới sân bay Sanaa, Yemen ngày 8/4, sau khi được Saudi Arabia phóng thích trong cuộc trao đổi tù binh. Ảnh: AFP/TTXVN
Là cầu nối quan trọng giữa Ấn Độ Dương và Địa Trung Hải, Biển Đỏ là tuyến đường thương mại quan trọng cho vận tải biển và cung cấp năng lượng toàn cầu. Khoảng 40% thương mại quốc tế đi qua eo biển Bab-el-Mandeb hay "Cổng nước mắt", một tuyến đường thủy hẹp ngăn cách Bán đảo Arab với vùng Sừng châu Phi.
Nhà nghiên cứu Camille Lons tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR), cho biết: “Đây là thời điểm khá nguy hiểm cho ổn định của khu vực chiến lược này”. Ông Fabian Hinz tại Viện Nghiên cứu Chiến lược quốc tế (IISS) có trụ sở tại Anh bổ sung: "Houthi có khả năng gây ra thiệt hại đáng kể”.
Kể từ khi xung đột Israel - Hamas bùng phát và leo thang sau vụ nổ ngày 17/10 tại một bệnh viện ở Gaza khiến nhiều người thiệt mạng và bị thương, các lãnh đạo Houthi khẳng định Israel là mục tiêu của họ. Phát ngôn viên quân sự của Houthi cho biết lực lượng này muốn ngăn chặn các tàu Israel di chuyển trên Biển Đỏ cho đến khi hành động gây hấn của Israel chống lại “những người anh em kiên định của chúng tôi ở Dải Gaza dừng lại”.
Houthi mô tả các cuộc tấn công gần đây của lực lượng là chiến dịch đoàn kết với 2,2 triệu người Palestine ở Gaza sống dưới bao vây và bắn phá của Israel. Nhà nghiên cứu Yoel Guzansky tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia của Đại học Tel Aviv (Israel), cho biết chiến dịch đó đã biến Houthi từ một lực lượng địa phương và khu vực thành lực lượng có tác động toàn cầu.
Ông Guzansky nói: “Cuối cùng, điều họ thực sự muốn là quyền lợi lớn hơn ở Yemen và họ có thể thực hiện điều đó thông qua việc trở thành một vấn đề toàn cầu”.
Lực lượng tuần duyên thuộc chính phủ được quốc tế công nhận của Yemen trên một con tàu ở Biển Đỏ gần với Eo Bab al-Mandab. Ảnh: AFP
Người phát ngôn của Houthi cho hay lực lượng này đã tấn công 2 tàu của Israel là Unity Explorer và Number Nine ngày 3/12 bằng máy bay không người lái và tên lửa. Không có ai bị thương sau các vụ tấn công, nhưng các tàu thương mại có chịu hư hại.
Vào tháng 11, lực lượng này cướp một tàu thương mại Galaxy Leader có liên quan đến Israel và bắt thủy thủ đoàn làm con tin. Vụ việc xảy ra khi con tàu trên hải trình từ Thổ Nhĩ Kỳ đến Ấn Độ. Tàu Galaxy Leader treo cờ của Bahamas. 25 thành viên thủy thủ đoàn mang nhiều quốc tịch, bao gồm Bulgaria, Philippines, Mexico và Ukraine, nhưng không có công dân Israel nào trên tàu. Chủ sở hữu Galaxy Leader có liên kết với Ray Car Carriers, được thành lập bởi Abraham “Rami” Ungar - một trong những người giàu nhất Israel.
Trong diễn biến mới liên quan đến các hành động nhằm chống lại Israel, ngày 12/12, lực lượng Houthi xác nhận đã tấn công bằng tên lửa vào một ngày trước đó nhằm vào tàu chở dầu thương mại Strinda treo cờ Na Uy. Vụ tấn công xảy ra khi tàu Strinda đi qua Eo biển Bab-el-Mandeb nằm giữa Yemen và khu vực Đông Bắc châu Phi, dẫn ra Biển Đỏ. May mắn không có người bị thương trong vụ tấn công.
Trong khi các tàu chiến di chuyển qua Biển Đỏ được trang bị tốt và có thể tấn công trả đũa thì các tàu thương mại lại không được như vậy. Ông Hinz đánh giá: “Hải quân Mỹ không thể hộ tống mọi tàu dân sự ở Biển Đỏ.
Tại cuộc họp báo ngày 12/12, người phát ngôn của chính phủ Israel - ông Eylon Levy, gọi các cuộc tấn công của Houthi là “mối đe dọa rõ ràng không chỉ đối với Israel mà còn đối với hòa bình và an ninh quốc tế”.
Cố vấn An ninh Quốc gia Israel Tzachi Hanegbi đã kêu gọi cộng đồng quốc tế kiềm chế Houthi. Ông Hanegbi cảnh báo: “Nếu thế giới không quan tâm, chúng tôi sẽ hành động”.
Các nhà phân tích cho rằng căng thẳng có thể vượt khỏi tầm kiểm soát một cách nhanh chóng. Chuyên gia Franck Mermier tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học Quốc gia Pháp đánh giá với hãng thông tấn AFP: “Houthi hoàn toàn khó đoán định và nguy hiểm. Và các quá trình gây bùng phát chiến tranh luôn không thể đoán trước được. Cho đến nay, lực lượng Houthi đã tấn công mà không chịu sự trả đũa lớn, nhưng nó có thể vượt ngoài tầm kiểm soát”.