Thủ tướng Hungary, Viktor Orban. Ảnh: RT
Đài RT (Nga) cho biết, Thủ tướng Viktor Orban ngày 26/3 tuyên bố “Hungary đứng về phía Hungary”, đáp lại lời kêu gọi trước đó của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng Budapest cần từ bỏ thái độ do dự giữa hai phe xung đột, Kiev và Moskva.
Ông Orban nói rằng, mặc dù đất nước ông không thể “thờ ơ” với “cuộc chiến Nga-Ukraine đang diễn ra trong khu vực lân cận”, Hungary sẽ quan tâm đến lợi ích của mình trước tiên và duy trì “quan điểm của Hungary”. Ông tiếp tục nhấn mạnh rằng Budapest “muốn đứng ngoài cuộc chiến này” nhưng điều đó không ngăn cản việc giúp đỡ “những người cần”.
Tuyên bố trên được đưa ra nhằm đáp lại việc lãnh đạo Ukraine Zelensky đã thúc giục Thủ tướng Orban “chọn phe” trong cuộc xung đột. Phát biểu với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) thông qua liên kết video ngày 25/3, Tổng thống Ukraine cảm ơn sự ủng hộ của các nước Baltic, Ba Lan, Pháp và Đức, nhưng lưu ý rằng Hungary vẫn đang từ chối tỏ rõ lập trường. Ông kêu gọi Budapest “hãy tự quyết định xem bạn đang đứng về phía ai”.
Nói chuyện trực tiếp với Thủ tướng Orban, ông Zelensky hỏi liệu nhà lãnh đạo Hungary có biết "chuyện gì đang xảy ra ở Mariupol", ám chỉ thành phố cảng phía nam bị bao vây của Ukraine, nơi đã chứng kiến nhiều trận giao tranh ác liệt trong những ngày gần đây.
Ông Zelensky nhắc lại yêu cầu của mình rằng đơn xin gia nhập Liên minh Châu Âu của Ukraine phải được xem xét nhanh chóng và một lần nữa kêu gọi Budapest không cản trở lá đơn của Kiev.
Không giống như các quốc gia thành viên EU khác có biên giới với Ukraine, Hungary cho đến nay vẫn từ chối gửi vũ khí cho Kiev hoặc cho phép các quốc gia khác chuyển những chuyến hàng như vậy qua lãnh thổ của mình.
Thủ tướng Orban lập luận rằng, khoảng 85% khí đốt và hơn 60% dầu của họ được nhập khẩu từ Nga, nên việc chọc giận Moskva sẽ không phải là lợi ích tốt nhất của Budapest.
Tuy nhiên, trong tuyên bố mới nhất của mình, Thủ tướng Hungary nhấn mạnh rằng “cần phải nói rõ với người Nga rằng không nên theo đuổi cuộc chiến này”, đồng thời cảnh báo châu Âu nên tránh làm tổn thương mình “nhiều hơn người Nga”. Ông cũng kêu gọi Brussels cung cấp thêm kinh phí cho Hungary để xử lý dòng người tị nạn Ukraine.
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky phát biểu qua video trước Hội đồng châu Âu ngày 25/3. Ảnh: EPA
Theo tờ Guardian, Chính phủ Hungary không tham gia cùng các nước EU khác cung cấp vũ khí cho Ukraine, cũng như không cho phép chuyển vũ khí đi qua lãnh thổ của mình với lập luận rằng những bước đi như vậy sẽ gây nguy hiểm cho người dân ở Transcarpathia, một khu vực ở miền tây Ukraine có đông người Hungary.
Trước phản hồi của Thủ tướng Ozban, phát ngôn viên của ông là Zoltan Kovacs, cũng đã bác bỏ yêu cầu của Tổng thống Zelensky về việc gửi vũ khí cho Ukraine và trừng phạt nhằm vào năng lượng Nga, coi đó là những hành động "chống lại lợi ích của Hungary". Ông Kovacs nói thêm rằng "việc tắt các vòi dầu và khí đốt có nghĩa là các gia đình Hungary phải trả giá cho cuộc chiến”.
Trong bài phát biểu trước các lãnh đạo EU, ông Zelensky đã đề cập đến từng quốc gia thành viên liên minh, đánh giá mức độ ủng hộ của họ. Ngoài Thủ tướng Ozban, một nhà lãnh đạo EU được ông Zelensky gọi tên là Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron, với ám chỉ rằng ông chưa thấy sự ủng hộ hoàn toàn của Paris. "Pháp, Emmanuel, tôi thực sự tin rằng các bạn sẽ đứng về phía chúng tôi”, Tổng thống Ukraine nói.
Về phần mình, Pháp, cùng với Hà Lan, đã cảnh báo không nên mở rộng EU quá nhanh và không muốn quá trình kết nạp thành viên diễn ra gấp rút.
Bất chấp lời kêu gọi của Tổng thống Zelensky về các biện pháp trừng phạt tiếp theo, các nhà lãnh đạo EU không đưa ra lời hứa ngay lập tức về các hạn chế đối với Nga, nhưng cho biết trong một tuyên bố vào đêm muộn 25/3 rằng họ sẽ “nhanh chóng tiến hành các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ được phối hợp hơn nữa đối với Nga và Belarus”.