Giám đốc IAEA Yukiya Amano trong một cuộc họp tại Rome, Italy ngày 9/10. Ảnh: AFP/TTXVN |
Phát biểu trong họp báo tại thủ đô Tehran, ông Amano xác nhận các thỏa thuận liên quan hạt nhân của Iran trong khuôn khổ JCPOA đang được thực thi.
Cùng ngày, ông Amano đã có cuộc gặp với Tổng thống Iran Hassan Rouhani, Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif , và Giám đốc Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Ali Akbar Salehi.
Theo trang web của Chính phủ Iran, Tổng thống Rouhani đã khẳng định với Giám đốc Amano rằng Iran mong muốn hợp tác lâu dài với IAEA. Nhà lãnh đạo Iran nêu rõ Tehran muốn duy trì thỏa thuận hạt nhân và tránh để Mỹ làm ảnh hưởng đến thỏa thuận này. Ông Rouhani cũng cảnh báo việc thỏa thuận này đổ vỡ sẽ mang lại những hậu quả khôn lường.
Trong khi đó, Giám đốc AEOI Salehi cho biết đã có cuộc trao đổi với ông Amano về Mục T trong JCPOA, liên quan đến công nghệ giúp phát triển thiết bị nổ hạt nhân. Theo ông Salehi, mặc dù mục này không nằm trong diện thanh tra đặc biệt, song Mỹ đang có cách diễn giải riêng của họ về điều khoản này. Ông cũng cảnh báo rằng mặc dù Iran hoàn toàn có thể làm giàu urani ở mức 20% chỉ trong 4 ngày, song Tehran "không hề muốn JCPOA đổ vỡ".
JCPOA được ký hồi tháng 7/2015 sau nhiều năm quan hệ căng thẳng giữa Iran và phương Tây, theo đó Tehran hạn chế các hoạt động làm giàu urani để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của quốc tế. IAEA là cơ quan phụ trách giám sát việc hạn chế chương trình hạt nhân của Iran theo JCPOA. Tính đến nay, cơ quan này 8 lần ra báo cáo, trong đó đều xác nhận việc Iran tuân thủ thỏa thuận hạt nhân quốc tế này.
Tuy nhiên, thỏa thuận trên đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ do những căng thẳng mới đây giữa Washington và Tehran. Ngày 13/10 vừa qua, Tổng thống Donald Trump đã từ chối xác nhận Iran tuân thủ thỏa thuận hạt nhân mà Tehran đạt được với Nhóm P5+1.
Trong bài phát biểu về chiến lược mới của chính quyền Mỹ đối với Iran, ông Trump tiếp tục nhắc lại quan điểm của ông coi JCPOA được ký dưới thời Tổng thống tiền nhiệm Barack Obama là "một trong những thỏa thuận tồi tệ và một chiều nhất mà Mỹ từng ký", đồng thời chỉ trích Iran "nhiều lần vi phạm thỏa thuận này" và "không tuân thủ tinh thần của thỏa thuận."
Như vậy, trong 60 ngày kể từ thời điểm ông Trump đưa ra tuyên bố trên, Quốc hội Mỹ hiện do phe Cộng hòa kiểm soát sẽ phải quyết định có áp đặt trở lại các biện pháp cấm vận, vốn đã được Tehran yêu cầu dỡ bỏ để đổi lại việc hạn chế hoạt động làm giàu hạt nhân hay không.