Ngoại trưởng Antony J. Blinken phát biểu tại Nhà Trắng ở Washington, DC, ngày 13/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Cuối tuần này, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ đến Trung Quốc, trở thành Ngoại trưởng Mỹ đầu tiên đến thăm Trung Quốc sau 5 năm và là quan chức cấp Nội các Mỹ đầu tiên đến Bắc Kinh trong 4 năm qua.
Chuyến đi dự kiến diễn ra vào tháng 2 song đã bị hoãn lại sau khi quân đội Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu của Trung Quốc mà Washington tuyên bố là “khí cầu do thám”. Trong khi đó, Bắc Kinh tuyên bố đó là khinh khí cầu khí tượng phục vụ cho mục đích dân sự.
Chuyến công du bắt đầu từ ngày 16/6 của Ngoại trưởng Blinken diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai siêu cường kinh tế đang xuống dốc nghiêm trọng. Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns miêu tả đây là thời điểm quan hệ hai nước ở mức thấp nhất kể từ chuyến công du Trung Quốc của Tổng thống Mỹ Richard Nixon vào năm 1972 để thiết lập quan hệ.
Quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ đã có những tiết lộ mới nhất về những gì Ngoại trưởng Blinken và nước chủ nhà Trung Quốc dự kiến đề cập trong chuyến thăm, trong đó có các cuộc thảo luận về việc duy trì các đường dây liên lạc mở, các vấn đề song phương, toàn cầu và khu vực đáng quan tâm, hợp tác tiềm năng về những thách thức chung xuyên quốc gia.
Trong một tuyên bố ngày 15/6, Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Daniel J. Kritenbrink cho biết các cuộc đàm phán sẽ bao gồm thảo luận tập trung vào các cách ngăn chặn tính toán sai lầm để không dẫn đến xung đột.
Ngay trước khi chuyến thăm bắt đầu, Kurt Campbell - quan chức hàng đầu của Nhà Trắng về châu Á - đã hạ thấp kỳ vọng, nói rằng Mỹ cần thực tế hơn và chuyến đi không nhằm mục đích đạt được một số đột phá hoặc thay đổi trong cách phản ứng với Trung Quốc.
Ngoại trưởng Blinken và người đồng cấp Trung Quốc Tần Cương cũng đã có cuộc điện đàm vào ngày 13/6 để xác nhận chuyến thăm Trung Quốc. Trong cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Blinken đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các đường dây liên lạc mở để quản lý một cách có trách nhiệm mối quan hệ Mỹ - Trung nhằm tránh tính toán sai lầm và xung đột có thể gặp phải.
Trong khi đó, ông Tần Cương đánh giá kể từ đầu năm tới nay, quan hệ Trung - Mỹ đã gặp nhiều trở ngại. Ông bày tỏ hy vọng Washington sẽ cùng Bắc Kinh giải quyết bất đồng, thúc đẩy trao đổi và hợp tác, tránh nguy cơ mối quan hệ song phương ngày càng xấu đi và đưa mối quan hệ này trở lại quỹ đạo phát triển lành mạnh và ổn định.
Chuyến đi của Ngoại trưởng Blinken không được thông tin trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc. Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc cũng “im lặng” trong việc đưa tin về chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken.
Tuần trước, tại một sự kiện ở thủ đô Washington, D.C., Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Xie Feng đã công bố một kế hoạch chi tiết xây dựng một mối quan hệ thân thiện giữa Trung Quốc và Mỹ, dựa trên các nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, cùng tồn tại hòa bình và hợp tác cùng có lợi, nâng cao đối thoại và hợp tác và xoa dịu điểm nóng.
“Bình ổn quan hệ Trung - Mỹ có thể diễn ra mà không ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia của nhau”, Đại sứ Xie nhấn mạnh.