Lần cuối cùng LHQ yêu cầu Xyri chấm dứt bạo lực

Trước thời hạn chót 10/4 theo kế hoạch hòa bình ở Xyri, ngày 9/4, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã đưa ra lời kêu gọi cuối cùng yêu cầu Tổng thống Xyri Bashar al-Assad chấm dứt bạo lực tại nước này.

Người phát ngôn của LHQ Martin Nesirky nhấn mạnh: "Tổng thư ký lặp lại yêu cầu Chính phủ Xyri ngừng ngay lập tức mọi hành động quân sự và tuân thủ tất cả những cam kết với đặc phái viên Kofi Annan".

Chính phủ Xyri đã chấp thuận kế hoạch hòa bình sáu điểm của đặc phái viên chung LHQ-Liên đoàn Arập (AL) Annan, trong đó có việc rút quân đội và khí tài khỏi các thành phố trước thời hạn chót là 6 giờ sáng ngày 10/4 theo giờ địa phương (10 giờ sáng theo giờ Việt Nam) và 48 tiếng sau đó là một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện, nhưng Đamát đưa ra điều kiện vào phút chót là các nhóm đối lập phải bảo đảm bằng văn bản rằng họ cũng hạ vũ khí. Về vấn đề này, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon nêu rõ: "Tất cả các bên phải tôn trọng vô điều kiện về lộ trình ngừng bạo lực toàn diện tại Xyri đã được Hội đồng bảo an LHQ phê chuẩn". Theo dự kiến, ngày 12/4, đặc phái viên Annan sẽ có báo cáo vắn tắt trước HĐBA về tình hình Xyri.




Hãng thông tấn Nga Itar-Tass dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao nước này Gennady Gatilov cho biết Mátxcơva đang tích cực làm việc với Đamát nhằm bắt đầu một tiến trình dàn xếp chính trị ở Xyri. Ngày 9/4, Ngoại trưởng Xyri Walid al-Moualem đã tới Mátxcơva và sẽ gặp người đồng cấp Nga trong ngày 10/4.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gatilov khẳng định lại quan điểm của Mátxcơva phản đối can thiệp vào Xyri, đồng thời bất cứ sự thay đổi nào trong chính phủ phải bắt nguồn từ một tiến trình chính trị nội bộ Xyri chứ không phải từ sức ép bên ngoài đang hối thúc Tổng thống Assad từ chức. Theo ông Gatilov, những cố gắng tìm một giải pháp cho cuộc khủng hoảng này bằng lực lượng bên ngoài sẽ chỉ dẫn đến căng thẳng leo thang. Chủ quyền của Xyri cần được tôn trọng và bạo lực phải chấm dứt.

Trong khi đó, ngày 9/4, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carnay nhận xét rằng không thấy dấu hiệu nào chứng tỏ chế độ của Tổng thống Assad sẽ tuân thủ những cam kết với đặc phái viên Annan. Theo người phát ngôn này, tất cả đang chờ đợi thời hạn chót ngày 10/4 và xem đặc phái viên Annan có đánh giá gì về hành xử của chính quyền Xyri. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland thì lên tiếng bác bỏ yêu cầu Đamát rằng phe nổi dậy phải đưa ra văn bản bảo đảm sẽ hạ vũ khí. Theo người phát ngôn này, "đây chỉ là một cách trì hoãn, kéo dài thời gian" của chế độ hiện tại ở Xyri.

Càng gần đến thời hạn chót, bạo lực tại Xyri càng leo thang đáng lo ngại. Theo các nhà hoạt động, trong ngày 9/4 có tới ít nhất 105 người thiệt mạng, chủ yếu là dân thường. Tổ chức Giám sát nhân quyền Xyri (trụ sở tại Anh) cho biết nghiêm trọng nhất là tình hình tại tỉnh miền Trung Hama với 35 người thiệt mạng ở làng Latamna dưới những đợt pháo kích của lực lượng chính phủ.

Bạo lực bắt đầu lan sang các khu vực biên giới gây căng thẳng quan hệ giữa Xyri với một số nước láng giềng. Ngày 9/4, căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Xyri đã leo thang sau các vụ nổ súng từ phía Xyri vào lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ làm hai người Xyri thiệt mạng và 19 người (trong đó có hai người Thổ Nhĩ Kỳ) bị thương. Vụ việc diễn ra một ngày trước chuyến thăm khu vực này của đặc phái viên Annan.

Hai người Thổ Nhĩ Kỳ (gồm một nữ phiên dịch viên tại một trại tị nạn và một sĩ quan cảnh sát) bị thương nhẹ khi lực lượng an ninh Xyri nổ súng vào những người Xyri chạy lánh nạn sau một cuộc đụng độ tại ngôi làng ở tỉnh Aleppo giáp biên giới. Hai người Xyri đã tử thương trong vụ nổ súng này. Một nguồn tin ngoại giao cho biết đây là lần đầu tiên xảy ra nổ súng qua biên giới từ phía Xyri gây thương vong, buộc Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ phải tiến hành tiếp xúc khẩn cấp với phái bộ Xyri tại Ancara đòi "ngừng ngay lập tức các vụ nổ súng".

Cùng ngày 9/4, một phóng viên quay phim Libăng làm việc cho đài truyền hình Al-Jadeed đã bị bắn chết ở khu vực biên giới giáp với Xyri. Theo hãng thông tấn chính thức SANA của Xyri, thủ phạm sát hại phóng viên này là các tay súng khủng bố đã mở cuộc tấn công nhằm vào lính biên phòng.

TTXVN/Tin tức